როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
გაიცანით 13 წლის მათემატიკის მასწავლებელი ბიჭი, რომელიც პატარა მოსწავლეებს ცოდნის შეძენაში ეხმარება
13 წლის დაჩი საზანდრიშვილი თანატოლებს მათემატიკას ასწავლის და იმ მოსწავლეებს, რომლებსაც ძვირადღირებულ რეპეტიტორებთან სიარულის შესაძლებლობა არ აქვთ, ამ ფორმით ეხმარება. მისი თქმით, მას კარგად აქვს გააზრებული პასუხისმგებლობა, რომელიც საკუთარ თავზე აიღო:
„ვიაზრებ იმ პასუხისმგებლობას, რაც ჩემს თავზე ავიღე. ყველანაირად ვეცდები იმ მშობლის იმედი გავამართლო, ვინც მენდობა. მკაცრი მასწავლებელი მარტო ჩემი თავის მიმართ ვიქნები. რაღაც რომ არ აინტერესებს ბავშვს, ნაწილობრივ მასწავლებლის ბრალიც არის. ჩემი ახსნილი და მასწავლებლის ახსნილი შეიძლება ერთნაირად გაიგოს. ჩემთან ბავშვს უფრო გაუმარტივდება მუშაობა, იმიტომ, რომ სხვაობა ასაკში იქნება 1-2 წელი. ჩვენ გვექნება საერთო ინტერესები, რითიც ერთმანეთთან უკეთესი კომუნიკაცია და გაგება შეგვეძლება.“
დაჩი აღნიშნავს, რომ ადამიანს მათემატიკა მთელი ცხოვრების მანძილზე სჭირდება:
„ჩემთვის მათემატიკა როგორც საგანი არ არის. ის არის რაღაც, რაც მთელი ცხოვრება დაგჭირდება. მას შეუძლია ადამიანის აზროვნება გააფართოვოს. ნებისმიერ საქმეში, რასაც ადამიანი ცხოვრებაში აპირებს, მცირე დოზით მაინც მათემატიკა ყველგან საჭიროა.“
„მასწავლებლის როლი არაერთხელ მომირგია. ჩემს მეგობრებსაც, როდესაც რაღაც გაუჭირდებოდათ, ვეხმარებოდი. აღმოვაჩინე, რომ მაქვს კარგი ახსნის უნარი და მინდა, ეს უნარი გამოვიყენო. ყველა ბავშვს არ აქვს იმის საშუალება, რომ რეპეტიტორებთან და ძვირიან მასწავლებლებთან იაროს, მათთვისაც შეღავათი იქნება. მინდა, ასეთ ბავშვებს დავეხმარო,“- აღნიშნულ საკითხზე დაჩი საზანდრიშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.
მასწავლებლობის დაწყების სურვილი დაჩიმ სოციალურ ქსელში გამოხატა, სადაც შემდეგი შინაარსის პოსტი გამოაქვეყნა:
„მოგესალმებით ყველას, მე დაჩი ვარ და ვარ 13 წლის.
ვსწავლობ გაძლიერებულ მათემატიკას 4 წელია კომაროვში და კომაროვის პედაგოგებთან.
მოვამზადებ II, III, IV, V კლასის ბავშვებს სკოლის მათემატიკაში და დავეხმარები მათ გაკვეთილების მომზადებაში და საკითხების კარგად გაგებაში.
გამიხარდება თუ ვინმეს გექნებათ სურვილი შვილები ჩემთან მოამზადოთ. ძალიან მინდა და მჭირდება მუშაობა და ეს პირველი მცდელობა და ნაბიჯია ჩემი მომავალი გეგმების მისაღწევად.
ვფიქრობ რომ მაქვს კარგად ახსნის უნარი და არ მეზარება, რაც მთავარია.“
დაჩის განცხადებას ბევრი დადებითი გამოხმაურება მოჰყვა.