Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

მასწავლებლები საუკეთესო მშობლები არიან

მასწავლებლები საუკეთესო მშობლები არიან

„ეს სკოლა არ არის, სახლია,“ - მსგავსი ფრაზა მასწავლებლებისთვის ოჯახის წევრებს, ალბათ, ბევრჯერ უთქვამთ. პედაგოგებს ძალიან უჭირთ სამსახურეობრივ როლთან გამოთხოვება, როდესაც სამუშაო დღის შემდეგ სახლში ბრუნდებიან. სახლში ისე ვერ მოიქცევით, როგორც გაკვეთილზე, ხოლო მოსწავლეებთან ისეთ დამოკიდებულებას ვერ გამოამჟღავნებთ, როგორსაც ოჯახის წევრების მიმართ. როდესაც სკოლაში მუშაობთ, ოქროს შუალედის პოვნა ძალიან რთულია, განსაკუთრებით მაშინ, თუ ამავდროულად მშობელიც ხართ. მასწავლებლები, რომლებსაც შვილები ჰყავთ, ხშირად აღნიშნავენ, რომ მათ თითქმის ყოველთვის ავიწყდებათ, სად იმყოფებიან. პედაგოგებს, რომლებიც შვილებთან ისე იქცევიან, როგორც მოსწავლეებთან, ოჯახის წევრები ხშირად საყვედურობენ და ეუბნებიან, რომ სახლში მასწავლებლის როლისგან გათავისუფლება აუცილებელია. მიუხედავად სირთულეებისა, მასწავლებლები მაინც ახერხებენ, რომ შესანიშნავი მშობლები იყვნენ.

პედაგოგებისთვის დისციპლინის დამყარება ძალიან მნიშვნელოვანია, თუმცა კარგი მასწავლებლები, მოსწავლეებთან და შვილებთან მიზნის მისაღწევად განსხვავებული პრინციპით ხელმძღვანელობენ. გამოცდილი მასწავლებლები აღნიშნავენ, რომ სკოლაში მათ უფრო მკაცრი იმიჯი აქვთ, ვიდრე სახლში. პედაგოგი მშობლები შვილებთან საუბრის მკაცრ ტონს ნაკლებად იყენებენ, ისინი ბავშვებს დეტალურად უხსნიან, თუ რა მოლოდინები აქვთ მათ მიმართ. მოსწავლეებთან ურთიერთობისას კი მასწავლებლები უფრო კატეგორიულები არიან. მიუხედავად ამისა, კარგი პედაგოგები მოსწავლეებს ყოველთვის აძლევენ თავისუფლებას. ისინი შვილებთან ურთიერთობაშიც ამ პრინციპით ხელმძღვანელობენ. მასწავლებლების დიდი ნაწილი აღნიშნავს, რომ პროფესიულმა გამოცდილებამ ისინი უკეთეს მშობლებად აქცია.

მასწავლებელი მშობლები შვილების მიმართ ძალიან მომთხოვნები არიან, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც საქმე სწავლას ეხება. პედაგოგებმა კარგად იციან, როგორი უსიამოვნება მოაქვს მასწავლებლისთვის მოსწავლის არათანმიმდევრულობას და სიზარმაცეს. ყველა მასწავლებელი ცდილობს, რომ მისმა მოსწავლეებმა მასალა სრულფასოვნად აითვისონ. შესაბამისად პედაგოგი მშობლები ცდილობენ, რომ შვილებში ცოდნის სიყვარული გააღვივონ, რათა ბავშვებმა პიროვნული განვითარებას შეძლონ და მასწავლებლებს გაკვეთილზე ზედმეტი პრობლემები არ შეუქმნან. მასწავლებლებმა იციან, რომ საშინაო დავალებას თავისი ფუნქცია აქვს. ბავშვებს დავალების შესრულება სჭირდებათ, რათა ცოდნის გაღრმავება შეძლონ. პედაგოგი მშობლები ცდილობენ, რომ შვილებს პასუხისმგებლობის გრძნობა გაუღვივონ. იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვი დავალების შესრულებას ვერ ახერხებს, მასწავლებელი-მშობელი შვილის პედაგოგს ამის შესახებ წინასწარ აცნობებს და დავალების შეუსრულებლობის მიზეზებსაც უხსნის. მასწავლებლებმა იციან, რომ ბავშვს სწავლა არ უნდა აიძულო. ისინი ბავშვებს საკუთარ საქციელზე პასუხისმგებლობის აღებას ასწავლიან. პროფესიული გამოცდილება მასწავლებელ მშობელს შვილთან ურთიერთობის ეფექტიანი სტრატეგიების შემუშავებაში ეხმარება.

მასწავლებლებს ხშირად შვილებიც იმ სკოლაში დაჰყავთ, რომელშიც თავად არიან დასაქმებულები. ამ მოვლენას თავისი უარყოფითი და დადებითი მხარეები აქვს. ამ შემხვევაში მასწავლებელ მშობელს შვილის პედაგოგებთან წვდომა არ გაუჭირდება. ის ბავშვის აკადემიურ მოსწრებას უფრო მარტივად გააკონტროლებს და შვილის ქცევასაც დააკვირდება. მიუხედავად ამისა, მასწავლებლებს ხშირად არ სიამოვნებთ, როდესაც შვილი იმ სკოლაში სწავლობს, სადაც ისინი მუშაობენ. როგორც წესი, თანამშრომლებს პედაგოგის შვილისადმი გადაჭარბებული მოლოდინები აქვთ, რაც ბავშვზე ნეგატიურად ზემოქმედებს.

მასწავლებელ მშობლებს სკოლის კრებებზე სიარული ძალიან დიდ გამოწვევად მიაჩნიათ. საკუთარი პროფესიული გამოცდილებიდან გამომდინარე, ისინი სკოლაში მიმდინარე პროცესებს ზედმიწევნით კარგად აფასებენ. მიუხედავად ამისა, მასწავლებელი მშობლები ყოველთვის ცდილობენ, რომ შვილის პედაგოგის ხედვა გაამართლონ და მასთან კონფლიქტში შესვლას ერიდებიან. ისინი შვილის  მასწავლებლებს პროფესიულ სოლიდარობას უცხადებენ, რადგან ნებისმიერმა პედაგოგმა კარგად იცის, როგორი შრომატევადია ბავშვებთან ყოველდღიური ურთიერთობა და მათთვის ცოდნის გადაცემის უწყვეტი პროცესი.

მასწავლებელ მშობლებს შვილების საჭიროებები და მოთხოვნილებები უკეთ ესმით, ისინი უფრო თავდაჯერებულები არიან, რადგან ბავშვებთან ურთიერთობის უდიდესი გამოცდილება აქვთ. მასწავლებლები ხშირად საკუთარ შვილებსა და მოსწავლეებს ერთმანეთისგან არ ასხვავებენ და მათ თითოეული მათგანის წარმატება უზომოდ აბედნიერებთ.

მომზადებულია ​parentcircle.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად