„გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას“ - რა უნდა ვიცოდეთ ბავშვებში ტემპერატურის ცვლილებაზე?
რამდენია ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა, როგორ უნდა მოვიქცეთ დაბალი ტემპერატურის ანუ ჰიპოთერმიის შემთხვევაში, რომელია უკეთესი - ვერცხლისწყლის თერმომეტრი თუ ციფრული, როგორ მოვუაროთ სიცხიან პატარას - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი და გადაუდებელი მედიცინის ექიმი თეო ტაბატაძე ესაუბრა.
- ქალბატონო თეო, თავიდანვე რომ განვმარტოთ, ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა რამდენია?
- ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა განისაზღვრება ასაკის მიხედვით. მაგალითად, 0-დან 3 თვემდე შესაძლებელია, 35.5-დან 37.2-მდე ჩავთვალოთ ნორმად. ასევე გასათვალისწინებელია გარემოება. ხანდახან მშობლები პატარას იმის გამო, რომ არ გაცივდეს, ზედმეტად თბილად აცმევენ, ბავშვის კანი კი ძალზე მგრძნობიარეა თერმორეგულაციის მიმართ. ამ დროს ხდება გადახურება და სხეულის ტემპერატურის მატება. ეს არის გარემოებით გამოწვეული ტემპერატურული რეაქცია. „გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას. თუ ტემპერატურა კვლავ ნარჩუნდება 37.5-37.6 და მეტი მაშინ უკვე უნდა ვეძებოთ სხვა მიზეზები.
- როგორ ვიქცევით დაბალი ტემპერატურის ანუ ჰიპოთერმიის შემთხვევაში?
- ჰიპოთერმიად განიხილება 35 და ქვემოთ ტემპერატურა (35.1-35.2 არ ითვლება ჰიპოთერმიად). ჰიპოთერმიის დროს ბავშვი უნდა გავათბოთ თბილი საფენებით. თუ ბავშვს დალევა შეუძლია, მაშინ თბილი სითხეები უნდა შევთავაზოთ. თუ ჰიპოთერმია გრძელდება და ტემპერატურა ჩამოდის 35-ზე ქვემოთ, აუცილებლად უნდა მივმართოთ გადაუდებელი მედიცინის დეპარტამენტს.
- რომელია უკეთესი - ვერცხლისწყლის თერმომეტრი თუ ციფრული?
- ჩვენს რეალობაში ციფრული თერმომეტრები არ გამოდგა ხარისხიანი, გამომდინარე იქიდან, რომ დიდია ცდომილება. კლინიკაში უპირატესობას ვანიჭებთ ვერცხლისწყლის თერმომეტრს.
- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ სიცხე ბანალური მიზეზითაა გამოწვეული და არა რომელიმე სერიოზული პრობლემით?
- ინფექციური მდგომარეობის დროს ცხელებას თან ახლავს ზოგადი მდგომარეობის გაუარესება, როგორიც არის მოდუნება, ძილიანობა, სითხის მიუღებლობა, ეს ყოველთვის აისახება პატარაზე, მას არ სურს თამაში, არ უხარია. თუ ბავშვი არ თამაშობს, არ შემოდის კონტაქტში, საკვებსა და სითხეებზე უარს გეუბნებათ და ტემპერატურა არის 37.5 - 37.6, ასეთ შემთხვევაში უნდა ვივარაუდოთ, რომ ინფექციასთან გვაქვს საქმე.
- როგორ მოვუაროთ სიცხიან პატარას, როგორ უნდა მართოს ცხელება მშობელმა ბინაზე სწორად?
- აქტუალური კითხვაა, თუ როდის უნდა მივცეთ პატარას სიცხის დამწევი საშუალება, არსებობს თუ არა რაიმე გარკვეული ციფრი? - შევჯერდით ექიმები, რომ ასეთი ციფრი არ არსებობს.
თუ ბავშვის ზოგადი მდგომარეობა არ არის დამაკმაყოფილებელი - ვერ იღებს სითხეს, საკვებს, მოდუნებულია, მივარდნილია თუნდაც 37.5-ზე, ე.ი. მას აწუხებს სხეულის ასეთი ტემპერატურა და აუცილებლად უნდა მივაშველოთ დამწევი.
სიცხის დამწევ საშუალებად ვიყენებთ პარაცეტამოლს და იბუპროფენს. სიცხის დამწევს ვაწვდით არა ასაკის, არამედ კილოგრამის მიხედვით. რადგან ზოგიერთი 2 წლის პატარა შესაძლოა, იყოს 13 კილოგრამი ან ზოგიერთი - 18 კილოგრამი. მაგალითისთვის, გამოვთვალოთ. პარაცეტამოლი შეგვიძლია მივცეთ 15 მგ/კგ ე.ი. თუ პატარა არის 10 კილო და ჩვენ გვინდა მივაწოდოთ პარაცეტამოლი, როგორც სიცხის დამწევი საშუალება 10 უნდა გავამრავლოთ 15-ზე და მივიღებთ 150-ს და შეგვიძლია მივაწოდოთ 150 მგ. პარაცეტამოლი საჭიროებისას შეგვიძლია გამოვიყენოთ 4 საათში ერთხელ. იბუპროფენის ჯგუფის მედიკამენტები შეგვიძლია გამოვიყენოთ 6 საათში ერთხელ, მაგრამ იბუპროფენი 5 მლგ-ით ნაკლები უნდა მივცეთ. დავუშვათ პატარა არის 10 კილო, მაშინ უნდა მივცეთ 10 მგ/კგ საჭიროებისას 6 საათში ერთხელ გამოვიყენოთ. სასურველია ესეც ვიცოდეთ, 3 თვემდე იბუპროპფენი არ ინიშნება ჰეპატოტოქსიურობის გამო, ამიტომ 0-დან 3 თვემდე ძირითადად ვირჩევთ პარაცეტამოლს სიცხის დამწევ საშუალებად, ხოლო 3 თვიდან უკვე შეგვიძლია გამოვიყენოთ ასევე იბუპროფენი.
