დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ვიტამინები და მინერალები, რომლებიც მეტაბოლიზმს აჩქარებენ - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა.
განვიხილოთ ვიტამინების და მინერალების მცირე, მაგრამ მნიშვნელოვანი ჩამონათვალი, რომლებიც ხელს უწყობენ ჩვენი მეტაბოლიზმის (საკუთრივ მეტაბოლიზმზე და ყველა ქვემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებსა და მინერალებზე ჩვენ ვრცლად ვისაუბრეთ წინა რუბრიკებში) აჩქარებას.
მეტაბოლიზმზე დადებით გავლენას ახდენენ: B და D ჯგუფის ვიტამინები, ასევე მინერალები: კალციუმი, რკინა და მაგნიუმი. ჩვენი ორგანიზმის გამართული ფუნქციონირებისთის რეკომენდებულია ზემოთ ჩამოთვლილი ვიტამინებისა და მინერალების დონე ორგანიზმში გვქონდეს ნორმის ფარგლებში, ამიტომ კვების რაციონი მუდმივად უნდა გავამდიდროთ მათი შემცველობის საკვებით.
B ჯგუფის ვიტამინები - საკვები, რომლებიც შეიცავს B ჯგუფის ვიტამინებს: უცხიმო ხორცი და ზღვის პროდუქტები, მარცვლეული: მათ შორის, ქერი და ყავისფერი ბრინჯი, რძის პროდუქტები, კვერცხი, ზოგიერთი ხილი, მაგალითად, ბანანი, ვაშლი, ყურძენი და საზამთრო, თხილი, ზოგიერთი ბოსტნეული, მათ შორის, ისპანახი, კარტოფილი და გოგრა.
D ვიტამინი - საკვები, რომელიც შეიცავს D ვიტამინს: კვერცხის გული, ცხიმიანი თევზი, საქონლის ღვიძლი, რძის ნაწარმი, სოკოს ზოგიერთი ტიპი.
რკინა - რკინის წყაროა: ხორცი, ლობიო, წიწიბურა, ყავისფერი ბრინჯი, თხილი, მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, სოიო.
მაგნიუმი- მაგნიუმით მდიდარი საკვებია: თხილეული, პარკოსნები, ისპანახი, ორაგული, კარტოფილი.
აქვე გვახსოვდეს, რომ თუ ორგანიზმს აქვს რომელიმე ვიტამინის ან მინერალის დეფიციტი, რთულია დეფიციტის მხოლოდ საკვებით შევსება, ასეთ დროს რეკომედებულია ექიმის მეთვაყურეობის ქვეშ დანამატების სახით მათი მიღება, ხოლო დაბალანსებული, რაციონალური და მრავალფეროვანი კვება კი დაგვეხმარება პრევენციული ზომების მიღებაში.
დღეს საღეჭი რეზინის დიდი არჩევანია და ფასიც ხელმისაწვდომია. ამდენად, სკოლის ბავშვების უმრავლესობა თავად ყიდულობს საღეჭ რეზინას დამთელი დღე ღეჭავს. ალბათ გაინტერესებთ, რამდენად მიზანშეწონილია მისი ღეჭვა ბავშვისთვის?
უნდა იცოდეთ, რომ ჭამის შემდეგ უშაქრო საღეჭი რეზინას ღეჭვა დასაშვებია დაახლოებით 5-10 წუთის განმავლობაში, რადგან იგი ხელს უწყობს ნერწყვის გამოყოფას და პირის ღრუს გასუფთავებას საკვების ნარჩენებისა და მიკრობებისაგან.
დაუშვებელია მისი გამოყენება ჭამამდე, ვინაიდან ღეჭვისას გამოიყოფა დიდი რაოდენობით კუჭის წვენი. მასში შემავალი აქტიური ფერმენტები ცარიელ კუჭში საკვების მონელების ნაცვლად კუჭის ლორწოვანი გარსის დაზიანებას იწვევს. შედეგად ვითარდება ისეთი მძიმე დაავადებები, როგორიცაა გასტრიტი და კუჭის წყლული. ხანგრძლივი დროით, თუნდაც კვების შემდეგ, საღეჭი რეზინის გამოყენება ასევე საზიანოა, ვინადან კბილების გასუფთავების შემდეგ საღეჭ რეზინაზე გროვდება მიკრობების დიდ რაოდენობა, რომლებიც უნდა მოვაცილოთ პირის ღრუს. თუ ბავშვი მიჩვეულია საღეჭი რეზინას დიდხანს ღეჭვას, აკრძალვას აჯობებს განვუმარტოთ, თუ რა ზიანი მოაქვს მას ორგანიზმისთვის.