Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ შევარჩიოთ და გამოვიყენოთ მანქანის სამგზავრო სავარძელი ბავშვებისათვის სწორად

როგორ შევარჩიოთ და გამოვიყენოთ მანქანის სამგზავრო სავარძელი ბავშვებისათვის სწორად

საქართველოს პარლამენტს წარედგინა კანონპროექტი, რომლის მიხედვით, საბავშვო სავარძლების გამოყენება მანქანებში სავალებულო უნდა გახდეს.

კანონპროექტის მიხედვით, 12 წლამდე და 135 სანტიმეტრამდე ბავშვის მსუბუქი ავტომობილის უკანა სავარძლით გადაყვანისას გამოყენებულ უნდა იქნეს სპეციალური საბავშვო ეტლი, სავარძელი ან დამჭერი მოწყობილობა, რომელიც შეესაბამება ბავშვის სიმაღლესა და წონას. რეგულაციები არ გავრცელდება საზოგადოებრივ ტრანსპორტზე.

თემის აქტუალობიდან გამომდინარე ექიმი თამარ ობგაიძე თავის ​ბლოგზე პოსტს აქვეყნებს, გთავაზობთ ექიმის რჩევებს სიტყვა-სიტყვით:

„ბავშვის უსაფრთხოება ყველგან მთავარია - მაშინ, როცა მისთვის საკვებს არჩევთ, მაშინაც, როცა სათამოშოს ყიდულობთ და განსაკუთრებით მაშინ, როცა ის თქვენთან ერთად მანქანით მგზავრობს.

მცირე ასაკის პატარას ღვედით ვერ დაამაგრებთ და ვერც მოზრდილის კალთაში ჩასმით უზრუნველყოფთ მის უსაფრთხოებას.

უსაფრთხო მგზავრობისთვის სპეციალური სავარძელი უნდა გამოვიყენოთ.

რა შეუძლია სავარძელს?

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის სტატისტიკა ნამდვილად დამაფიქრებელია - 1 წლამდე ასაკში სპეციალური საბავშვო სავარძლის გამოყენება 70%-ით, ხოლო 1-4 წლამდე ასაკში დაახლოებით 54%-ით ამცირებს ავტოავარიის შემთხვევაში ბავშვის სიკვდილობის რისკს.

ევროპისა და ამერიკის ქვეყნებში წლებია, არსებობს რეგულაციები, რომლებიც კრძალავს სპეციალური სავარძლის გარეშე ბავშვის მანქანით გადაყვანას.

საქართველოში მსგავსი რეგულაციები ამ ეტაპზე არ არსებობს, თუმცა ის აუცილებელია!

მოდით, ორი პრაქტიკული საკითხი განვიხილოთ - რამდენად სწორად ვარჩევთ და შემდეგ რამდენად სწორად ვიყენებთ სამგზავრო სავარძელს?

ბევრჯერ მინახავს - ახალგაზრდა დედიკოები და მამიკოები სავარძელს გარეგნული პარამეტრებით ან მხოლოდ ფასით არჩევენ, იმითაც, რამდენად კარგად შეესაბმება საბავშვო სავარძლის ფერი მათი მანქანის სალონის ფერს.

იცით, რომ სავარძლები გარეგნული მხარისა და ფასის გარდა ბევრი პარამეტრით განსხვავდება ერთმანეთისაგან?

სავარძლის შერჩევისას, უპირველეს ყოვლისა, გაითვალისწინეთ თქვენი პატარას ასაკი და წონა. სავარძლები სწორედ ამ კატეგორიებით იყოფა.

შემდეგი, რასაც აუცილებლად უნდა მიაქციოთ ყურადღება, არის სავარძლის ინსტრუქცია, სადაც მითითებული უნდა იყოს, გავლილი აქვს თუ არა ე.წ ქრაშ-ტესტი ანუ როგორი საიმედოობა გამოავლინა მან ექსპერიმენტული ავარიების დროს.

სანამ საბავშვო სავარძელს შეიძენთ, მოსინჯეთ, როგორ მაგრდება ის თქვენს მანქანაში.

თუ თქვენ არჩევთ მეორად სავარძელს, უნდა გაარკვიოთ, ხომ არ მოხვედრილა ის ავტოავარიაში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ვერ იქნებით დარწმუნებული, რომ მას თქვენთვის უხილავი დაზიანებები არ აქვს.

არ შეიძინოთ საბავშვო სავარძელი, თუ მას არ მოჰყვება მწარმოებლის ინსტრუქცია.

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფეხებს შორის მოთავსებული ღვედი იყოს ფართო - შეჯახების შემთხვევაში მან არ უნდა დააზინოს პატარას შორისის მიდამო.

იმისათვის, რომ ბავშვი დაცული იყოს გვერდიდან შეჯახებისას, სჯობს, უპირატესობა მიანიჭოთ ისეთ მოდელს, რომელსაც თავისა და მხრების დაცვის გაძლიერებული სისტემა აქვს.

შეძენის შემდეგ აუცილებელია სავარძლის სწორი განთავსება მანქანაში.

საყოველთაოდ მიღებული პრაქტიკაა და დარწმუნებული ვარ, ხშირად გინახავთ - პატარა ზის სავარძელში სახით მოძრობისკენ. არის კი ეს ყველა ასაკორივი ჯგუფისთვის სწორი მდებარეობა?

არა!

გახსოვდეთ, რომ 2 წლამდე ასაკში საბავშო სავარძლის მანქანაში დამაგრება უნდა მოხდეს ისე, რომ ჩვილი სახით მიქცეული იყოს მანქანის სავარძლისაკან და არა მოძრაობის მიმართულებით. ავტოავარიების დროს ეს მის თავსა და სხეულს გაცილებით სრულყოფილდ დაიცავს.

2 წლიდან 5 წლამდე ასაკში სავარძელი უნდა დამაგრდეს ისე, რომ ბავშვი იყურებოდეს სახით წინ, მოძრაობის მიმართულებით.

5 წლის ასაკიდან პატარა შეგიძლიათ დასვათ მანქანის უკანა სავარძელზე განთვსებულ ე.წ ბუსტერზე, რომელიც განკუთვნილია ბავშვის უსაფრთხო მგზავრობისათვის და აქვს საკუთარი ღვედი, რადგან ამ ასაკში მანქანის ღვედი ბავშვს მჭირდოდ არ შეეკვრება.

ბუსტერის ღვედი უსაფრთხოდ მაგრდება ბავშვის გულმკერდსა და მუცელზე და ავარიის შემთხვევაში არ მოხდება მისი კისერზე გადაჭერა, რაც მოხრჩობს გამოიწვევს.

მას შემდეგ, რაც მანქანის უკანა სავარძლის ღვედები სრულყოფილად მოერგება ბავშვს, შეგიძლიათ ის უკვე ჩვეულებრივ სავარძელზე დასვათ.

დაბოლოს, გაითვალისწინეთ! არ გამოიყენოთ მანქანის სავარძელი ბავშვის შინ დასაძინებლად ან დროებით უსაფრთხოდ მოსათავსებლად, სანამ თქვენ საშინაო საქმეებით ხართ დაკავებული. მისი ხანგძლივი გამოყენება ზღუდავს პატარას მოძრაობებს, რაც აუცილებელია მისი განვითარებისთვის.

თქვენი ექიმი უსაფრთხო მგზავრობას გისურვებთ!“

წაიკითხეთ სრულად