ესაუბრა თამთა შერმაზანაშვილი
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ყველაზე საშიში უცხო სხეული, რაც ბავშვმა შეიძლება გადაყლაპოს, არის ელემენტი,“- ბავშვთა ქირურგი მერაბ ბუაძე
ბავშვთა ქირურგი მერაბ ბუაძე გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვისთვის ყველაზე საშიშ უცხო სხეულზე საუბრობს, რომელიც გადაყლაპვისას მძიმე გართულებებს იწვევს:
„ყველაზე საშიში უცხო სხეული, რაც ბავშვმა შეიძლება გადაყლაპოს, არის ელემენტი, რომელსაც სხვადასხვა მოწყობილობებისთვის ვიყენებთ. მას ჰქვია ლითიუმის ელემენტი, რომელიც ძალიან აგრესიულია და თითქმის ყველა ქვეყნის მიერ აღიარებულია ბავშვისთვის საშიშ ელემენტად. მსგავსი ელემენტები სხვადასხვა ზომისაა, თუმცა ყველაზე საშიშია ოც მილიმეტრიანი, ანუ ორ სანტიმეტრიანი ლითიუმის ელემენტი, რომელიც პატარა ასაკის ბავშვისთვის (ექვსი თვის ასაკიდან) საკმაოდ დამაზიანებელია. მთელ მსოფლიოში არსებობს უკვე პროტოკოლები, გზამკვლევები, თუ როგორ სწრაფად უნდა მოხდეს რეაგირება, თუ მშობლები ეჭვობენ, რომ ბავშვმა ლითიუმის ელემენტი გადაყლაპა.“
მერაბ ბუაძის თქმით, ლითიუმის ელემენტი ბავშვის საყლაპავიდან გადაყლაპვიდან არაუმეტეს ორ საათში უნდა ამოიღონ:
„მშობლებმა თუ დაინახეს, რომ ბავშვმა გადაყლაპა ელემენტი ან აქვთ ეჭვი, რომ ეს მოხდა, ასევე რენდგენითაც ჩანს, რომ უცხო სხეული გადაყლაპულია, არის საყლაპავში (არ აქვს მნიშვნელობა ზედა, ქვედა თუ შუა მესამედში), ელემენტი უნდა ამოიღონ გადაყლაპვიდან არაუმეტეს ორ საათში, რაც ზოგჯერ შეუძლებელია. ჩვენ გვქონდა შემთხვევა, როდესაც ბავშვი შემოვიდა ელემენტის გადაყლაპვიდან ხუთი დღის შემდეგ, ჰქონდა ხველა, ყლაპვის გაძნელება და საერთო ჭირვეულობა. ბავშვი იყო წლის და ექვსი თვის. აღნიშნული ელემენტი მექანიკურადაც საშიშია და საყლაპავსაც წვავს.“
ლითიუმის ელემენტის მიერ ბავშვის საყლაპავისა და ტრაქეის დაზიანების მიუხედავად, პატარა გადარჩა. აღნიშნული ელემენტის მიერ გამოწვეული დაზიანების სიმძიმის შესახებ საუბრობს ქირურგი ივანე წულეისკირიც, რომლის თქმითაც, ელემენტი ტუტე დამწვრობას იწვევს, რაც ბავშვის სიცოცხლისთვის უდიდეს საფრთხეს წარმოადგენს.
„როდესაც საქმე ეხება ქიმიურად აგრესიულ ნივთებს, ამ დროს რამდენიმე ტიპის დაზიანება ხდება. ელემენტი იწვევს ღრმა ტუტე დამწვრობას, ტუტე დამწვრობა მჟავა დამწვრობასთან შედარებით ბევრად მძიმეა. ტუტე დამწვრობა საშინელებაა. ამ დროს ხდება ქსოვილის დანეკროზება და შემდგომ მისი გაწოვა. ქსოვილი ქრება, თითქოს არც ყოფილა.“
„ავადსახსენები ლითიუმის ელემენტები 2007 წლიდან გამოვიდა. 2007 წლიდან გახშირდა მძიმე ჩარევების პრობლემები. ელემენტებს აწერია, რომ არ შეიძლება ბავშვებისთვის. ძალიან კარგია, რომ ადამიანმა ეს გაიგოს. თითქოს პატარა, ბრტყელი რკინის ნივთია, მაგრამ არის აბსოლუტურად დამანგრეველი. ამ ბავშვის შემთხვევაში, წამოიდგინეთ, რამხელა ოპერაცია ჩატარდა. ტრაქეაში არის დაახლოებით 20 რგოლი. ბავშვს ამოკვეთილი აქვს ექვსი რგოლი და ორ-ნახევარი სანტიმეტრი საყლაპავი. ამ ტიპის ოპერაციებს 90 %-იანი სიკვდილობა აქვს,“ - აღნიშნავს ივანე წულეისკირი.