Baby Bag

​კანის კიბოსთან დაკავშირებული მითები, რომლებიც არ უნდა დავიჯეროთ

​კანის კიბოსთან დაკავშირებული მითები, რომლებიც არ უნდა დავიჯეროთ

კანის კიბოსთან დაკავშირებულ მითებზე ექიმი ზაზა თელია წერს. ​MomsEdu.ge გთავაზობთ მის პოსტს:

მითი  N1 - მე არ მაქვს კანის კიბოს განვითარების მომატებული რისკი ზამთრის თვეებში ან ღრუბლიან ამინდში, როდესაც მზე ძლიერ არ ანათებს
ფაქტი - მზის ულტრაიისფერი სხივები ადვილად აღწევს ღრუბლის გავლით დედამიწის ზედაპირამდე, ასევე შუშის გავლით შენობებში, შესაბამისად, მზის დამცავის გამოყენება რეკომენდებულია მთელი წლის განმავლობაში, ყოველდღიურად კანის კიბოს განვითარების რისკის შესაცირებლად.
მაგალითად - აშშ-ში კანის კიბო წარმოადგენს ყველაზე ხშირ სიმსივნეს და ყოველი 5 ამერიკელიდან ერთს უვითარდება კანის კიბო, როდესაც ისინი აღწევენ 70 წლის ასაკს.
მითი N2 - დაზიანება უკვე მიღებულია. ახალგაზრდობაში არასწორად ვიქცეოდი, არ ვიცავდი თავს მზისგან, ვირუჯებოდი. ახლა ვეღარ მოვახდენ ზეგავლენას ჩემი კანის კიბოს განვითარების რისკზე
ფაქტი - იმის მიუხედავად, რომ მზის დაზიანების შემთხვევების უმეტესობა გვხვდება ბავშვებში, დღეისათვის ცნობილია, რომ მთლიანი ცხოვრების განმავლობაში მიღებული მზის დაზიანების მხოლოდ 20% გვხვდება 22 წლამდე ასაკში.
ყოველი ათწლეულის განმავლობაში შენ იღებ დაზიანების დამატებით 10%-ს.
შესაბამისად, არასდროს არ არის გვიანი დაიწყო მზისგან დაცვა იმისათვის, რომ შეამცირო კანის კიბოს განვითარების რისკის კუმულაციური (დაგროვებითი) მაჩვენებელი.
მითი N3 - დღეს დილით მე გამოვიყენე SPF50, ამიტომ შემიძლია უსაფრთხოდ მივიღო რუჯი
ფაქტი - არ არსებობს „უსაფრთხო გარუჯვის“ ცნება.
გარუჯვისას შენი კანი სქელდება და მუქდება იმისათვის, რომ დაიცვას ორგანიზმი დამატებითი დაზიანებისგან.
რუჯის არსებობა უკეთესია ვიდრე დამწვრობა, თუმცა გარუჯული კანი უკვე ნიშნავს დაზიანებულ კანს.
ასევე ადამიანთა 50%-ზე ნაკლები იყენებს მზისდამცავს სწორად და სწორი რაოდენობით ადეკვატური დაცვისათვის.
ადამიანს სჭირდება დაახლოებით 28 გრამი (გოლფის ბურთის ზომა) მზისდამცავი თავიდან ფეხებამდე წასასმელად 20 წუთით ადრე მზეზე გასვლის წინ, იგივე რაოდენობის გამოყენება ყოველ 2 საათში ინტენსიურ მზეზე ყოფნისას, ასევე ცურვის და შხაპის მიღების შემდგომ.
იმის მიუხედავად, რომ მზის დამცავის გამოყენება არის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი, ის არ წარმოადგენს მზეზე წოლის „ლიცენზიას“. მზის დამცავი გამოყენებულ უნდა იქნას ქუდთან, სათვალესთან, ტანსაცმელთან ერთად, რომელიც ფარავს კანის დიდ ნაწილს (თუ ტანსაცმლით კანი მუდმივად დაფარულია, ამ კანის ფართობზე მზისდამცავის გამოყენება არ არის საჭირო).
მითი N4 - მე არ უნდა გამოვიყენო მზის დამცავი, რადგან ის D ვიტამინის გამომუშავებას უშლის ხელს
ფაქტი - სულ მცირე, რამდენიმე წუთის განმავლობაში არის საჭირო მზის სხივების ზემოქმედება კანის სულ მცირე ნაწილზე (მაგალითად, სახე) ადეკვატური რაოდენობის D ვიტამინის მისაღებად.

