Baby Bag

7 დამამშვიდებელი თამაში და აქტივობა ჰიპერაქტიური ბავშვისთვის

7 დამამშვიდებელი თამაში და აქტივობა ჰიპერაქტიური ბავშვისთვის

დედების დიდ ნაწილს მიაჩნია, რომ მისი შვილი ჰიპერაქტიური ბავშვია, თუმცა მსგავსი დასკვნების გამოტანამდე, უმჯობესია აღნიშნული ტერმინის მნიშვნელობას უკეთ ​გავეცნოთ. არასტაბილურობა და ყურადღების დეფიციტი ჰიპერაქტიურ ბავშვებთან ურთიერთობას აძნელებს. ისინი ერთი აქტივობიდან მეორეზე სწრაფად ინაცვლებენ და მოზღვავებული ენერგია აქვთ. მათ ერთ ადგილას მშვიდად ჯდომა და სხვისი საუბრის მოსმენა ძალიან უჭირთ.

ჰიპერაქტიურ ბავშვებს იმპულსური ქმედებები ახასიათებთ, ისინი თავიანთი ქცევის მოსალოდნელ შედეგებზე წინასწარ არასდროს ფიქრობენ. ჰიპერაქტიური ბავშვები მშობლებისგან უფრო მეტ ყურადღებას საჭიროებენ, ვიდრე ის პატარები, რომლებსაც საკუთარი ენერგიის კონტროლი უკეთ გამოსდით. თუ თქვენს შვილთან მეტ მოთმინებას გამოავლენთ და მასთან ურთიერთობისას სპეციალურ სტრატეგიებს შეიმუშავებთ, ბავშვი თავისი ქცევებისა და სურვილების გაკონტროლებას უკეთ შეძლებს.

როგორ მივხვდეთ ბავშვი ჰიპერაქტიურია თუ არა?

  • ჰიპერაქტიურ ბავშვებს სხვა ადამიანების საუბრის მოსმენა უჭირთ
  • ისინი ერთ ადგილზე მშვიდად ჯდომას ვერ ახერხებენ და გამუდმებით მოძრაობენ
  • ისინი ბევრს ლაპარაკობენ და სხვების საუბარში ხშირად ერევიან
  • ჰიპერაქტიურ ბავშვებს ულევი ენერგია აქვთ, იმპულსურები და ენთუზიაზმით სავსე ადამიანები არიან
  • ჰიპერაქტიური ბავშვები ადვილად ბრაზდებიან, მარტივად ერევათ სევდა და ფრუსტრაციას განიცდიან

ბავშვის ჰიპერაქტიურობის მიზეზები მის ტვინში იმალება, რის გამოც პატარას მშვიდი და კომფორტული გარემო უნდა შეუქმნათ, რათა მან საკუთარი ემოციების კონტროლი შეძლოს. ჩვენს სტატიაში სპეციალურ სტრატეგიებს შემოგთავაზებთ, რომელთა დახმარებით თქვენს ჰიპერაქტიურ შვილს იმპულსურობისა და ყურადღების დეფიციტის პრობლემას გადაალახინებთ.

5 გზა ჰიპერაქტიური ბავშვის დასამშვიდებლად

ბავშვი მოზღვავებული ენერგიისგან უნდა გაათავისუფლოთ

აუცილებლად გამონახეთ საშუალებები, რათა ბავშვმა ჭარბი ენერგიისგან გათავისუფლება და გონების დამშვიდება შეძლოს. ბავშვს თამაშისა და სირბილის საშუალება უნდა მისცეთ, რათა ფიზიკურად აქტიური იყოს და მოზღვავებული ენერგია არ აწუხებდეს. შეგიძლიათ ბავშვისთვის სპეციალური ყუთი შეიძინოთ, რომელშიც სხვადასხვა აქტივობის დასახელებები იქნება თავმოყრილი. ამ გზით თქვენი პატარა ყურადღებისა და კონცენრაციის უნარებს განივითარებს.

ხშირად ესაუბრეთ თქვენს შვილს

ბავშვს ყოველთვის გულისყურით მოუსმინეთ და აგრძნობინეთ, რომ მთელი თქვენი ყურადღება მისკენ არის მიმართული. აუცილებლად გაიზიარეთ მისი ინტერესები, სურვილები და მოთხოვნილებები. თქვენს შვილს ემოციების გაკონტროლებაში დაეხმარეთ და ცუდი და კარგი ქცევების ერთმანეთისგან გარჩევა ასწავლეთ.

დაეხმარეთ ბავშვს განტვირთვაში

ბავშვს ეკრანთან დიდი დროის გატარების უფლებას ნუ მისცემთ. ეცადეთ ბუნებაში დიდი დრო გაატაროს. ყოველთვის იყავით მომთმენი და ბავშვს მოზღვავებული ენერგიის გამოყენების სწორი გზა უჩვენეთ.

