დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ვიტამინები და მინერალები, რომლებიც მეტაბოლიზმს აჩქარებენ - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა.
განვიხილოთ ვიტამინების და მინერალების მცირე, მაგრამ მნიშვნელოვანი ჩამონათვალი, რომლებიც ხელს უწყობენ ჩვენი მეტაბოლიზმის (საკუთრივ მეტაბოლიზმზე და ყველა ქვემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებსა და მინერალებზე ჩვენ ვრცლად ვისაუბრეთ წინა რუბრიკებში) აჩქარებას.
მეტაბოლიზმზე დადებით გავლენას ახდენენ: B და D ჯგუფის ვიტამინები, ასევე მინერალები: კალციუმი, რკინა და მაგნიუმი. ჩვენი ორგანიზმის გამართული ფუნქციონირებისთის რეკომენდებულია ზემოთ ჩამოთვლილი ვიტამინებისა და მინერალების დონე ორგანიზმში გვქონდეს ნორმის ფარგლებში, ამიტომ კვების რაციონი მუდმივად უნდა გავამდიდროთ მათი შემცველობის საკვებით.
B ჯგუფის ვიტამინები - საკვები, რომლებიც შეიცავს B ჯგუფის ვიტამინებს: უცხიმო ხორცი და ზღვის პროდუქტები, მარცვლეული: მათ შორის, ქერი და ყავისფერი ბრინჯი, რძის პროდუქტები, კვერცხი, ზოგიერთი ხილი, მაგალითად, ბანანი, ვაშლი, ყურძენი და საზამთრო, თხილი, ზოგიერთი ბოსტნეული, მათ შორის, ისპანახი, კარტოფილი და გოგრა.
D ვიტამინი - საკვები, რომელიც შეიცავს D ვიტამინს: კვერცხის გული, ცხიმიანი თევზი, საქონლის ღვიძლი, რძის ნაწარმი, სოკოს ზოგიერთი ტიპი.
რკინა - რკინის წყაროა: ხორცი, ლობიო, წიწიბურა, ყავისფერი ბრინჯი, თხილი, მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, სოიო.
მაგნიუმი- მაგნიუმით მდიდარი საკვებია: თხილეული, პარკოსნები, ისპანახი, ორაგული, კარტოფილი.
აქვე გვახსოვდეს, რომ თუ ორგანიზმს აქვს რომელიმე ვიტამინის ან მინერალის დეფიციტი, რთულია დეფიციტის მხოლოდ საკვებით შევსება, ასეთ დროს რეკომედებულია ექიმის მეთვაყურეობის ქვეშ დანამატების სახით მათი მიღება, ხოლო დაბალანსებული, რაციონალური და მრავალფეროვანი კვება კი დაგვეხმარება პრევენციული ზომების მიღებაში.
„არასწორია კონტექსტი, რომ ენტეროვირუსი ასოცირებულია დიარეით და ფაღარათით მიმდინარე დაავადებებთან,“ - ინფექციონისტი მეგი კობახიძე
ინფექციონისტმა მეგი კობახიძემ ენრეტოვირუსებისა და მოწამვლის განმასხვავებელი და საერთო ნიშნების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ არასწორია ენტეროვირუსის ასოცირება დიარეით და ფაღარათით მიმდინარე დაავადებებთან:
„არასწორია კონტექსტი, რომ ენტეროვირუსი ასოცირებულია დიარეით და ფაღარათით მიმდინარე დაავადებებთან. ენტეროვირუსები იწვევენ დაავადებას, რომელიც იწვევს ნერვული სისტემის დაზიანებას. ზაფხულის პერიოდში არის დაავადებები, რომლებიც მიმდინარეობს დიარეით ან ფაღარათით. მათი გამომწვევი შეიძლება იყოს როგორც ბაქტერიული, პარაზიტული, ასევე ვირუსული აგენტები. განსაკუთრებით საყურადღებო ტემპერატურული რეაქცია, შეუპოვარი ღებინება, დიარეა შეიძლება იყოს ბავშვებში, ხანდაზმულებსა და იმუნოკომპრომეტირებულ პირებში.“
მეგი კობახიძის თქმით, ბავშვები უფრო მგრძნობიარეები არიან გაუწყლოვნების მიმართ, რის გამოც სიმპტომების არსებობის შემთხვევაში მათთვის დიდი რაოდენობით სითხის მიღება აუცილებელია:
„ბავშვები უფრო მგრძნობიარეები არიან გაუწყლოვნების მიმართ. შეუპოვარი ღებინება და დიარეა იწვევს დიდი რაოდენობით სითხისა და ელექტროლიტების დანაკარგს. ბავშვებში ეს განსაკუთრებით მძიმე მიმდინარეობით ხასიათდება. როგორც კი მშობელი შენიშნავს, რომ ბავშვს აქვს დიარეა, ღებინება, ტემპერატურული რეაქცია, აუცილებლად უნდა მოხდეს დიდი რაოდენობით სითხის მიღება. იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვი ვერ სვამს წყალს, საჭიროა გადასხმები.“
„ბავშვი, შესაძლოა, იყოს მივარდნილი, ძილიანი, იყოს მაღალი ჰექტიური ცხელება. ენა იყოს გამომშრალი და ბავშვს უძნელდებოდეს კონტაქტში შემოსვლა. ეს უკვე არის ის საგანგაშო სიმპტომები, როდესაც დაუყოვნებლივ უნდა მოხდეს საავადმყოფოში ბავშვის გადაყვანა. ბაქტერიული გამომწვევები უფრო საკვებით ვრცელდებიან. ესეც იწვევს მუცლის ტკივილს, დიარეას, პირღებინებას, ინტოქსიკაციას. დიფერენცირებისთვის, რათა გავიგოთ ეს არის ვირუსული, პარაზიტული თუ ბაქტერიული წარმოშობის, საჭიროა ბაქტერიული კვლევები,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მეგი კობახიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.