დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ვიტამინები და მინერალები, რომლებიც მეტაბოლიზმს აჩქარებენ - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა.
განვიხილოთ ვიტამინების და მინერალების მცირე, მაგრამ მნიშვნელოვანი ჩამონათვალი, რომლებიც ხელს უწყობენ ჩვენი მეტაბოლიზმის (საკუთრივ მეტაბოლიზმზე და ყველა ქვემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებსა და მინერალებზე ჩვენ ვრცლად ვისაუბრეთ წინა რუბრიკებში) აჩქარებას.
მეტაბოლიზმზე დადებით გავლენას ახდენენ: B და D ჯგუფის ვიტამინები, ასევე მინერალები: კალციუმი, რკინა და მაგნიუმი. ჩვენი ორგანიზმის გამართული ფუნქციონირებისთის რეკომენდებულია ზემოთ ჩამოთვლილი ვიტამინებისა და მინერალების დონე ორგანიზმში გვქონდეს ნორმის ფარგლებში, ამიტომ კვების რაციონი მუდმივად უნდა გავამდიდროთ მათი შემცველობის საკვებით.
B ჯგუფის ვიტამინები - საკვები, რომლებიც შეიცავს B ჯგუფის ვიტამინებს: უცხიმო ხორცი და ზღვის პროდუქტები, მარცვლეული: მათ შორის, ქერი და ყავისფერი ბრინჯი, რძის პროდუქტები, კვერცხი, ზოგიერთი ხილი, მაგალითად, ბანანი, ვაშლი, ყურძენი და საზამთრო, თხილი, ზოგიერთი ბოსტნეული, მათ შორის, ისპანახი, კარტოფილი და გოგრა.
D ვიტამინი - საკვები, რომელიც შეიცავს D ვიტამინს: კვერცხის გული, ცხიმიანი თევზი, საქონლის ღვიძლი, რძის ნაწარმი, სოკოს ზოგიერთი ტიპი.
რკინა - რკინის წყაროა: ხორცი, ლობიო, წიწიბურა, ყავისფერი ბრინჯი, თხილი, მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, სოიო.
მაგნიუმი- მაგნიუმით მდიდარი საკვებია: თხილეული, პარკოსნები, ისპანახი, ორაგული, კარტოფილი.
აქვე გვახსოვდეს, რომ თუ ორგანიზმს აქვს რომელიმე ვიტამინის ან მინერალის დეფიციტი, რთულია დეფიციტის მხოლოდ საკვებით შევსება, ასეთ დროს რეკომედებულია ექიმის მეთვაყურეობის ქვეშ დანამატების სახით მათი მიღება, ხოლო დაბალანსებული, რაციონალური და მრავალფეროვანი კვება კი დაგვეხმარება პრევენციული ზომების მიღებაში.
რა იწვევს გახანგრძლივებულ ხველას? - გიორგი ღოღობერიძის საინტერესო რეკომენდაციები
ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ გახანგრძლივებული ხველის გამომწვევი ოთხი ძირითადი მიზეზი დაასახელა:
„რა იწვევს გახანგრძლივებულ ხველას? ეს ჩვენ აუცილებლად უნდა ვიცოდეთ! რა ქნან იმ ადამიანებმა, რომელთა შემთხვევაში ხველა გრძელდება ექვს კვირაზე მეტხანს?გახსოვდეთ, რომ თუ ხველა გრძელდება ექვს კვირაზე მეტხანს, მას ჰქვია ქრონიკული. შემთხვევათა 90%-ში მას ოთხი გამომწვევი აქვს. პირველი გამომწვევი არის პოსტ ნაზალური ჩამონაწვეთი. ამ შემთხვევაში ცხვირის ღრუში არსებული შიგთავსი იღვრება სასუნთქ გზებში და იწვევს ხველას. მეორე მიზეზი, რომელიც ასევე გავრცელებულია, შესაძლოა, იყოს ბრონქული ასთმა ხველის ფორმით. ამ შემთხვევაში ადამიანს არაფერი არ აწუხებს, გარდა იმისა, რომ ახველებს ქრონიკულად. ჩვენ რომ ავაგდოთ მონეტა, შემთხვევათა ნახევარში დიაგნოზი იქნება ბრონქული ასთმა ხველის ვარიანტით. აქ ხველის საწინააღმდეგო მედიკამენტები არ გამოგვადგება.“
„ქრონიკული ხველის გამომწვევი მესამე მიზეზი შეიძლება იყოს მედიკამენტები. ბევრი ადამიანი სვამს წნევის საწინააღმდეგო მედიკამენტებს. თუ თქვენ გახველებთ, დააკვირდით მედიკამენტებს. ისინი ხომ არ იწვევენ ხველას?! მეოთხე, ყველაზე საინტერესო მიზეზი არის კუჭის პრობლემა, ეს არის გასტროეზოფაგური რეფლუქსი. ამ დროს ხველა გამოხატულია უფრო საღამოს საათებში. როგორც კი თქვენ დაწვებით, მწოლიარე პოზიციაში, კუჭის შიგთავსი უფრო მარტივად შემოვა საყლაპავში და მერე აღმოჩნდება სასუნთქ გზებში. ამიტომ თქვენ გახველებთ საღამოს საათებში, ასევე საკვების მიღების დროსაც. ხველა ზოგჯერ შეიძლება გამოწვეული იყოს ისეთი დაავადებებითაც, როგორიც არის ქორნიკული ბრონქიტი, სარკოიდოზი, ფილტვების სიმსივნე (განსაკუთრებით ასაკოვან მწეველებში),“- აღნიშნულ საკითხზე გიორგი ღოღობერიძემ „მთავარი არხის“ გადაცემაში „მთავარი დიაგნოზი“ ისაუბრა.