Baby Bag

საქართველოში ბევრი მასწავლებელი ტრადიციული მეთოდით ასწავლის, რომლებიც აქცენტს აკეთებენ ფაქტების დაზეპირებაზე და არა უნარების დაუფლებაზე - კვლევა

საქართველოში ბევრი მასწავლებელი ტრადიციული მეთოდით ასწავლის, რომლებიც აქცენტს აკეთებენ ფაქტების დაზეპირებაზე და არა უნარების დაუფლებაზე - კვლევა

„საქართველოში უკანასკნელ წლებში სწავლის შედეგები მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა. 2009 წლიდან 2015 წლამდე პერიოდში, 15 წლის მოსწავლეებმა სწავლა გააუმჯობესეს კითხვაში, მათემატიკასა და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებში თითქმის ერთი სრული ნიშნით,“ - წერია კვლევაში, რომელიც გაეროს ბავშვთა ფონდმა საქართველოში და ევროპის ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციამ (OECD) საქართველოს განთლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროსთან ერთად ჩაატარეს.
ამასთან, კვლევაში ​„შეფასებები საქართველოს ზოგადი განათლების სისტემაში“ აღნიშნულია, რომ ეს პროგრესი მოსახლეობის ყველა ჯგუფს თანაბრად არ შეეხო:

მოსწავლეები ქალაქად უსწრებენ თანატოლებს სოფლად; სოციალურეკონომიკურად პრივილეგირებული მოსწავლეები უსწრებენ თავიანთ სოციალურად დაუცველ თანატოლებს; ხოლო, ის მოსწავლეები, რომლებიც შინ ქართულად ლაპარაკობენ, უსწრებენ თავიანთ თანატოლებს, რომელთა მშობლიური ენა ქართული არ არის. სამწუხაროდ, სწავლის ხარისხში ეს უთანასწორობა 2009-2015წწ. პერიოდში კიდევ უფრო გაიზარდა,“ - წერია კვლევაში. 

კვლევის თანახმად, საქართველოში მოსწავლეთა შეფასება, ძირითადად, კვლავ მოსწავლეთათვის ნიშნების დასაწერად გამოიყენება და არა სწავლის გაუმჯობესებაში მათ დასახმარებლად. მასწავლებლები და საზოგადოება კვლავ ამახვილებს ყურადღებას ციფრულ ნიშნებზე მიუხედავად იმისა, რომ ეს ნიშნები ზუსტად ვერ ასახავს იმას, თუ რა იცის მოსწავლემ და რის გაკეთება შეუძლია. შეფასების ასეთი გაგება იკვეთება საკლასო მასწავლებელთა შეფასების პრაქტიკებში. მასწავლებლები არ იყენებენ შეფასების ტექნიკების მრავალფეროვნებას და უპირატესობას ანიჭებენ სტუდენტების შეფასებას მეტწილად მრავალპასუხიანი ტესტების საშუალებით და არ აფასებენ უნარების ფართო სპექტრს.

კვლევაში ასევე აღნიშნულია, რომ ისეთი მოსწავლეების მომზადება, რომლებიც კონკურენტუნარიანები იქნებიან 21-ე საუკუნის ეკონომიკებში, საჭიროებს ისეთ მასწავლებლებს, რომელთაც აქვთ ცოდნა, უნარები და მოტივაცია, რომ განაგრძონ კვალიფიკაციის ამაღლება:

„საქართველოში პედაგოგები მნიშვნელოვნად უფრო ნაკლებად მონაწილეობენ პროფესიულ განვითარებაში, ვიდრე OECD-ის სხვა ქვეყნებში. განგრძობადი ტრენინგის გარეშე, მასწავლებლები ვერ ეცნობიან მტკიცებულებებზე დაფუძნებულ, უახლეს პედაგოგიურ პრაქტიკებს, რომლებიც მოსწავლეებს სწავლაში ეხმარება. ამასთანავე, საქათველოში მასწავლებლები ყველაზე ასაკოვანნი არიან მასწავლებლებისა და სწავლის საერთაშორისო კვლევაში (TALIS) მონაწილე ქვეყნების მასწავლებლებთან შედარებით. კერძოდ, მასწავლებელთა ერთ მეოთხედზე მეტი 60 წელს გადაცილებულია. შედეგად, ბევრი მასწავლებელი მოსწავლეებს ტრადიციული მეთოდით ასწავლის, რომელიც აქცენტს აკეთებს ფაქტების დაზეპირებაზე და არა უნარებისა და კომპეტენციების დაუფლებაზე. შესაბამისად, მოსწავლეებს საქართველოში უჭირთ ისეთი კომპეტენციების შეძენა, რომლებიც მათ სჭირდებათ განათლების უმაღლეს საფეხურსა და შრომის ბაზარზე წარმატების მისაღწევად,“ - წერია კვლევაში.

კვლევის ავტორების თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ უახლესი შესაძლებლობები ფინანსურ წახალისებას ითვალისწინებს, მასწავლებლებს კრედიტების დაგროვებისკენ უფრო მოუწოდებენ, ვიდრე იმის დემონსტრირებისკენ, რომ ისინი მოსწავლეებს სწავლაში ეხმარებიან.

