დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ვიტამინები და მინერალები, რომლებიც მეტაბოლიზმს აჩქარებენ - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა.
განვიხილოთ ვიტამინების და მინერალების მცირე, მაგრამ მნიშვნელოვანი ჩამონათვალი, რომლებიც ხელს უწყობენ ჩვენი მეტაბოლიზმის (საკუთრივ მეტაბოლიზმზე და ყველა ქვემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებსა და მინერალებზე ჩვენ ვრცლად ვისაუბრეთ წინა რუბრიკებში) აჩქარებას.
მეტაბოლიზმზე დადებით გავლენას ახდენენ: B და D ჯგუფის ვიტამინები, ასევე მინერალები: კალციუმი, რკინა და მაგნიუმი. ჩვენი ორგანიზმის გამართული ფუნქციონირებისთის რეკომენდებულია ზემოთ ჩამოთვლილი ვიტამინებისა და მინერალების დონე ორგანიზმში გვქონდეს ნორმის ფარგლებში, ამიტომ კვების რაციონი მუდმივად უნდა გავამდიდროთ მათი შემცველობის საკვებით.
B ჯგუფის ვიტამინები - საკვები, რომლებიც შეიცავს B ჯგუფის ვიტამინებს: უცხიმო ხორცი და ზღვის პროდუქტები, მარცვლეული: მათ შორის, ქერი და ყავისფერი ბრინჯი, რძის პროდუქტები, კვერცხი, ზოგიერთი ხილი, მაგალითად, ბანანი, ვაშლი, ყურძენი და საზამთრო, თხილი, ზოგიერთი ბოსტნეული, მათ შორის, ისპანახი, კარტოფილი და გოგრა.
D ვიტამინი - საკვები, რომელიც შეიცავს D ვიტამინს: კვერცხის გული, ცხიმიანი თევზი, საქონლის ღვიძლი, რძის ნაწარმი, სოკოს ზოგიერთი ტიპი.
რკინა - რკინის წყაროა: ხორცი, ლობიო, წიწიბურა, ყავისფერი ბრინჯი, თხილი, მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, სოიო.
მაგნიუმი- მაგნიუმით მდიდარი საკვებია: თხილეული, პარკოსნები, ისპანახი, ორაგული, კარტოფილი.
აქვე გვახსოვდეს, რომ თუ ორგანიზმს აქვს რომელიმე ვიტამინის ან მინერალის დეფიციტი, რთულია დეფიციტის მხოლოდ საკვებით შევსება, ასეთ დროს რეკომედებულია ექიმის მეთვაყურეობის ქვეშ დანამატების სახით მათი მიღება, ხოლო დაბალანსებული, რაციონალური და მრავალფეროვანი კვება კი დაგვეხმარება პრევენციული ზომების მიღებაში.
„ის მითი უნდა დაინგრეს ჩვენთან, რომ ბავშვი ფეხიდან ცივდება და მუცელი ებერება,“- პედიატრი ნინო კამკამიძე
პედიატრმა ნინო კამკამიძემ ბავშვის მოტორული განვითარების ხელშეწყობის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ამ შემთხვევაში სწორად ჩაცმას უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება:
„პირველ რიგში, სწორი ჩაცმაა მნიშვნელოვანი. როდესაც ბავშვი მიდის გადახურებისკენ, არასწორი ჩაცმულობაა მის ცხოვრებაში წესად, იკარგება სითხე. სითხის და ელექტროლიტების დანაკარგი იწვევს კუნთების ტონუსის მოდუნებას. კუნთების ტონუსის მოდუნება ბავშვს ხდის უხალისოს. მას ჭამა ეზარება, ყველაფრის კეთება ეზარება. სად გინახავთ ადამიანს სცხელოდეს და ის ხალისით მუშაობდეს ან ჭამდეს?! ვითომ რა მოხდა, რომ ბავშვს ორი შარვალი და ორი წინდა ეცვას, ეს არის უკვე პირველი დანაშაული და ძალადობა მის ფიზიოლოგიაზე. ეს პირდაპირპროპორციულად მისი ტვინის განვითარებაზე მეტყველებს ცუდად.“
ნინო კამკამიძის თქმით, უნდა დაინგრეს მითი იმის შესახებ, რომ ბავშვი ფეხიდან ცივდება, რაც მუცლის ტკივილს იწვევს:
„ის მითები უნდა დაინგრეს ჩვენთან, რომ ბავშვი ფეხიდან ცივდება და მუცელი ებერება. მუცლის კოლიკები 12-16 კვირამდე ყველა ჩვილის პრობლემაა. წინდა ეცმევა თუ არ ეცმევა, ამას მნიშვნელობა არ აქვს. მტევანი და ტერფი არის ერთი ფუნქციით. ამიტომ ძალიან დიდი მნიშვნელობა ენიჭება სწორ ჩაცმას. მინდა, დედიკოებს ვუთხრა, რომ ჭამა არის შრომა მათ ცხოვრებაში. შრომის დროს ადამიანის სისხლის მიმოქცევა ძლიერდება. ჭამის დროს ბავშვს ერთი ზედმეტი ტანსაცმელი გავხადოთ.“
ნინო კამკამიძემ ხაზი გაუსვა ბავშვთან კომუნიკაციის მნიშვნელობას და აღნიშნა, რომ პატარებს პოზიტიური ინფორმაციის და ქათინაურების მოსმენა უყვართ:
„ბავშვებს მუცლად ყოფნის პერიოდან ესმით მშობლის ხმა, დამახსოვრებული აქვთ ხმები. მათ ძალიან სიამოვნებთ პოზიტიური ინფორმაციის მოსმენა და ბევრი ქათინაური. ოჯახის წევრები ვალდებულნი არიან მუდმივად ეკონტაქტონ, ესაუბრონ, შეათანხმონ ჭამის, ბანაობის, სტუმრიანობის საკითხი. მუდმივ დიალოგში უნდა იყოს ოჯახი ჩვილთან, რომ მისგან გამოიწვიონ ემოცია. ეს მისი ტვინის განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია."
„გარეთ არის ყველაზე ნაკლები ვირუსის კონცენტრაცია, მეტია ჟანგბადი. აივანიც თურმე არ ითვლება გარეთა სივრცედ, აივანზეც გადადის სახლის სიმხურვალე. კლიმატოთერაპია დღეს არ განიხილება მკურნალობის მეთოდად. რასაკვირველია, სუფთა გარემო და ბუნებასთან ურთიერთობა ყველა ადამიანისთვის სასიკეთოა და მით უმეტეს, ჩვილობაში, მაგრამ დოგმატურად აქაც არ უნდა მივუდგეთ, რომ გინდა თუ არა კურორტი და მეტი არაფერი. სადაც წავა ჩვილი, სასურველია, რომ იმ კურორტზე 2-3 კვირა გაჩერდეს, რომ სწრაფ აკლიმატიზაციაში არ იყოს წასვლა-წამოსვლაში. წასვლა ყველგან შეიძლება. სადაც დედა და მამა ჰყავს შვილს, სადაც მშობლების სიყვარულია, ნებისმიერ ადგილზე შეიძლება იმოგზაუროს ბავშვმა,“ - აღნიშნულ საკითხზე ნინო კამკამიძემ LIFE FM-ის გადაცემაში „FM-პედიატრი“ ისაუბრა.