რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
ნუ დაელოდებით, როდის გაიზრდება ბავშვი... დისციპლინაზე ადრეული ასაკიდანვე უნდა იზრუნოთ
დისციპლინის უამრავი განსხვავებული მეთოდი არსებობს, რომლებსაც მშობლები აქტიურად იყენებენ. დისციპლინის ტიპი, რომელსაც მშობელი ირჩევს, იმის მიხედვით განსხვავდება, თუ რა უფრო მუშაობს მათი შვილების შემთხვევაში. მიუხედავად ამისა, ცხადია, რომ საზღვრების დაწესება და დისციპლინის ძლიერი სტრატეგიების შემუშავება ადრეული ასაკიდანვე უნდა მოხდეს. მშობლები მცირეწლოვან ბავშვებზე ფიქრობენ, რომ ისინი დისციპლინისთვის მეტისმეტად პატარები არიან და მათ გაზრდას ელოდებიან, რაც, შესაძლოა, შეცდომა იყოს.
ბავშვის პასუხისმგებლობის გრძნობის განვითარება მას თვითდისციპლინას აჩვევს, რაც მას სწავლაში ძალიან ეხმარება. რაც უფრო ადრე დავიწყებთ ამაზე ზრუნვას, მით უკეთეს შედეგს მივიღებთ. ასაკის მატებასთან ერთად ბავშვისგან მეტი წინააღმდეგობა შეგვხვდება და ქცევის შეცვლაც მეტად გაგვიჭირდება. როდესაც ბავშვი დისციპლინით იზრდება, ეს მისი ცხოვრების წესი ხდება და რადიკალური ცვლილებების განხორციელება საჭირო აღარ არის.
ხშირად, როდესაც დისციპლინაზე ვფიქრობთ, ოჯახში არსებულ წესებს განვიხილავთ, თუმცა მასში ბევრად მეტი რამ უნდა მოვიაზროთ. დისციპლინას, რომელსაც ბავშვებს ვუნერგავთ, ისინი მთელი ცხოვრება თან დაატარებენ და საზოგადოებაში ყოფნისას იყენებენ. დისციპლინა გავლენას ახდენს ბავშვის ქცევაზე სათამაშო მოედანსა და სკოლაში. თუ ბავშვს დისციპლინას ადრეული ასაკიდანვე არ მივაჩვევთ, სკოლაში წასვლისას მათ არ ექნებათ ქცევის წესები შემუშავებული, რის გამოც ქცევა პრობლემური გახდება. ისინი ისეთ გარემოში აღმოჩნდებიან, სადაც განსაზღვრული წესები მოქმედებს. ბავშვს არ ექნება გამოცდილება, როგორ მოერგოს ამ წესებს.
ვინც თვლის, რომ ადრეულ ასაკში დისციპლინა ბავშვისთვის ზედმეტი ტვირთია, ხშირად დისციპლინას და დასჯას ერთმანეთთან აიგივებს. დისციპლინა საზღვრების დაწესებაა, რაც 2-დან 3 წლამდე ასაკის ბავშვისთვის გასაგებია. საზღვრების დადგენა ბავშვს კარგისა და ცუდის გარჩევას ასწავლის, რაც მას ადრეული ასაკიდანვე უნდა ჩაუნერგოთ.