ძილის თემაზე ნევროლოგი მარინე ჯანელიძე საუბრობს. მისი თქმით, მელატონინი არის ნივთიერება, რომელიც გვაძინებს. ის გამომუშავდება მაშინ, როცა ბნელდება. გათენებასთან ერთად მისი გამომუშავება მცირდება:
,,არსებობს ადამიანების კატეგორია, რომელთაც განსხვავებული ბიოლოგიური რითმი აქვთ. კვლევებით არის დადგენილი, რომ ,,ბუები'' (ადამიანები, რომლებიც გვიან იძინებენ და გვიან დგებიან) უფრო კრეატიულები არიან.''
ნევროლოგი უძილობის პრობლემასაც ეხება. მისი თქმით, უძილობას ძირითადად იწვევს შფოთვა:
,,ისეთი ცხოვრების რითმი გვაქვს, რომ შფოთვა და ფორიაქი გახდა ჩვენი თანმდევი. მთელი დღის განცდები, ძირითადად უარყოფითი და მით უმეტეს ახლა, პანდემიის პირობებში, ძილის მოგვრის საშაულებას არ გვაძლევს. ძილი ძალიან რთული და მნიშვნელოვანი პროცესია, მას აქვს თავისი სტადიები - როცა სიზმარი გვესიზმრება, როცა ღრმად გვძინავს... ზოგადად, ცხოვრების წესი ხშირად განაპირობებს ჩაძინების გაძნელებას.''
ნევროლოგი მარინე ჯანელიძე მათ, ვისაც ჩაძინების პრობლემა აქვთ, რჩევებსაც აძლევს:
,,ძალიან აქტიური, ზღვარგადასული ფიზიკური დატვირთვა ძილის წინ არ არის რეკომენდებული. ასევე მნიშვნელოვანია ჰაერი, ძილის ჰიგიენა, ერთსა და იმავე დროს დაწოლა, დაძინებამდე სიმშვიდეში ყოფნა. ეს არის ელემენტარული რჩევები, რომლებიც ამარტივებს ჩაძინებას და აუმჯობესებს ძილის ხარისხს. ძილის წინ ასევე არ უნდა მოწიოს ადამიანმა სიგარეტი (ზოგადად, არ უნდა მოწიოს, მაგრამ განსაკუთრებით ძილის წინ), ნიკოტინი ხელს უშლის მელატონინის გამომუშავებას. ასევე ალკოჰოლის და მძიმე საკვების დიდი რაოდენობით მიღება არ არის კარგი. ძილთან მეტ-ნაკლებად რელაქსირებულები უნდა მივიდეთ. ეს არის ზოგადი რჩევები,'' - აღნიშნა მარინე ჯანელიძემ.
ნევროლოგის თქმით, 6-დან 8 საათამდე უნდა გვეძინოს, მაგრამ არსებობენ ადამიანები, რომელთაც ამდენი ხანი არ სძინავთ. მთავარია, როცა გავიღვიძებთ არ ვიყოთ დაღლილები, უნდა ვიყოთ ენერგიულები. არსებობენ ადამიანები, რომელთაც ცოტა სძინავთ და მაინც აქტიურები არიან, თუმცა ასეთები ცოტანი არიან.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
რომელი წყალი უნდა დალიოს ბავშვმა: ონკანის თუ ბოთლის?
ბოთლის წყალი მშობლებში უდიდესი პოპულარობით სარგებლობს. ისინი თვლიან, რომ ონკანის წყალთან შედარებით ბოთლის წყალი ბავშვებისთვის ბევრად სასარგებლო და უსაფრთხოა. აქვს თუ არა მას რაიმე უპირატესობა სინამდვილეში, გარდა იმისა, რომ დასალევად მოსახერხებელია?!
ბოთლის წყალს ონკანის წყალთან შედარებით არანაირი უპირატესობა არ აქვს, ის არც მეტად უსაფრთხოა და არც მეტად სასარგებლო. როგორც წესი, ბოთლში ჩამოსხმული წყალი უმეტესად ონკანისაა, რომელსაც ფილტრავენ. იმ შემთხვევაში, თუ ონკანის წყლის გემო არ გსიამოვნებთ, შეგიძლიათ შედარებით ხელმისაწვდომი ფილტრი შეიძინოთ და წყალი გაფილტროთ, ან მრავალჯერადი გამოყენების ბოთლები შეიძინოთ, რომელსაც შიგნით ფილტრი აქვს ჩამაგრებული.
საბედნიეროდ, წყლის გამწმენდი და გამფილტრავი მარტივი მოწყობილობები წყლიდან ფტორს არ გამოდევნის, თუმცა მათი გარკვეული ნაწილი ფტორსაც ანადგურებს, რის გამოც ფილტრის შეძენამდე პედიატრთან გასაუბრებას გირჩევთ.
ამერიკის პედიატრთა აკადემიის რეკომენდაციით, ჩვილ ბავშვებს ექვსი თვის ასაკიდან ფტორის დანამატები ესაჭიროებათ. თუ წყალში ფტორის კონცენტრაცია ნორმალურია, მაშინ ბავშვმა ფტორი სწორედ წყლის დახმარებით უნდა მიიღოს. თუ ბავშვს ფტორის დანამატს აძლევთ, პარალელურად ფტორის შემცველი წყლის მიცემა ფლუოროზის (კბილის მყარი ქსოვილის განვითარების დარღვევა) განვითარებას გამოიწვევს. ონკანის წყალთან ერთად ბავშვს შეგიძლიათ სპეციალური საბავშვო წყლებიც მისცეთ.
ბოთლისა და ონკანის წყლის გარდა ბავშვებს შეგიძლიათ ჭის წყალიც შესთავაზოთ. თუმცა, აუცილებელია, რომ ჭის წყალი შემოწმებული იყოს. ჭის წყალი, შესაძლოა, ნიტრატებს, პესტიციდებსა და ბაქტერიებს შეიცავდეს. ჭის წყალში ფტორის შემცველობა ხშირად დადგენილ ნორმებთან შეუსაბამოა. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის რეკომენდაციით, ვიდრე ბავშვს ჭის წყალს მისცემთ, მისი გაფილტვრა აუცილებელია.
ბავშვებს ჰიდრატაცია და ფტორის მარაგის შევსება ესაჭიროებათ, სწორედ ამიტომ, ონკანის წყალი მათთვის ძალიან სასარგებლოა. წყალი კალორიებს საერთოდ არ შეიცავს, რის გამოც ის ტკბილი გაზიანი სასმელებისა და ხილის წვენების შესანიშნავი ალტერნატივაა. გარდა ამისა, ონკანის წყალი ძალიან იაფი და უსაფრთხოა. ონკანის წყალი ბავშვს შეგიძლიათ, მრავალჯერადი გამოყენების ბოთლებით მიაწოდოთ, რომლებიც გაცილებით უსაფრთხო და ჯანსაღია, ვიდრე პლასტმასის ბოთლები.
