Baby Bag

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.geტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ნახშირწყლებზე.

რა არის ნახშირწყლები? ნახშირწყლები ორგანიზმისთვის წარმოადგენს ენერგიის წყაროს. ისინი საჭმლის მონელების დროს გარდაიქმნებიან გლუკოზად, რომელიც არის ძირითადი ენერგიის საწვავი თავის ტვინისთვის, რადგან თავის ტვინი ვერ იყენებს საწვავად გლუკოზის გარდა სხვა საწვავს (ცილას, ცხიმს). თუმცა ჩვენს ორგანიზმში ენერგიისთვის ნახშირწყლების მარაგი შეადგენს დაახლობით 2%-ს, ენერგიის ძირითადი წყაროს მარაგი მოდის: 80% ცხიმებზე და 18% კუნთებში არსებულ ცილებზე. ნახშირწყლები გვხვდება ხილში, მარცვლეულში, ბოსტნეულში და რძის პროდუქტებში.

ისინი ორი სახისაა: მარტივი (სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები) და რთული ნახშირწყლები. მარტივი ნახშირწყლებია: სუფრის შაქარი, თაფლი, რძის პროდუქტები, ხილი და  ხილის წვენი. რთული ნახშირწყლებია: პური, მაკარონი, მარცვლეული, ზოგიერთი ბოსტნეული - სიმინდი, ბარდა, თეთრი და ტკბილი კარტოფილი და სხვა. რთული ნახშირწყლების გარდაქმნა ხდება მარტივ ნახშირწყლებად და შემდგომ ხდება მათი ათვისება. 

​მოსახლეობაში გავრცელებულია შემდეგი კითხვა: რას იყენებს ჩემი სხეული საწვავად, თუ საკმარისი ნახშირწყლები არ მაქვს? თუ დიეტის დროს არ იღებთ საკმარის ნახშირწყლებს, მაშინ თქვენმა ორგანიზმმა ენერგიისთვის ცხიმი და ცილა უნდა გამოიყენოს. სწორედ ამიტომ დიეტები ნახშირწყლების ამოღებით ამტკიცებენ, რომ ისინი შესანიშნავია წონის დაკლებისთვის, თუმცა აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ არც ცილა და არც ცხიმი არ არის ენერგიის ეფექტური წყარო.

ცხიმის მონელება - ცხიმი მთლიანად არ მონელდება, როდესაც ის ენერგიის წყაროდ გამოიყენება. იქმნება ქვეპროდუქტები, რომლებსაც კეტონები ეწოდება. კეტონის დიდი რაოდენობით დაგროვება ორგანიზმში შესაძლოა, საზიანო იყოს ჯანმრთელობისთვის. 

​ცილების მონელება - მათი მთავარი საქმეა შენება, ამიტომ ენერგიისთვის ცილის გამოყენებამ შეიძლება, გამოიწვიოს კუნთური მასის შემცირება და განლევა. ამიტომ რაციონში ნახშირწყლების სრულად ამოღება რეკომენდებული არ არის. მათი სწორად გამოყენება საკვებ რაციონში არ ქმნის ზედმეტი კილოგრამების დაგროვების წინაპირობას, ხოლო ნახშირწლების სწორად გამოყენება გულისხმობს: 

  • ყოველდღიურად მიირთვით მრავალფეროვანი ხილი და ბოსტნეული
  • შეზღუდეთ რაფინირებული შაქრების რაოდენობა, მინიმუმამდე დაიყვანეთ რაციონში: ნამცხვრები, ფუნთუშები
  • აირჩიეთ მარცვლეული, მაგალითად, ყავისფერი ბრინჯი, შვრია, მაკარონი
  • მარცვლეულის შეძენისას გაითვალისწინეთ, რომ ეტიკეტზე იყოს წარწერა - 100% მარცვლეული. 

მოკლედ რომ შევაჯამოთ, ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები შემდეგნაირია:

1. გამორიცხეთ რაციონიდან სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები: საკონდიტრო ნაწარმი 
2. დაიწყეთ დღე მთელი მარცვლეულით (ბურღულეული) 
3. პურეული გამოიყენეთ ლანჩზე და სადილზე მცირე ოდენობით 
4. აირჩიეთ ხილი და არა ხილის წვენი 
5. დღის მეორე ნახევარში ნუ დაიტვირთებით ნახშირწყლებით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედები​ს ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რა ილუზიასაც უნდა ქმნიდეს, რომ ეკრანმა ბავშვს უცხოენოვანი გამოთქმები, ციფრები, ასოები ასწავლა, ეს არის რისკის შემცველი,“ - თამარ ედიბერიძე

„რა ილუზიასაც უნდა ქმნიდეს, რომ ეკრანმა ბავშვს უცხოენოვანი გამოთქმები, ციფრები, ასოები ასწავლა, ეს არის რისკის შემცველი,“ - თამარ ედიბერიძე

ბავშვთა ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ მცირეწლოვან ბავშვებზე ეკრანთან ურთიერთობის მავნე ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ წლის და ცხრა თვის ასაკში ბავშვის საეკრანო დროის ლიმიტი არის ნული:

„წლის და ცხრა თვისთვის ეკრანთან ურთიერთობის გამოცდილება ადრეა. ​ეკრანის დროის ლიმიტი ამ დროისთვის არის ნული. ყოველთვის ვამბობ, რომ მხოლოდ ხუთი წუთი ან ათი წუთიც არა! ლიმიტი არის ნული! ეს რისკ-ფაქტორი ცალსახად მოსაშორებელია, მიუხედავად იმისა, რამდენად კომფორტის ილუზიას იძლევა ბავშვის კმაყოფილი და ბედნიერი გამომეტყველება.“

მისი თქმით, ეკრანთან ურთიერთობა ბავშვისთვის რისკის შემცველია:

„რა ილუზიასაც უნდა ქმნიდეს, რომ ეკრანმა ბავშვს უცხოენოვანი გამოთქმები, ციფრები, ასოები ასწავლა, ეს არის რისკის შემცველი. ​რისკია თუნდაც ის დამატებითი, ჭარბი წონა. ბავშვმა თვითონ იცის, როგორ ჩართოს-გამორთოს კომპიუტერი, გადართოს, იპოვოს, რასაც ეძებს. ესეც ილუზიაა დამოუკიდებლობის. ეს არ არის ის უნარი, რაზეც აქცენტი უნდა გავაკეთოთ, რაც უნდა გვიხაროდეს.“

„საკმაოდ ინტუიციურია ტექნიკა. ის არანაირად არ მოქმედებს დამატებით ინტელექტუალურ უნარებზე.​ ეკრანთან გატარებული ყველა ზედმეტი წუთი არის უფრო მეტი ზიანის მომტანი, ვიდრე სარგებლის. კიდევ ერთხელ გთხოვთ, რომ მაქსიმალურად დისტანცირება მოვახდინოთ ეკრანებთან. ჯანსაღ, ცოცხალ კომუნიკაციას არაფერი სჯობს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე თამარ ედიბერიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად