ძილის თემაზე ნევროლოგი მარინე ჯანელიძე საუბრობს. მისი თქმით, მელატონინი არის ნივთიერება, რომელიც გვაძინებს. ის გამომუშავდება მაშინ, როცა ბნელდება. გათენებასთან ერთად მისი გამომუშავება მცირდება:
,,არსებობს ადამიანების კატეგორია, რომელთაც განსხვავებული ბიოლოგიური რითმი აქვთ. კვლევებით არის დადგენილი, რომ ,,ბუები'' (ადამიანები, რომლებიც გვიან იძინებენ და გვიან დგებიან) უფრო კრეატიულები არიან.''
ნევროლოგი უძილობის პრობლემასაც ეხება. მისი თქმით, უძილობას ძირითადად იწვევს შფოთვა:
,,ისეთი ცხოვრების რითმი გვაქვს, რომ შფოთვა და ფორიაქი გახდა ჩვენი თანმდევი. მთელი დღის განცდები, ძირითადად უარყოფითი და მით უმეტეს ახლა, პანდემიის პირობებში, ძილის მოგვრის საშაულებას არ გვაძლევს. ძილი ძალიან რთული და მნიშვნელოვანი პროცესია, მას აქვს თავისი სტადიები - როცა სიზმარი გვესიზმრება, როცა ღრმად გვძინავს... ზოგადად, ცხოვრების წესი ხშირად განაპირობებს ჩაძინების გაძნელებას.''
ნევროლოგი მარინე ჯანელიძე მათ, ვისაც ჩაძინების პრობლემა აქვთ, რჩევებსაც აძლევს:
,,ძალიან აქტიური, ზღვარგადასული ფიზიკური დატვირთვა ძილის წინ არ არის რეკომენდებული. ასევე მნიშვნელოვანია ჰაერი, ძილის ჰიგიენა, ერთსა და იმავე დროს დაწოლა, დაძინებამდე სიმშვიდეში ყოფნა. ეს არის ელემენტარული რჩევები, რომლებიც ამარტივებს ჩაძინებას და აუმჯობესებს ძილის ხარისხს. ძილის წინ ასევე არ უნდა მოწიოს ადამიანმა სიგარეტი (ზოგადად, არ უნდა მოწიოს, მაგრამ განსაკუთრებით ძილის წინ), ნიკოტინი ხელს უშლის მელატონინის გამომუშავებას. ასევე ალკოჰოლის და მძიმე საკვების დიდი რაოდენობით მიღება არ არის კარგი. ძილთან მეტ-ნაკლებად რელაქსირებულები უნდა მივიდეთ. ეს არის ზოგადი რჩევები,'' - აღნიშნა მარინე ჯანელიძემ.
ნევროლოგის თქმით, 6-დან 8 საათამდე უნდა გვეძინოს, მაგრამ არსებობენ ადამიანები, რომელთაც ამდენი ხანი არ სძინავთ. მთავარია, როცა გავიღვიძებთ არ ვიყოთ დაღლილები, უნდა ვიყოთ ენერგიულები. არსებობენ ადამიანები, რომელთაც ცოტა სძინავთ და მაინც აქტიურები არიან, თუმცა ასეთები ცოტანი არიან.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„თუ „კუჭის დამცავს” ხანგრძლივად სვამ, მაშინ მაგნიუმის, კალციუმის და ვიტამინ B12-ის რაოდენობა აკონტროლე,“- გიორგი ღოღობერიძის რეკომენდაცია
ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ ომეპრაზოლის ხანგრძლივად მიღების შემთხვევაში გამოვლენილი პრობლემების შესახებ ისაუბრა:
„საქართველოში ძალიან ბევრი ადამიანი სვამს ომეპრაზოლს, ე.წ. კუჭის დამცავს. მას ბევრი მონათესავე მედიკამენტი ჰყავს, რომლებიც საბოლოო ჯამში ცნობილი არიან, როგორც „პრაზოლები.“ ერთ-ერთი არის ომეპრაზოლი, მაგრამ რასაც გეტყვი, ეხება ნებისმიერ კუჭის დამცავს და არამხოლოდ ომეპრაზოლს. საქართველოში ბევრ ადამიანს აქვს კუჭის წყლული, თორმეტგოჯას წყლული, რეფლუქსი. საქართველოში ომეპრაზოლი გამოიყენება იმაზე უფრო ხანგრძლივად, ვიდრე ის პაციენტს აქვს დანიშნული. ომეპრაზოლის გამოყენებაზე თუ მიდგება საქმე, ის უნდა იყოს გამოყენებული ორი კვირის განმავლობაში. ძალიან იშვიათად, რომ ის იყოს გამოყენებული 2 თვის განმავლობაში. საქართველოში ყველამ ვიცით, რომ ბევრი ადამიანი სვამს მას თვეების განმავლობაში.
რა უნდა გაითვალისწინო, როდესაც ომეპრაზოლს სვამ ხანგრძლივად? დაიმახსოვრე, რომ ამ დროს შენს სხეულში ქვეითდება მაგნიუმის შემცველობა. ამ დროს ადამიანს აწუხებს უსიამოვნო განცდა თავის მიდამოში, თავბრუსხვევა, თითების ტრემორი, ხელების კრუნჩხვა, გულის არეში უსიამოვნო შეგრძნება. მაგნიუმის დაქვეითება იწვევს კალიუმის დაქვეითებასაც. როდესაც შენ ხანგრძლივად იღებ ომეპრაზოლს, პირველი, რაც უნდა გააკეთო, ეს არის მაგნიუმის რაოდენობის შემოწმება.
თუ პაციენტი ომეპრაზოლს ერთ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში სვამს, იქ ქვეითდება კაცლიუმის შეწოვაც. კალციუმის რაოდენობა თუ დაქვეითდება ადამიანში, რა განვითარდება? ოსტეოპოროზი, რაც ადამიანს გახდის მიდრეკილს ძვლების მოტეხილობისკენ. ასეთმა ადამიანებმა კაცლიუმის რაოდენობა ყოველდღიურად უნდა ზარდონ საკვების საშუალებით. ვინც ომეპრაზოლზეა ხანგრძლივად, მათ უვითარდებათ ფილტვების ინფექციები. მათში ვიტამინ B12-ის რაოდენობაც ქვეითდება. ამიტომ ის უნდა შემოწმდეს. ამ დროს ფუჭდება მეხსიერება, არის დაღლილობა, დაბუჟების შეგრძნება თითებში, წითელი ენა. როდესაც პაციენტი ომეპრაზოლს 3 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში იღებს, იზრდება კუჭში პოლიპების განვითარების რისკი. ომეპრაზოლი მშვენიერი წამალია, მაგრამ ხანგრძლივი გამოყენების დროს ამ რჩევებს ყურადღება მიაქციე,“- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.