ქცევით თერაპიას დიდი დრო დაუთმეთ

ბავშვის მიღწევები ყოველთვის აღნიშნეთ. შეაქეთ თქვენი შვილი, როდესაც ის ყურადღებით გისმენთ, დააჯილდოვეთ, როდესაც სანიმუშოდ იქცევა და იმპულსური ქმედებებისგან თავს იკავებს. აგრძნობინეთ ბავშვს, რა მოლოდინები გაქვთ. მან უნდა იგრძნოს, რომ მის კარგ ქცევას შესაბამისი დაფასება მოჰყვება.

7 თამაში და აქტივობა, რომელიც ჰიპერაქტიური ბავშვის დამშვიდებაში დაგეხმარებათ

კარატე

კარატე სწორედ ის სპორტია, რომელიც ჰიპერაქტიურ ბავშვს მოზღვავებული ენერგიისგან გათავისუფლებაში ეხმარება. პატარა უამრავ სხვადასხვა მოძრაობას სწავლობს, რაც მისგან კონცენტრაციას და ყურადღების დაძაბვას მოითხოვს. კარატეს დახმარებით თქვენი შვილი კოორდინაციის უნარებსაც იუმჯობესებს, ემოციურად უფრო დაბალანსებული და თავდაჯერებული ადამიანი ხდება.

ეზოში თამაში

ფეხბურთი, კალათბურში, ხელბურთი და ჩოგბურთი ის აქტივობებია, რომლებიც თქვენს ჰიპერაქტიურ შვილს დამშვიდებაში ეხმარება. თამაშისას ბავშვი გამუდმებით მოძრაობს, მისი სხეულის ყველა მთავარი კუნთი იტვირთება, პატარა მოჭარბებული ენერგიისგან თავისუფლდება და თავს ბედნიერად გრძნობს. მას კონკურენციის უნარებიც უვითარდება და გუნდურ თამაშებში სხვების მიმართ სოლიდარულობის გამოვლენასაც სწავლობს. ბავშვები, რომლებიც ეზოში ხშირად თამაშობენ უფრო ჯანმრთელები და ემოციურად გაწონასწორებულებიც არიან, ვიდრე ის პატარები, რომლებიც სახლს იშვიათად ტოვებენ.

მუსიკა

მუსიკა სკოლიდან მოსულ ბავშვს განტვირთვაში ეხმარება. ის მისგან გონების დაძაბვასა და ყურადღების კონცენტრაციას მოითხოვს. მუსიკის დახმარებით ბავშვს მახსოვრობა უვითარდება. თუ პატარა მუსიკალურ ინსტრუმენტზე სხვებთან ერთად უკრავს ან გუნდში მღერის, ის სხვებთან მუშაობასა და ურთიერთობას სწავლობს.

ცურვა

ოლიმპიურ ჩემპიონს მაიკლ ფელპს ჰიპერაქტიურობის დიაგნოზი 9 წლის ასაკში დაუსვეს. მან საკუთარი ენერგიის მართვის მიზნით ცურვის შესწავლა გადაწყვიტა. ცურვა ჰიპერაქტიურ პატარებს დისციპლინას აჩვევს, ის მათ ჯანმრთელობაზე დადებითად ზემოქმედებს და მათ კალორიების დაწვაშიც ეხმარება.

თეატრი

თეატრალურ წარმოდგენებში მონაწილეობა ბავშვს საკუთარი ქცევის კონტროლს, ემოციების მართვასა და კრეატიულ აზროვნებას ასწავლის. მსახიობის როლის მორგება სხვა ადამიანებთან ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებასაც უწყობს ხელს. ბავშვები, რომლებიც თეატრში დადიან, მეტი თავდაჯერებულობითაც გამოირჩევიან.

ბუნებაში გასვლა

ბუნებაში გასვლა ჰიპერაქტიურ ბავშვზე ძალიან დადებითად აისახება. სიმწვანე და სიმშვიდე პატარას ემოციების კონტროლში ეხმარება. მთების დალაშქვრა, პიკნიკების მოწყობა და კოცონთან საუბარი თქვენს შვილს მოზღვავებული ენერგიისგან გათავისუფლებაში დაეხმარება.

სააზროვნო თამაშები

ისეთი სააზროვნო თამაში, როგორიც ჭადრაკია, ბავშვისგან ყურადღების დაძაბვას და ერთ ადგილას მშვიდად ჯდომას მოითხოვს. მისი დახმარებით თქვენი შვილი საკუთარი ენერგიის სწორად გამოყენებას ისწავლის და მეტად თავდაჯერებულიც გახდება.

შენიშნვა: ყველა აქტიური ბავშვი ჰიპერაქტიური არ არის. აუცილებლად გაეცანით სპეციალურ ლიტერატურას ჰიპერაქტიური ბავშვების შესახებ და დასკვნები მხოლოდ შეძენილი ცოდნის საფუძველზე გამოიტანეთ.

მომზადებულია flintobox.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად