Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

10 ზღაპარი, რომლებიც ბავშვებს ყველაზე მეტად უყვართ

10 ზღაპარი, რომლებიც ბავშვებს ყველაზე მეტად უყვართ

ქალთევზები, ფერიები, მოლაპარაკე ცხოველები და სხვა ჯადოსნური არსებები მხოლოდ ზღაპრებში გვინახავს. პატარებს ზღაპრული თავგადასავლები ძალიან უყვართ, გარდა ამისა, ისინი ზღაპრების დახმარებით სიკეთის, სიყვარულის, მეგობრობისა და სხვა მნიშვნელოვანი ფასეულობების შესახებ ცოდნასაც იძენენ. ჩვენს სტატიაში 10 მომაჯადოებელ ზღაპარს გაგაცნობთ, რომელიც ბავშვებს ყველაზე მეტად უყვართ.

1. კონკია

კონკია ახალგაზრდა გოგონას შესახებ გვიამბობს, რომელსაც დედინაცვალი და დები ძალიან ცუდად ექცეოდნენ, თუმცა ეს მის პიროვნულ თვისებებზე უარყოფით გავლენას არ ახდენდა. ერთ დღეს მეფემ წვეულება მოაწყო და სამეფოს ყველა ახალგაზრდა ქალი მიიპატიჟა. დებისა და დედინაცვლის წინააღმდეგობის მიუხედავად, კონკია წვეულებაზე მაინც მივიდა, სადაც მან ახალგაზრდა პრინცის გული მოიგო. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ თავმდაბლობა ხასიათის ერთ-ერთი საუკეთესო თვისებაა, რომლისთვისაც ცხოვრება მათ აუცილებლად დააჯილდოვებს.

2. ურჩხული და მზეთუნახავი

ფრანგული ზღაპრის გმირი მშვენიერი ბელი მამის ნაცვლად ურჩხულის სასახლეში ტყვეობაზე თანხმდება. თავდაპირველად მზეთუნახავს საშინელი არსება აშინებს და თრგუნავს, თუმცა მოგვიანებით ყველაფერი იცვლება. ურჩხული ულამაზესი ბელის მიმართ ყურადღებიანი და მოსიყვარულეა, რის გამოც ახალგაზრდა ქალს მის მიმართ გრძნობები უჩნდება. ურჩხული მოჯადოებული პრინცია, რომელიც საკუთარი თავისადმი გადაჭარბებული სიყვარულის გამო ისჯება. მას მხოლოდ სიყვარული თუ გადაარჩენს. მშვენიერი ბელის დახმარებით ის საკუთარი გარეგნობის დაბრუნებას შეძლებს. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ეგოიზმი მათთვის ცუდი შედეგების მომტანია.

3. მძინარე მზეთუნახავი

ზღაპრის მთავარი გმირი პრინცესა ავრორაა. ის მეფისა და დედოფლის ნანატრი შვილია. ბავშვის დაბადებამ მშობლები ისე გაახარა, რომ მათ უზარმაზარი წვეულება მოაწყვეს, რომელზეც ყველა ფერია მიიპატიჟეს, თუმცა ბოროტი ჯადოქრის მოწვევა დაავიწყდათ. განაწყენებულმა ჯადოქარმა პრინცესა დაწყევლა და ის ღრმა ძილით დააძინა. მშობლებმა გოგონას გამოღვიძება ვერაფრით შეძლეს. ერთადერთი, ვინც ჯადოქრის წყევლაზე ძლიერი აღმოჩნდა ახალგაზრდა პრინცი იყო, რომელმაც მზეთუნახავ ავრორას აკოცა, პრინცესამ ღრმა ძილს თავი დააღწია. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ბოროტების დამარცხება ყოველთვის შესაძლებელია.

4. რაპუნცელი

ღარიბმა ცოლ-ქმარმა ჯადოქრის ეზოდან ვაშლი მოიპარა. გაბრაზებულმა ჯადოქარმა მათ ახალდაბადებული ქალიშვილი წაართვა. გოგონას რაპუნცელი ერქვა. ის ულამაზესი იყო და არაჩვეულებრივად მღეროდა. ჯადოქარმა რაპუნცელი უზარმაზად კოშკში გამოკეტა, საიდანაც მას თავის დახსნა არ შეეძლო. ჯადოქარი გოგონას გრძელ თმას ეჭიდებოდა და კოშკში ამ გზით შედიოდა. ერთ დღეს კოშკთან ახლოს მიმავალმა პრინცმა რაპუნცელის სიმღერის ხმა გაიგო და მასთან შესვლა მოახერხა. მათ ერთმანეთი პირველი დანახვისთანავე შეუყვარდათ. მიუხედავად იმისა, რომ გაბრაზებულმა ჯადოქარმა ულამაზეს ტყვეს თმა შეჭრა და პრინცს კოშკში შესასვლელი გზა არ დაუტოვა, მან რაპუნცელის გადარჩენა მაინც შეძლო. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ქურდობა უდიდესი დანაშაულია, რომელიც ადამიანისთვის ყოველთვის ცუდ შედეგს გამოიღებს.

5. ფიფქია და შვიდი ჯუჯა

ფიფქია თოვლივით თეთრი და ულამაზესი გოგონაა, რომელიც შურიანი დედინაცვლის სამიზნე ხდება. დედინაცვალი, რომელიც გამუდმებით სარკეში იყურება და კითხულობს, ვინ არის ყველაზე ლამაზი ქალი სამყაროში, იგებს, რომ მას სილამაზით ფიფქია სჯობს. ის მონადირეს ფიფქიას მოკვლას დაავალებს, რომელიც გოგონას ვერ გაიმეტებს და ტყეში დამალვას ურჩევს, ფიფქია ჯუჯების ქოხში იწყებს ცხოვრებას. დედინაცვალი იგებს, რომ გოგონა ჯერ კიდევ ცოცხალია. ის ფიფქიას მოწამლულ ვაშლს აჭმევს და გოგონა მძინარე სიკვდილს მიეცემა. ფიფქიას სიკვდილისგან ახალგაზრდა პრინცის კოცნა იხსნის. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ფიზიკური სილამაზისთვის გადაჭარბებული მნიშვნელობის მინიჭება ადამიანს სიმშვიდეს აკარგვინებს და სხვებისადმი ბოროტად განაწყობს.

6. პატარა ქალთევზა

პატარა ქალთევზა, რომელიც წყალქვეშა სამყაროს ბინადარია ადამიანების ცხოვრებით არის დაინტერესებული. ერთხელ ის ახალგაზრდა პრინცს სიკვდილისგან იხსნის, რის შემდეგაც გადაწყვეტს, რომ აუცილებლად ადამიანად უნდა იქცეს. საბოლოოდ ქალთევზა ოცნების ასრულებას შეძლებს და პრინცთან ერთად ბედნიერად ცხოვრობს. ზღაპარი ბავშვებს საკუთარი ოცნებებისთვის ბრძოლას ასწავლის და მათ მამაც ადამიანებად ჩამოყალიბებაში ეხმარება.

7. გოგონა და სამი დათვი

ცნობისმოყვარე ოქროსთმიანი გოგონა ტყეში სეირნობისას დათვების საკუთრებაში იჭრება. ის ამჩნევს, რომ სახლში არავინაა, მაგიდაზე დატოვებულ ფაფას მიირთმევს, პატარა დათვის სკამს გატეხავს და საწოლზე უნებართვოდ იძინებს. როდესაც შინ დაბრუნებულ დათვებს დაინახავს, გოგონა შიშისგან ფანჯრიდან გადახტება და გარბის. ზღაპარი ბავშვებს სხვისი საკუთრების პატივისცემას ასწავლის.

8. პრინცესა და ბარდა

პრინცი საცოლეს ეძებს, თუმცა ის ცოლად მხოლოდ ნამდვილ პრინცესას შეირთავს. ერთ საღამოს მის სასახლეში გოგონა მოდის, რომელიც თავშესაფარს ითხოვს. პრინცის დედა საწოლში ბარდის მარცვლებს ჩაყრის და გოგონა იძინებს. დილით პრინცესა უკმაყოფილებას გამოხატავს და ამბობს, რომ მოუხერხებელ საწოლზე იწვა. პრინცი და დედოფალი მიხვდებიან, რომ გოგონა ნამდვილი პრინცესაა, რადგან საწოლი მისთვის მოუხერხებელი აღმოჩნდა. ზღაპარი ბავშვებს კრეატიულ აზროვნებას ასწავლის.

9. მახინჯი იხვის ჭუჭული

იხვის ჭუჭული არავის უყვარს, რადგან ის ლამაზი არ არის. ახლობლებისა და ოჯახის წევრებისგან მოძულებული ჭუკი სახლიდან მიდის და ხეტიალს იწყებს. მას ყველა დასცინის, რადგან ულამაზოა, თუმცა ერთ დღეს იხვის ჭუჭული მშვენიერ გედებს შეხვდება. ისინი მას ძალიან თბილად მიიღებენ. მალე იხვის ჭუკი აღმოაჩენს, რომ ის მშვენიერი გედია, რომელიც სინამდვილეში ძალიან ლამაზია. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ცუდი გარეგნობის გამო სხვისი დაცინვა მიუღებელი საქციელია.

10. პრინცი ბაყაყი

მეფეს სამი ულამაზესი ქალიშვილი ჰყავს. ერთ-ერთ მათგანს ყველაზე მეტად ოქროს ბურთულით თამაში იტაცებს, რომელიც მას ჭაში ჩაუვარდება. ბურთულის ამოღებაში მისი დახმარება მხოლოდ ბაყაყს შეუძლია. დახმარების სანაცვლოდ ბაყაყი გოგონას თხოვს, რომ მასთან ერთად ჭამის, თამაშის და ცხოვრების უფლება მისცეს. პრინცესა ბაყაყს თხოვნას შეუსრულებს. ერთ დღეს ბაყაყი გოგონას ეტყვის, რომ ის მას სამუდამოდ დატოვებს, თუ პრინცესა მას ერთხელ კოცნის უფლებას მისცემს. პრინცესა ბაყაყს აკოცებს, ის კი მშვენიერ პრინცად გადაიქცევა, რომელიც მოჯადოებული იყო, პრინცესას კოცნამ კი ჯადოსგან გაათავისუფლა. ზღაპარი ბავშვებს სხვისთვის მიცემული პირობის შესრულებას ასწავლის.

ზღაპრების კითხვა ბავშვებს წარმოსახვას უვითარებს, პრობლემების გადაჭრაში ეხმარება, ღირებულებებს უყალიბებს და მათი წიგნიერების დონეს მნიშვნელოვნად ამაღლებს.

მომზადებულია Parenting.firstcry.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად