„გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას“ - რა უნდა ვიცოდეთ ბავშვებში ტემპერატურის ცვლილებაზე?
რამდენია ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა, როგორ უნდა მოვიქცეთ დაბალი ტემპერატურის ანუ ჰიპოთერმიის შემთხვევაში, რომელია უკეთესი - ვერცხლისწყლის თერმომეტრი თუ ციფრული, როგორ მოვუაროთ სიცხიან პატარას - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი და გადაუდებელი მედიცინის ექიმი თეო ტაბატაძე ესაუბრა.
- ქალბატონო თეო, თავიდანვე რომ განვმარტოთ, ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა რამდენია?
- ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა განისაზღვრება ასაკის მიხედვით. მაგალითად, 0-დან 3 თვემდე შესაძლებელია, 35.5-დან 37.2-მდე ჩავთვალოთ ნორმად. ასევე გასათვალისწინებელია გარემოება. ხანდახან მშობლები პატარას იმის გამო, რომ არ გაცივდეს, ზედმეტად თბილად აცმევენ, ბავშვის კანი კი ძალზე მგრძნობიარეა თერმორეგულაციის მიმართ. ამ დროს ხდება გადახურება და სხეულის ტემპერატურის მატება. ეს არის გარემოებით გამოწვეული ტემპერატურული რეაქცია. „გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას. თუ ტემპერატურა კვლავ ნარჩუნდება 37.5-37.6 და მეტი მაშინ უკვე უნდა ვეძებოთ სხვა მიზეზები.
- როგორ ვიქცევით დაბალი ტემპერატურის ანუ ჰიპოთერმიის შემთხვევაში?
- ჰიპოთერმიად განიხილება 35 და ქვემოთ ტემპერატურა (35.1-35.2 არ ითვლება ჰიპოთერმიად). ჰიპოთერმიის დროს ბავშვი უნდა გავათბოთ თბილი საფენებით. თუ ბავშვს დალევა შეუძლია, მაშინ თბილი სითხეები უნდა შევთავაზოთ. თუ ჰიპოთერმია გრძელდება და ტემპერატურა ჩამოდის 35-ზე ქვემოთ, აუცილებლად უნდა მივმართოთ გადაუდებელი მედიცინის დეპარტამენტს.
- რომელია უკეთესი - ვერცხლისწყლის თერმომეტრი თუ ციფრული?
- ჩვენს რეალობაში ციფრული თერმომეტრები არ გამოდგა ხარისხიანი, გამომდინარე იქიდან, რომ დიდია ცდომილება. კლინიკაში უპირატესობას ვანიჭებთ ვერცხლისწყლის თერმომეტრს.
- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ სიცხე ბანალური მიზეზითაა გამოწვეული და არა რომელიმე სერიოზული პრობლემით?
- ინფექციური მდგომარეობის დროს ცხელებას თან ახლავს ზოგადი მდგომარეობის გაუარესება, როგორიც არის მოდუნება, ძილიანობა, სითხის მიუღებლობა, ეს ყოველთვის აისახება პატარაზე, მას არ სურს თამაში, არ უხარია. თუ ბავშვი არ თამაშობს, არ შემოდის კონტაქტში, საკვებსა და სითხეებზე უარს გეუბნებათ და ტემპერატურა არის 37.5 - 37.6, ასეთ შემთხვევაში უნდა ვივარაუდოთ, რომ ინფექციასთან გვაქვს საქმე.
- როგორ მოვუაროთ სიცხიან პატარას, როგორ უნდა მართოს ცხელება მშობელმა ბინაზე სწორად?
- აქტუალური კითხვაა, თუ როდის უნდა მივცეთ პატარას სიცხის დამწევი საშუალება, არსებობს თუ არა რაიმე გარკვეული ციფრი? - შევჯერდით ექიმები, რომ ასეთი ციფრი არ არსებობს.
თუ ბავშვის ზოგადი მდგომარეობა არ არის დამაკმაყოფილებელი - ვერ იღებს სითხეს, საკვებს, მოდუნებულია, მივარდნილია თუნდაც 37.5-ზე, ე.ი. მას აწუხებს სხეულის ასეთი ტემპერატურა და აუცილებლად უნდა მივაშველოთ დამწევი.
სიცხის დამწევ საშუალებად ვიყენებთ პარაცეტამოლს და იბუპროფენს. სიცხის დამწევს ვაწვდით არა ასაკის, არამედ კილოგრამის მიხედვით. რადგან ზოგიერთი 2 წლის პატარა შესაძლოა, იყოს 13 კილოგრამი ან ზოგიერთი - 18 კილოგრამი. მაგალითისთვის, გამოვთვალოთ. პარაცეტამოლი შეგვიძლია მივცეთ 15 მგ/კგ ე.ი. თუ პატარა არის 10 კილო და ჩვენ გვინდა მივაწოდოთ პარაცეტამოლი, როგორც სიცხის დამწევი საშუალება 10 უნდა გავამრავლოთ 15-ზე და მივიღებთ 150-ს და შეგვიძლია მივაწოდოთ 150 მგ. პარაცეტამოლი საჭიროებისას შეგვიძლია გამოვიყენოთ 4 საათში ერთხელ. იბუპროფენის ჯგუფის მედიკამენტები შეგვიძლია გამოვიყენოთ 6 საათში ერთხელ, მაგრამ იბუპროფენი 5 მლგ-ით ნაკლები უნდა მივცეთ. დავუშვათ პატარა არის 10 კილო, მაშინ უნდა მივცეთ 10 მგ/კგ საჭიროებისას 6 საათში ერთხელ გამოვიყენოთ. სასურველია ესეც ვიცოდეთ, 3 თვემდე იბუპროპფენი არ ინიშნება ჰეპატოტოქსიურობის გამო, ამიტომ 0-დან 3 თვემდე ძირითადად ვირჩევთ პარაცეტამოლს სიცხის დამწევ საშუალებად, ხოლო 3 თვიდან უკვე შეგვიძლია გამოვიყენოთ ასევე იბუპროფენი.