​მზისდამცავის გამოყენება არ აფერხებს D ვიტამინის სინთეზს.
მზის ულტრაიისფერი სხივებით მიღებული რისკები საგანგაშოა - გააჩნია კანცეროგენული ეფექტი დნმ-ის დაზიანების ხარჯზე, რომელიც იწვევს კიბოს განვითარებას, ნაოჭების განვითარების ეფექტი, ლაქების და სიწითლის განვითარების ეფექტი, ასევე კანის და კანქვეშა ქსოვილებში გავლით აღწევს ვისცერალურ ორგანოებამდე და იწვევს მათ დაზიანებასაც.
მითი N5 - მუქი კანის მქონე ადამიანები არ არიან კანის კიბოს განვითარების რისკის ქვეშ
ფაქტი - მიუხედავად იმისა, რომ კანის კიბოს განვითარების რისკი უფრო მეტია ღია ფერის კანის ადამიანებში, ღია ფერის თმის მქონე ადამიანებში, ასევე ადამიანებში, რომლებსაც უვითარდებათ ჭორფლები, არცერთი ეთნოსის ადამიანს არ აქვს „იმუნიტეტი“ კანის კიბოს წინააღმდეგ. შესაბამისად, ყველა ტიპის კანის მქონე ადამიანს სჭირდება მზისგან დაცვის ყოველდღიური რუტინის ჩამოყალიბება.
მითი N6 - სოლარიუმი უფრო უსაფრთხოა, ვიდრე მზის ბუნებრივი სხივები
ფაქტი - ულტრაიისფერი სხივების რაოდენობა სოლარიუმის შემთხვევაში 10-ჯერ აღემატება მზის ბუნებრივ ულტრაიისფერი სხივების რაოდენობას დღის პიკის საათებში.

​მითი N7 - სამაკიაჟო პროდუქტი SPF-ის შემცველობით ახდენს ადეკვატურ მზისგან დაცვის საშუალებას
ფაქტი - არა, მზისდამცავის გამოყენება უმდა მოხდეს მაკიაჟის წასმამდე ადეკვატური დაცვის მისაღებად, ეს იმიტომ, რომ სამაკიაჟო საშუალებაში შემავალი SPF-ის ოდენობა არასდროს არ არის საკმარისი ადეკვატური დაცვისათვის.
მითი N8 - თუ მინდა, რომ ნევუსზე (ხალი) შევიმოწმო თავი, აუცილებელია მისი ქირურგიული გზით მოცილება
ფაქტი - საეჭვო ნევუსების დათვალიერება შესაძლებელია ეფექტურად და უსაფრთხოდ მოხდეს დერმატოსკოპის გამოყენებით დერმატოლოგის მიერ.
ასევე რეკომენდებულია ადამიანმა წელიწადში ერთხელ მოახდინოს სხეულის კანის ყველა ნაწილის თვით დათვალიერება სარკეში, შესაძლებელია დავიხმაროთ ოჯახის წევრი ჩვენთვის ძნელი თვალთახედვის ადგილებში მდებარე ხალების შესამოწმებლად. ოჯახის წევრი უნდა იყოს ყოველთვის ერთი და იგივე იმისათვის, რომ მან დააფიქსიროს ხალის ცვლილება ABCDE წესის შესაბამისად,“ - წერს ზაზა თელია.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ​ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„წელიწად-ნახევარში 50 კილოგრამი დავიკელი და არასდროს ვყოფილვარ მშიერი, შიმშილის შეგრძნება არ მქონია,“- ანუკა კალმახელიძის წარმატებული წონის კლების ამბავი

„წელიწად-ნახევარში 50 კილოგრამი დავიკელი და არასდროს ვყოფილვარ მშიერი, შიმშილის შეგრძნება არ მქონია,“- ანუკა კალმახელიძის წარმატებული წონის კლების ამბავი

