დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ვიტამინები და მინერალები, რომლებიც მეტაბოლიზმს აჩქარებენ - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა.
განვიხილოთ ვიტამინების და მინერალების მცირე, მაგრამ მნიშვნელოვანი ჩამონათვალი, რომლებიც ხელს უწყობენ ჩვენი მეტაბოლიზმის (საკუთრივ მეტაბოლიზმზე და ყველა ქვემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებსა და მინერალებზე ჩვენ ვრცლად ვისაუბრეთ წინა რუბრიკებში) აჩქარებას.
მეტაბოლიზმზე დადებით გავლენას ახდენენ: B და D ჯგუფის ვიტამინები, ასევე მინერალები: კალციუმი, რკინა და მაგნიუმი. ჩვენი ორგანიზმის გამართული ფუნქციონირებისთის რეკომენდებულია ზემოთ ჩამოთვლილი ვიტამინებისა და მინერალების დონე ორგანიზმში გვქონდეს ნორმის ფარგლებში, ამიტომ კვების რაციონი მუდმივად უნდა გავამდიდროთ მათი შემცველობის საკვებით.
B ჯგუფის ვიტამინები - საკვები, რომლებიც შეიცავს B ჯგუფის ვიტამინებს: უცხიმო ხორცი და ზღვის პროდუქტები, მარცვლეული: მათ შორის, ქერი და ყავისფერი ბრინჯი, რძის პროდუქტები, კვერცხი, ზოგიერთი ხილი, მაგალითად, ბანანი, ვაშლი, ყურძენი და საზამთრო, თხილი, ზოგიერთი ბოსტნეული, მათ შორის, ისპანახი, კარტოფილი და გოგრა.
D ვიტამინი - საკვები, რომელიც შეიცავს D ვიტამინს: კვერცხის გული, ცხიმიანი თევზი, საქონლის ღვიძლი, რძის ნაწარმი, სოკოს ზოგიერთი ტიპი.
რკინა - რკინის წყაროა: ხორცი, ლობიო, წიწიბურა, ყავისფერი ბრინჯი, თხილი, მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, სოიო.
მაგნიუმი- მაგნიუმით მდიდარი საკვებია: თხილეული, პარკოსნები, ისპანახი, ორაგული, კარტოფილი.
აქვე გვახსოვდეს, რომ თუ ორგანიზმს აქვს რომელიმე ვიტამინის ან მინერალის დეფიციტი, რთულია დეფიციტის მხოლოდ საკვებით შევსება, ასეთ დროს რეკომედებულია ექიმის მეთვაყურეობის ქვეშ დანამატების სახით მათი მიღება, ხოლო დაბალანსებული, რაციონალური და მრავალფეროვანი კვება კი დაგვეხმარება პრევენციული ზომების მიღებაში.
„ზოგიერთ ქალს აქვს პირველი მშობიარობის ცუდი გამოცდილება, განმეორებით ამ გზის გავლა არ უნდა და ითხოვს საკეისროს,“- მეან-გინეკოლოგი ნიკოლოზ კინტრაია
მეან-გინეკოლოგმა ნიკოლოზ კინტრაიამ ქალებში მშობიარობის მიმართ არსებული შიშების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ მშობიარობა ფიზიოლოგიური პროცესია და ქალისთვის რისკს არ წარმოადგენს:
„მშობიარობა ფიზიოლოგიური პროცესია და რისკი არ არის. ის ნორმალურია და ქალის ორგანიზმი მომზადებულია ამისთვის, თუ სწორად არის ნამართი ანტენატალური პერიოდი. მშობიარობის დროს დაბალი რისკის ქვეშ რომ იყოს ქალი, ამისთვის აუცილებელია ანტენატალური პერიოდის სწორად მართვა. ყოველთვის ვეუბნები ხოლმე ჩემს პაციენტებს, რომ ნაყოფზე გარკვეულწილად პასუხს აგებს ის, ვინც მართა ანტენატალური პერიოდი. ვისაც უნდა, რომ იმშობიაროს ჩემთან, ვცდილობ, რომ ანტენატალური მეთვალყურეობის დროსაც იყოს ჩემთან.
მშობიარობის დროს არის იქ რაღაც ნიუანსები, რომელსაც აუცილებლად უნდა ყურადღების მიქცევა. მშობიარობა დიდ რისკთან არ არის დაკავშირებული. ეს საუბარი იქითკენ მიმყავს, რომ საკეისრო არ არის მარტივი გამოსავალი და ალტერნატივა მშობიარობის. ფიზიოლოგიური მშობიარობა სჯობს და თუ რისკებზეა საუბარი, უფრო ნაკლებ რისკთან არის დაკავშირებული ფიზიოლოგიური მშობიარობა, ვიდრე საკეისრო კვეთა.
სამწუხაროდ, გამოცდილებაც სხვადასხვაა. ზოგიერთ ქალს აქვს ცუდი გამოცდილება პირველ მშობიარობასთან დაკავშირებით. რთული მშობიარობა ჰქონდა, გართულდა რაღაც, მაშა დასჭირდა ან ვაკუუმი დასჭირდა. ქალს ეშინია განმეორებით ამ გზის გავლა და ითხოვს საკეისროს გაკეთებას. მათთან ცალკე არის სამუშაო ანტენატალურ პერიოდში. განმეორებით მშობიარეებს წესით და რიგით გამოცდილება უფრო დადებითი აქვთ ხოლმე. ამერიკელები იყენებენ ამ გამოცდილებას და მრავალჯერ ნამშობიარები ქალი ხშირად ესწრება მშობიარობას. მას არ აქვს არანაირი სამედიცინო განათლება, უბრალოდ გამოცდილება აქვს მშობიარობის და პირველმშობიარეს ეხმარება მშობიარობის დროს,“- მოცემულ საკითხზე ნიკოლოზ კინტრაიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.