Baby Bag

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებ​ისთვის“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის პაიდოფებრილი - ეს ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

რა არის პაიდოფებრილი - ეს ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

ზამთარში გაციება, საუნთქი გზების ინფექციები, გრიპი და სხვა რესპირატორული დაავადებები განსაკუთრებით აქტიურდება. მათთვის დამახასიათებელი სიმპტომები კი - თავის ტკივილი, სურდო, საერთო სისუსტე, ყურის ტკივილი, ცხელება/შემცივნება, კუნთებისა და სახსრების ტკივილი შემაწუხებელი ხდება.

ტემპერატურის მართვის დროს მშობლები ხშირად შეცდომებს უშვებენ, რადგან ზოგჯერ ცხელება პრეპარატებს არ ემორჩილება და აფთიაქებიც სხვადასხვა დასახელების მედიკამენტებს გვთავაზობს.

როგორც „ქიდს 0-9“ პროექტის ხელმძღვანელი, თამარ ჩუბინიძე ამბობს, ტემპერატურის საწინააღმდეგო პრეპარატებში ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტურია პაიდოფებრილი.

თამარ ჩუბინიძე: „პაიდოფებრილი ესპანური წარმოების პრეპარატია, რომელიც არის იბუპროფენის ჯგუფიდან. პაიდოფებრილი ესპანეთში ცნობილი ბრენდია და ერთ-ერთი მაღალი ხარისხის პრეპარატია. რაც უფრო მაღალი ხარისხისაა პრეპარატი მით უფრო სუფთად არის ტექნოლოგიურად დამუშავებული და შესაბამისად, გვერდითი ეფექტები მინიმუმამდე არის დაყვანილი. საქართველოს ბაზრის საჭიროებიდან გამომდინარე გადავწყვიტეთ ამ პრეპარატის დამატება და მშობლებისთვის გაცნობა. პაიდოფებრილი ბავშვებისთვის წარმოდგენილია სიროფის სახით, აქვს ფორთოხლის არომატი და მისი გამოყენება ხდება ინსტრუქციაში მითითებული ასაკობრივი დოზირებით“.

„პაიდოფებრილის გამოყენება ზოგადად რეკომენდირებულია მაღალი ცხელების დროს. ცნობილია, რომ 38.5 გრადუსამდე რეკომენდებული არ არის დამწევი პრეპარატების გამოყენება, ვინაიდან, აღნიშნული ტემპერატურა არის ბუნებრივი რეაქცია ორგანიზმში მიმდინარე ვირუსულ ინფექციასთან საბრძოლველად.

- როდის და როგორ ვმართოთ ცხელება?

- მაღალი ტემპერატურა განსაზღვრულ ზღვრამდე არ ვნებს ბავშვს, პირიქით ის ინფექციასთან ბრძოლის ერთ-ერთი საშუალებაა. ზოგჯერ უმჯობესია თავი აარიდოთ ტემპერატურის დაწევას, მით უმეტეს თუ ის შემაწუხებელი არ არის, მაგრამ თუ ბავშვს აწუხებს გაუწყლოება, ის მოთენთილია, მოდუნებულია, მივარდნილია, მაშინ სათანადო ზომები უნდა მიიღოთ. მაღალი ტემპერატურის დროს სითხის აორთქლება ძალიან სწრაფად ხდება. სწორედ ამიტომ, რეკომენდებულია დიდი რაოდენობით სითხის მიღება, რომ ორგანიზმში სითხის რაოდენობა მუდმივად შეივსოს და ბალანსი არ დაირღვეს.

ცხელებას რაც შეეხება, ორი ტიპისაა, როდესაც ტემპერატურა 38.5 გრადუსამდეა და 38.5 გრადუსზე მაღალია.

38.5 გრადუსის დროს ტემპერატურის მართვა ხდება შემდეგნაირად: პირველ რიგში, აუცილებელია, ორგანიზმისთვის დიდი რაოდენობით სითხის მიწოდება. აღნიშნული ტემპერატურა არ საჭიროებს სიცხის დამწევების გამოყენებას. თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა და ეს არის ფებრილური გულყრა, რომელიც ტემპერატურულ რეაქციაზე ვითარდება და ასეთ დროს რეკომენდებულია სიცხის დამწევი მედიკამენტის მიღება.

მაღალ ცხელებას რაც შეეხება, ანუ 38.6 გრადუსის ზემოთ უკვე რეკომენდებულია სიცხის დამწევი პრეპარატების გამოყენება. ამ დროს ვიყენებთ პარაცეტამოლის ან იბუპროფენის ჯგუფს. იბუპროფენის ჯგუფიდან რეკომენდაცია შეგვიძლია გავუწიოთ პრეპარატს - „პაიდოფებრილი”, რომლის ეფექტიანობა მაქსიმალურად კარგია. ასევე ცხელების დროს შესაძლებელია გაგრილების მეთოდის გამოყენება.

პაიდოფებრილი - ეს არის:

ტკივილგამაყუჩებელი და სიცხის დამწევი

ძლიერი მოქმედება და ხანგრძლივი და სხვა სიცხისა და ტკივილისგან.

პეიდოფებრილის ეფექტურობა: სხვადასხვა სიმპტომების გამოწვეული ცხელების დროს ვირუსული ინფექციების დროს რევმატოიდული ართრიტის დროს მსუბუქი და საშუალო სიძლიერის სხვადასხვა წარმოშობის ტკივილის მოსახსნელად

რა უნდა იცოდეთ, ვიდრე დაიწყებთ პაიდოფებრილის მიღებისას? 

მნიშვნელოვანია მიიღოთ მცირე დოზა, რომელიც შეამსუბუქებს/გააკონტროლებს ტკივილს და არ უნდა მიიღოთ ეს მედიკამენტი საჭიროზე მეტ ხანს მისი სიმპტომების გასაკონტროლებლად.

თუ სახლის პირობებში დედა ვერ მართავს ტემპერატურას, ვერ ხერხდება ბავშვის ორგანიზმის სითხით დატვირთვა, ბავშვს აქვს ძილიანობა, სისუსტე, მაშინ აუცილებლად უნდა მიმართოს ექიმს. ასევე, თუ ცხელება სამ დღეზე მეტ ხანს გრძელდება უნდა მიმართოს მკურნალ ექიმს.

იხილეთ დამატებითი დეტალები პაიდოფებრილის შესახებ.

https://paidofebril.ge/


R. 

წაიკითხეთ სრულად