ფსიქოლოგმა ანუკა კალმახელიძემ წელიწად-ნახევარში 50 კილო დაიკლო. მან საკუთარი გამოცდილების შესახებ ენდოკრინოლოგ თამარ ხასაიასთან ერთად ისაუბრა:

„წელიწად-ნახევარი დამჭირდა 50 კილოგრამის დასაკლებად. მაშინ ფსიქოთერაპევტი არ ვიყავი. ეს ქალბატონი თამარის სრული დამსახურებაა, რომელმაც იზრუნა ჩემს ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. მე მქონდა სპეციალურად ჩემთვის გაწერილი რაციონი. მე არ მქონდა განცდა, რომ ვიყავი ე.წ. დიეტაზე. არასდროს ვყოფილვარ მშიერი. შიმშილის შეგრძნება არ მქონია. არ მქონია შეგრძნება, რომ რაღაც მინდა და ვერ მივირთმევ. ასეთი მიდგომა იყო: „რა გენატრება? რა გინდა?“ მე ვიღებდი იმას, რაც მენატრებოდა, რაც მინდოდა, რაღაც დროს, რაღაც პირობით.

ჩემი წონა იმდენად დიდი იყო, რომ საწყის ეტაპზე ჩემთვის არ შეიძლებოდა ფიზიკური აქტივობა. მე ოთხი წლიდან დავიწყე წონაში მატება და ყოველ წელს მემატებოდა წონა. მქონდა გამოცდილებაში, რომ ოჯახის წევრების თხოვნით დამიცავს ე.წ. დიეტები. დამიკლია 20-25 კილო, მაგრამ მერე უფრო მალე მომიმატია, ვიდრე დაკლებისთვის დამჭირდა. წონაში დაკლების მერე ფსიქოთერაპევტთან სიარული დამჭირდა. გამიჭირდა ჩემი თავის მიღება. სარკეში ვიყურებოდი და ვხედავდი სხვა ადამიანს. მე მომწონდა წონით ჩემი თავი. უცებ შემეცვალა თვალის ფორმა, ცხვირის ფორმა, როდესაც 50 კილო დავიკელი. წონაში დაკლება ადვილია. შენარჩუნებაა ძნელი. ამისთვის აუცილებელია თერაპიული კუთხით მუშაობა."

ენდოკრინოლოგმა თამარ ხასაიამ სიმსუქნის გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა:

„პირველი მიზეზი, რის გამოც ვითარდება სიმსუქნე, ეს არის არასწორი კვების რეჟიმი და ცხოვრების წესი. ადამიანს არ აქვს საუზმის, სადილისა და ვახშამის ცნება. იკვებება დღეში მაქსიმუმ ორზე. ეს ცუდია. მნიშვნელოვანია ვარჯიშიც, ფეხით სიარულით. სიმსუქნე შეიძლება გამოიწვიოს ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემებმაც. მეორე კომპონენტი, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია ჭარბ წონასთან, ეს არის ნახშირწყლოვანი ცვლა. ჭარბი წონა ნახშირწყლოვანი ცვლის დარღვევის გარეშე არ არსებობს. ამისთვის არის გარკვეული კვების რეჟიმი და პრეპარატების გარკვეული ჯგუფი. ტარდება ფარისებრი ჯირკვლის სრული გამოკვლევა, ნახშირწყლოვანი ცვლისა და ცხიმოვანი ცვლის კვლევა.

გახდომა უნდა უნდოდეს პაციენტს და არავის სხვას. თუ მას თავისი პრობლემა არ აქვს გათავისებული, ვერც დედის გამო, ვერც მეუღლის, ვერც დედამთილის გამო, ვერ იქნება დიეტაზე, ვერ დაიცავს და ვერ შეძლებს. დიეტაზე ყოფნა არ ნიშნავს, რომ ადამიანი ვერასდროს ვერ შეჭამს ვერც ხაჭაპურს, ვერც ტორტს, ვერც შოკოლადს. თუ პაციენტი იტყუება, რომ იცავს დიეტას, რა თქმა უნდა, ამას ვხვდები. ჩემი გამოთქმა ყველამ იცის: „კუდი უჩანს ანალიზებში,“- მოცემულ საკითხზე თამარ ხასაიამ და ანუკა კალმახელიძემ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრეს.

წყარო:​ „დღის პოსტი“

წაიკითხეთ სრულად