​როგორც მკვლევრები აღნიშნავენ, 
უნდა შემუშავდეს და აღსრულდეს მინიმალური სტანდარტები მასწავლებლებისთვის იმის უზრუნველსაყოფად, რომ ყველა მასწავლებელს ჰქონდეს ის საბაზისო უნარები, რომლებიც აუცილებელია მოსწავლეების სწავლაში დასახმარებლად. მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების სქემა უნდა გადაისინჯოს იმისათვის, რომ უზრუნველყოს მასწავლებლების ისეთი განვითარების მოტივაცია, რომელიც მოსწავლეებს სწავლაში დაეხმარება. საქართველომ უნდა შემოიღოს სავალდებულო საპენსიო ასაკი, რაც ხელს შეუწყობს ასაკოვანი მასწავლებლების გადინებას და ახალბედა მასწავლებლებისთვის სივრცის შექმნას.

კვლევაში მოსწავლეთა შეფასების სისტემის გაუმჯობესებაზეცაა საუბარი. კერძოდ, როგორც მკვლევრები აღნიშავენ, სასარგებლო შეიძლება იყოს მოსწავლეთა პორტფელების შექმნა, რომლებიც წარმოადგენს მოსწავლის ნამუშევრების დროთა განმავლობაში შედგენილ კრებულს. პორტფელების შექმნა მასწავლებლებისაგან მოითხოვს უწყვეტ უკუკავშირს და უბიძგებს მოსწავლეს საკუთარი ძლიერი და სუსტი მხარეების გააზრებისა და იმის განსაზღვრისაკენ, თუ რა უნდა დაამატოს თავის პორტფელს - ესაა შეფასების სწორედ ის ორი ელემენტი, რომელიც დღეს საქართველოს განათლების სისტემას აკლია.

კვლევის თანახმად, ჟურნალში ყოველდღიური ნიშნების დაწერის პრაქტიკა უნდა აღიკვეთოს. მას დრო სჭირდება და სასარგებლო ინფორმაციას ვერ გვაწვდის იმის შესახებ, თუ როგორ მიმდინარეობს მოსწავლეების პროგრესი სწავლაში:

„სამინისტრომ უნდა შეიმუშაოს აღრიცხვის ბარათის საყოველთაო ნიმუში და დაადგინოს ეროვნული პროცედურები მის გასავრცელებლად. სტანდარტიზებული აღრიცხვის ბარათის საშუალებით, მოსწავლეთა შესახებ ჩანაწერები აგრეთვე შეიძლება უფრო სრულად იქნას შეტანილი განათლების მართვის საინფორმაციო სისტემების (EMIS) მონაცემთა ბაზებში, რაც კიდევ უფრო მეტად შეუწყობს ხელს მოსწავლეებისა და მათი სწავლის მონიტორინგს,“ - წერია კვლევაში. 

ამასთან, როგორ მკვლევრები მიუთითებენ, შესაძლებელია მე-9 კლასში (ან მე-10კლასში, თუ სავალდებულო განათლების ხანგრძლივობა გაიზრდება) გამოცდის შემოღება მოსწავლეების დასახმარებლად გადაწყვიტონ, სურთ თუ არა ზოგადი განათლების გაგრძელება, ან პროფესიული განათლების პროგრამაში ან განათლების მაღალ საშუალო საფეხურზე გადასვლა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

მასწავლებლის ხელფასის მატების საკითხს გვინდა, შემდეგი წლიდან გადავხედოთ

მასწავლებლის ხელფასის მატების საკითხს გვინდა, შემდეგი წლიდან გადავხედოთ

მასწავლებლის ეროვნული დღე არ არის მხოლოდ ერთი დღე, ეს არის იმ პოლიტიკის დასაწყისი, რომელიც ჩვენს ხელისუფლებას გვინდა, ვაჩვენოთ პედაგოგების პროფესიული თუ სხვა განვითარების ნაწილში, – ამის შესახებ განათლებისა და მეცნიერების მინისტრმა, გიორგი ამილახვარმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „გადაწყვეტილება“ განაცხადა.

„სკოლის ერთ-ერთი მთავარი ღერძი, მოსწავლესთან ერთად, არის მასწავლებელი. ჩვენ არ გავურბივართ გამოწვევებზე თუ პრობლემებზე საუბარს, პრობლემების აღიარება შეგვიძლია და ეს არის დასაწყისი, რომ ამ პრობლემების მოგვარება დავიწყოთ. ვისურვებდით უკეთეს აკადემიურ შედეგებს, რაც დღეს სკოლაში გვაქვს. ჩვენ თუ არ დავიწყებთ ფიქრს მასწავლებლის ირგვლივ არსებულ გამოწვევებზე და ამ პრობლემებს არ გადავწყვეტთ, მაშინ ძალიან გართულდება იმ შედეგების მიღება, რაც ყველას ასე ძალიან გვინდა“, – განაცხადა ამილახვარმა.

