Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბიჭის განვითარების 3 მნიშვნელოვანი ეტაპი, რომლის შესახებ ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

ბიჭის განვითარების 3 მნიშვნელოვანი ეტაპი, რომლის შესახებ ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

ფსიქოლოგები ბიჭის განვითარების სამ მნიშვნელოვან ეტაპს გამოყოფენ, რომელიც მისი პიროვნების ჩამოყალიბებაში უდიდეს როლს ასრულებს. ჩვენს სტატიაში სწორედ ამ ეტაპებს მიმოვიხილავთ.

1. დაბადებიდან ექვს წლამდე ასაკი

ჩვილს, განურჩევლად სქესისა, ჩვენგან სითბო, სიყვარული და ყურადღება ესაჭიროება. ჩვილებს მოსწონთ, როდესაც ვესაუბრებით, ვეთამაშებით და ვეფერებით. ზრდასთან ერთად ბიჭი სამყაროს განსხვავებული აქტივობებით იმეცნებს და ამ პროცესში მას მშობლების დახმარება ესაჭიროება. ფსიქოანალიტიკოსი ერიხ ფრომი დიდ ყურადღებას უთმობდა მშობლის როლს ბიჭის ადრეულ განვითარებაში. ფრომი თვლიდა, რომ თუ დედა დეპრესიით იტანჯება, ეს შვილზეც აისახება. დედა ბიჭის ცხოვრებაში მოსიყვარულე და ​მზრუნველი მშობლის როლს უნდა ასრულებდეს. მამა ბიჭისთვის ავტორიტეტი უნდა იყოს. ბიჭი სწორედ მამას უნდა ბაძავდეს და მისგან უნდა სწავლობდეს ცუდისა და კარგის გარჩევას. დედის სიყვარული უპირობოა. მამისგან სიყვარულის მისაღებად კი ბავშვს ქცევის წესების დაცვა და მორალური წესებისადმი მორჩილება სჭირდება. ფრომი თვლიდა, რომ თუ ეს ბალანსი დაცული არ არის, ბიჭი, შესაძლოა, ნარცისულ პიროვნებად ჩამოყალიბდეს ან ზრდასრულობაში მოძალადედ იქცეს. ორი წლის ასაკიდან დედამ ბიჭთან ურთიერთობაში გარკვეული საზღვრების დაწესება უნდა დაიწყოს.

2. ექვსიდან ცამეტ წლამდე ასაკი

აღნიშნულ ასაკში ბიჭს საკუთარი გენდერისადმი მიკუთვნებულობა მტკიცედ უყალიბდებდა. ფსიქოლოგები მშობლებს ურჩევენ, რომ ბიჭის განვითარების ამ ეტაპზე შემდეგი რჩევები გაითვალისწინონ:

  • მშობლებმა აღნიშნულ ასაკში არ უნდა დაიწყონ ბიჭის დაცვა მასკულინური და აგრესიული თამაშებისგან, რომელიც ბავშვს მოსწონს. თუ ბიჭს სათამაშო იარაღი მოსწონს ან აგრესიულ ვიდეო თამაშებს ეტანება, აკრძალვის მიუხედავად, ის მაინც შეძლებს მსგავს თამაშებზე წვდომას.
  • ბიჭის ინდივიდუალურ ხასიათს პატივი უნდა სცეთ. თუ ბიჭს შედარებით ნაკლებად მასკულინური აქტივობები მოსწონს, მას ამის გამო პრობლემები არ უნდა შეუქმნათ.
  • თუ ​ბავშვი მშობლების ინტერესებს არ იზიარებს და თავად ცხოვრებაში სხვა ინტერესები აქვს, ამას მშობლები გაგებით უნდა მოეკიდონ. განსხვავებული ინტერესების ქონა ბავშვის თვალსაწიერს კიდევ უფრო გაზრდის.
  • ბიჭს კრიტიკასთან გამკლავება ასწავლეთ. აუცილებელია ბიჭმა იცოდეს, როგორ დაიცვას თავი არააგრესიული ფორმებით.

3. თოთხმეტი წლიდან ზრდასრულობამდე

ჰორომონალური აქტივობის ზრდის გამო ბიჭები ამ ასაკში აგრესიულები და აქტიურები ხდებიან. მშობელმა ამ ენერგიის სწორ მხარეს მიმართვა უნდა შეძლოს.

  • შვილს პასუხისმგებლობის აღებაში უნდა დაეხმაროთ და ასწავლოთ, რომ საკუთარ ქმედებებზე პასუხი თავად უნდა აგოს. პასუხისმგებლობა ადამიანის თანდაყოლილი უნარი არ არის, მისი სწავლება აუცილებელია. მოზარდმა უნდა იცოდეს, რომ ძალაუფლება, პრივილეგია და პასუხისმგებლობა განცალკევებულად არ არსებობს.
  • ბიჭს თავისუფლება მიეცით, რათა საკუთარ სურვილებსა და ინტერესებში კარგად გაერკვეს. ბავშვის თავისუფლების შეზღუდვა გამართლებულია, თუ ის ცუდ წრეში ტრიალებს და საფრთხეშია.
  • დისციპლინა და წესები მკაცრად უნდა იყოს გაწერილი. ორივე მშობელი დასჯისა და წახალისების ერთნაირ მეთოდებს უნდა იყენებდეს, რათა ბავშვისთვის ყველაფერი ცხადი და გასაგები იყოს.
  • ყველაზე მნიშვნელოვანია, რომ ​მშობელი იდეალურ როლურ მოდელს წარმოადგენდეს. არ აქვს მნიშვნელობა, რას ასწავლით შვილს. თუ თქვენი ქცევა საპირისპიროა, ის თქვენს დარიგეგებს არ გაითვალისწინებს. თუ შვილისთვის კარგი მაგალითი იქნებით, მასთან ურთიერთობაში პრობლემები ნაკლებად შეგექმნებათ.


მომზადებულია : ​brightside.me-ს მიხედვით

წაიკითხეთ სრულად