Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მამა უნდა იყოს ემოციურად ხელმისაწვდომი. ბიჭსაც და გოგოსაც უნდა ჰქონდეს შესაძლებლობა, რომ მნიშვნელოვან საკითხებზე დაელაპარაკოს მამას,“ - მაია ბოჭორიშვილი

„მამა უნდა იყოს ემოციურად ხელმისაწვდომი. ბიჭსაც და გოგოსაც უნდა ჰქონდეს შესაძლებლობა, რომ მნიშვნელოვან საკითხებზე დაელაპარაკოს მამას,“ - მაია ბოჭორიშვილი

ფსიქოანალიტიკოსმა მაია ბოჭორიშვილმა ბავშვის ცხოვრებაში მამის როლსა და მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ კარგი მამა ბავშვისთვის ემოციურად ხელმისაწვდომია:

„ყველანი მოვხვედრილვართ სუფრასთან. თამადა ამბობს: „ეს კაცი ისეთი არაჩვეულებრივი ქმარია, გადასარევი ადამიანია.“ გულის სიღრმეში სულ მქონდა განცდა: საიდან იცის ამ ადამიანმა, როგორი ქმარია ეს კაცი?!​ ვინ არის კარგი მამა ყველა კონკრეტულ შემთხვევაში კონკრეტული მამის შვილმა იცის, მაგრამ არსებობს ზოგადი რჩევები, რომლებიც მამებმა სასურველი იქნება, რომ გაითვალისწინონ. მამა უნდა იყოს ემოციურად ხელმისაწვდომი. ბიჭსაც და გოგოსაც უნდა ჰქონდეს შესაძლებლობა, რომ ემოციურად მისთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე დაელაპარაკოს მამას. ბავშვს შიგნიდან არ უნდა ჰქონდეს თემები, რომ მე ამაზე მამას არ ველაპარაკები, მე ამაზე ველაპარაკები მარტო დედას. მარტო მამას შეუძლია, რომ ასეთი ატმოსფერო შექმნას თავის შვილთან, რომ ის იყოს ღია მთელი ინფორმაციის მისაღებად. კარგი მამის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი თვისებაა, რომ დაიტიოს შვილის მოწოდებული ინფორმაცია და იმ წუთას არ ჰქონდეს რეაგირება, თუ არ მოსწონს, რასაც შვილი ეუბნება.“

მაია ბოჭორიშვილმა ​მამებს ურჩია, თანაგრძნობა გამოხატონ ბავშვის მიმართ, როდესაც ის გარკვეული პრობლემის შესახებ საუბრობს:

„მეორე არის ის, რომ თანაგრძნობის გამოხატვა შეგვეძლოს ბავშვისთვის. ბავშვისთვის შეიძლება ძალიან მნიშვნელოვანი იყოს ის, რითაც ის ჩემთან მოდის და ჩემთვის ეს იყოს ძალიან სასაცილო. მოსმენაში იგულისმება ის, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია ყველაფერი არ დავაკომენტაროთ. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ „ვიღაცასთან ვიჩხუბეზე“ არ გაგიჩნდეს სურვილი, რომ რჩევა მისცე. არ აქვს მნიშვნელობა როგორი იქნება რჩევა. გააჟღეროს ბავშვმა, დაიტიე და ჰკითხე: „შენ როგორ ფიქრობ, რა მოხდა მაგ დროს? რისი გაკეთება გინდოდა? რა გააკეთე და რას ნანობ?“ შეეცადეთ, რომ თქვენი გამოცდილების და ხასიათის პროეცირება არ მოახდინოთ.“

„რაღაც ასაკი არის, როდესაც კარგად მოდიან მამა და შვილი, მერე ცოტა ეს ურთიერთობა ირევა. ყურადღებიანი მამა ამჩნევს ამ ასაკის დაწყებას ვაჟში და ახერხებს, რომ უკიდურეს დაპირისპირებაში არ გადაიტანოს ეს. ​ხანდახან არ არის ჩვენთვის მისაღები, რასაც ჩვენი შვილები ამბობენ და აკეთებენ. ამის თქმაც შეიძლება, ოღონდ ეს არ უნდა იყოს კატეგორიული, აგრესიული ფორმით. ეს არ უნდა იყოს ძალიან ხშირად. ამას აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა. ხშირი კონფრონტაცია ანგრევს იმ ძალიან ფაქიზ ურთიერთობას მშობლებთან, რომელიც ისედაც ძალიან მყიფე ხდება გარდამავალ ასაკში. უფროსები უნდა გავუფრთხილდეთ ამ ნდობის შენარჩუნებას ბავშვებთან,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მაია ბოჭორიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „ნაშუადღევს“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ნაშუადღევს“

წაიკითხეთ სრულად