მისი თქმით, მასწავლებლის სტატუსის ამაღლება, თავისი შინაარსიდან და მიზნებიდან გამომდინარე, უნდა ნიშნავდეს, რომ მასწავლებლის კვალიფიკაცია იზრდება, ანუ უკეთესი მასწავლებელი ხდება, მას შესაბამისად განესაზღვრება სტატუსის სახელფასო დანამატი, სხვადასხვა სტატუსის მასწავლებლებს განსხვავებული ხელფასები აქვთ.

„დღეს მასწავლებლების თხოვნა-მოთხოვნა, რაც მოდის, არის ის, რომ სტატუსების დანამატი გადაგვიტანეთ საბაზო ხელფასში და ეს იყოს მინიმალური, ვინაიდან ჩვენ გვინდა ეს სტაბილური გარანტია. მაშინ ასეთ კითხვას დავსვამდი: თუ სტატუსების მატების გზა არის იმისთვის, რომ ადამიანს მოემატოს ხელფასი, რა მისწრაფებაც აბსოლუტურად გასაგებია, რადგან ადამიანს უნდა მეტი ანაზღაურება და ამაში დასაძრახი არაფერია, მაგრამ ეს პირდაპირ არ პასუხობს ადამიანის კვალიფიკაციის ზრდას და არის ხერხი, საშუალება და გზა, რომ მასწავლებლებმა გაიზარდონ ხელფასი, მაშინ სამსჯელო ხომ არ გვაქვს, რომ მასწავლებლის პროფესიული განვითარების არსებული სისტემა უფრო გავაუმჯობესოთ და ცალკე ხომ არ უნდა ვისაუბროთ სახელფასო პოლიტიკაზე? ჩვენ ამისთვის მზად ვართ, ღია ვართ დიალოგისთვის და გვაინტერესებს კრიტიკოსების აზრი, რათა თქვენი ინტერესებიდან გამომდინარე მივიღოთ ის გადაწყვეტილება, რომელიც პირდაპირ პასუხობს უკეთესი ხარისხიანი განათლების უზრუნველყოფას, რაც მასწავლებლის გარეშე გამორიცხულია“, – განაცხადა ამილახვარმა.

როგორც გიორგი ამილახვარმა აღნიშნა, მას არ სურს, სტატუსის მოპოვება იქცეს საშუალებად ხელფასის მატებისთვის.

„მაშინ სტატუსის მოპოვება თავის მიზანს და შინაარსს არ ამართლებს. ხელფასების მატება ისედაც ჩვენი პასუხისმგებლობაა და საჯაროდ ვიტყვი, რაც პრემიერმაც დააანონსა მასწავლებლის ეროვნული დღის ღონისძიებაზე, რომ უკვე ბოლო რამდენიმე თვეა, აქტიურად ვმუშაობთ და შემდეგი წლიდან საგრძნობლად, გვინდა, ამ საკითხს გადავხედოთ; ისე საგრძნობლად, რომლის მსგავსიც, პრაქტიკულად, ბოლო წლებში არ მახსენდება. ახლა მთავარია, გავხსნათ დისკუსია და მივიდეთ სწორ გადაწყვეტილებამდე, როგორი სახელფასო პოლიტიკა გვინდა და როგორ უნდა დავაკავშიროთ ეს მასწავლებლის პროფესიულ განვითარებასთან“, – განაცხადა ამილახვარმა.

ამასთან, ამილახვარმა აღნიშნა, რომ დიალოგი არის ერთადერთი საფუძველი, რათა სწორი დიაგნოზი დაესვას არსებულ სისტემას და ეს დიაგნოზი განსაკუთრებით იმ ადამიანებმა დაუსვან, ვინც უშუალოდ პროცესშია ჩართული.

„მასწავლებელი როცა ამბობს, რომ მასწავლებელი დაშორდა საკლასო ოთახს და ბავშვს, ამაზე მნიშვნელოვანი საკითხი არ ვიცი, რა უნდა იყოს. სამწუხაროდ, მე მაქვს გარკვეული ინფორმაცია, რომ ე.წ. პორტფოლიოს შექმნის რაღაც ჩრდილოვანი ეკონომიკა გაჩნდა; ანუ, რეალურად, სერვისები გაჩნდა ბაზარზე და სხვადასხვა ორგანიზაცია თუ ადამიანი მასწავლებლებს, მათ შორის, საჯაროდ სთავაზობს ამ სერვისს, რაღაც მცირე საზღაურის სანაცვლოდ უმზადებენ და მერე ეს ადამიანი ნასწავლი ე.წ. პრაქტიკული კომპონენტით გადის კომისიასთან და რიგ შემთხვევებში, შეიძლება, წარმატებასაც აღწევს. ესეც წითელი შუქია ჩვენთვის, რომ აქ რაღაც ჯანსაღად ვერ მიდის პროცესი“, – განაცხადა ამილახვარმა.

წყარო: 1TV - გადაცემა ​,,გადაწყვეტილება''

წაიკითხეთ სრულად