ესაუბრა თამთა შერმაზანაშვილი
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ძალიან ხშირია, რომ ქალბატონებს გადამეტებული და არასწორი ვარჯიშების გამო ექმნებათ პრობლემა, მეტაბოლიზმი ირღვევა, ვითარდება ოსტეოპოროზი, ჰორმონალური დარღვევები,“ - გინეკოლოგი მადონა ჯუღელი
გინეკოლოგი მადონა ჯუღელი გადაცემაში „იმედის დღე“ ქალებში გავრცელებული ჰორმონალური დარღვევების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ პრობლემის გამომწვევი მთავარი მიზეზი სტრესია:
„არის ახალი, საინტერესო ნოზოლოგია, რომელიც ბოლო ერთი წელია მუსირებს რეპროდუქციული სისტემის პათოლოგიებში, ეს არის ფუნქციონალური ჰიპოთალამური ამენორეა. 30 % მომართვიანობის, რომ ციკლი დაერღვათ, თურმე ყოფილა ფუნქციონალური ამენორეა. რასთან არის ეს კავშირში? ასეთი ცვლილებები ვითარდება შემდეგი მიზეზებით: ეს არის სტრესი, გამუდმებითი სტრესი, თუნდაც ძილის დარღვევის სტრესი, კვების რაციონის შეცვლა, კვებითი დიეტები, რომლებიც ყველამ ვიცით და ფიზიკური ვარჯიშები. უკვე შეგვიძლია მიხვდვეთ, თუ რა იწვევს ამ პრობლემებს. თუ გოგონა გვეუბნება, რომ სწორად იკვებება, მაინც უნდა ჩავეძიოთ, გავარკვიოთ, რას ჭამს, რამდენჯერ მიირთმევს, რამდენ კალორიას იღებს.“
მადონა ჯუღელის თქმით, ქალის ჯანმრთელობაზე განსაკუთრებულ ზეგავლენას კვება ახდენს:
„პაციენტთან ჩემი ყოველდღიური ურთიერთობა აქედან იწყება: რას ვიღებთ? კვება უნდა იყოს დღეში ოთხჯერ-ხუთჯერ. სწრაფი კვების საჭმელი, დიდი რაოდენობით ტკბილეულის მიღება, არაბალანსირებული კვება ძალიან საზიანოა. შესაძლოა, ადამიანი იღებდეს ცილას, მაგრამ ეს არ ხდებოდეს ბალანსირებულად.“
მადონა ჯუღელი გადამეტებული და არასწორი ვარჯიშების გვერდით ეფექტებზეც საუბრობს:
„ქალი რატომ მოდის ჩემთან? პირველი მიზეზი არის ციკლის დარღვევა: მენსტრუალური ციკლი ირღვევა, არის უშვილობა, ოვულაცია ხდება, მაგრამ ეს არ არის სრულფასოვანი. როდესაც გოგონა ფიზიკური ვარჯიშებით არის დაკავებული, ოსტეოპოროზი ვითარდება. რის ფონზე ხდება ეს? მიზეზი არის გადამეტებული ფიზიკური ვარჯიში, კვების რაციონის დარღვევა. ამ მიზეზით იწყება ოსტეოპოროზი, არის ესტროგენის დეფიციტი, ჰორმონალური დარღვევები და ციკლის დარღვევა. ძალიან ხშირია, რომ ქალბატონებს გადამეტებული და არასწორი ვარჯიშების გამო ექმნებათ პრობლემა. რა ხდება ამ დროს? მეტაბოლიზმი ირღვევა. მე მყავდა პაციენტი, რომელსაც ფიზიკურად დარღვევები არ ჰქონდა, ჰორმონებიც წესრიგში იყო, ოვულაციაც იყო, მაგრამ ვერ ორსულდებოდა. მერე აღმოვაჩინე, რომ ფიზიკური დატვირთვა იყო დღეში 2-3 საათი.“
„მსგავსი დარღვევები ხშირად არის ლატენტური რკინადეფიციტური ანემიის ფონზე. როდესაც ეს სწორდება, ციკლიც სათანადოდ რეგულირდება. სრულიად ახალი ინფორმაციაა, რომ ფოლიუმის მჟავის დეფიციტი ქალბატონებში თმიანობის მომატებას იწვევს. თუ ჩვენ სწორად მივიღებთ საკვებს, შესაძლოა, დანამატი არც დაგვჭირდეს. საქართველოში ყველაფერი გვაქვს ამისთვის,” – აღნიშნავს მადონა ჯუღელი.