Baby Bag

​კბილების ამოსვლის უმტკივნეულო გზა

​კბილების ამოსვლის უმტკივნეულო გზა

ჩვენი პატარების ცხოვრებაში, კბილის ამოსვლა ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი, მაგრამ თან – მტკივნეული და ხანდახან გაუსაძლისი პროცესია. ისინი სწორედ ამ დროს ხდებიან ყველაზე მტირალები, ჭირვეულები და ნერვიულები და ერთადერთი, რასაც ჩვენგან ელიან, ამ ტკივილის შემსუბუქებაა. წარმოიდგინეთ, რომ არსებობს ინოვაციური და უსაფრთხო საშუალება, რომელიც ბავშვის ღრძილებს გამჭვირვალე, დამცავ შრედ ეფინება და სწრაფად ეხმარება დისკომფორტის, სიწითლისა და ტკივილის მოხსნაში. ამ ყველაფერთან ერთად კი, ბანანის გემო აქვს!

ალბათ, დაგვეთანხმებით, რომ ის მომენტები, როცა პატარები სამყაროს შეცნობას იწყებენ, ყველაზე ჯადოსნურია. საოცარია, როცა გვიყურებენ და გვიმახსოვრებენ, იმახსოვრებენ ჩვენს სუნს, ხმასა და შეხებას. ბავშვებს ვგონივართ სუპერგმირები, რომლებსაც ყველაფერი შეუძლიათ: იქნება ეს საჭმლის გაჩენა თუ ტკივილის შემსუბუქება. ამიტომ, როცა პირველი კბილები ამოსდით და ვერ ხვდებიან, რა და რატომ აწუხებთ, მხოლოდ ჩვენს იმედზე რჩებიან. ამიტომაცაა, რომ ამ პროცესს ერთდროულად სიხარულიც მოაქვს და თავის ტკივილიც.

მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება ბავშვს 1 წლამდე ერთი კბილიც არ ამოუვიდეს, ღრძილის კონკრეტული ნაწილის გამაგრებისთანავე იწყება საერთო და ნაცნობი პრობლემები – ტკივილი, დისკომფორტი, სიწითლე, სხეულის ტემპერატურის მატება და ა.შ. ეს სიმპტომები კი იმდენჯერ მეორდება, რამდენჯერაც ახალი კბილი ამოდის.

ამ დროს ყველაზე ნაცადი ხერხებია მსუბუქი მასაჟი სუფთა ხელებით, ცივი წყლით სავსე საღეჭი სათამაშო, ან ცივ წყალში დასველებული პირსახოცის ნაჭერი, რომელიც პატარას დისკომფორტის შემსუბუქებაში ეხმარება. ბავშვებს ხშირად აძლევენ შოთის პურის ნატეხსაც, რაც ცუდი სულაც არ არის, მაგრამ განსაკუთრებულ სიფრთხილესა და ყურადღებას მოითხოვს.

საბედნიეროდ, არსებობს უფრო უსაფრთხო, აპრობირებული, ჯანსაღი და მარტივი გზაც: თუ თქვენი პატარა ხშირად ტირის, წუხს და კბილების ამოსვლა ხასიათს უფუჭებს, შეგიძლიათ, სცადოთ გელი ბუნებრივი კომპონენტებით, რომელიც უკვე თქვენს მეზობელ აფთიაქშია. ბავშვს გელი ღრძილების დაზიანებულ ადგილებზე უნდა წაუსვათ თანდართული სილიკონის ჯაგრისით, რომელიც გელის წასმისას ღრძილებს მსუბუქად ამასაჟებს, პარალელურად კი სიწითლეს, დისკომფორტსა და ტკივილს ამცირებს.

ბევრი დედის გამოცდილებით გირჩევთ, რომ უფრო ეფექტური და ხანგრძლივი შედეგისთვის, მცენარეული გელები ჭამის შემდეგ და ძილის წინ გამოიყენოთ, შეგიძლიათ, ბავშვს ღრძილებზე წაუსვათ ყოველ ჯერზე, როცა ტკივილი გაუმეორდება. თუ ასე მოიქცევით, თქვენი პატარა უფრო ხშირად გაიცინებს და თქვენც უფრო ხშირად გექნებათ შანსი, რომ ახლად ამოსულ კბილ(ებ)ს თვალი შეავლოთ!

მოკლედ, თუ ჩვენც დაგვიჯერებთ და თუ თქვენს პატარასთან კბილის ფერიებმა მუშაობა უკვე დაიწყეს, მაშინ გახსოვდეთ, რომ სულაც არ არის აუცილებელი, ბავშვმა ღრძილების ტკივილს გაუძლოს, თქვენ კი – მის ტირილსა და ნერვიულობას. სრულებით შესაძლებელია, ეს პროცესი შეამსუბუქოთ, მეტად უმტკივნეულო გახადოთ და სასიამოვნო მოგონებად ფოტოებზეც ფართო ღიმილით აღიბეჭდოთ.

პ.ს. როცა დარწმუნდებით, რომ საინტერესო გელს მიაგენით, არ დაგავიწყდეთ, სხვა მშობლებსაც გაუზიაროთ!

R. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად