რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
რიტმული კლასობანა ბავშვებისთვის მოტორიკისა და რიტმის გრძნობის განვითარებისთვის - ადრეული განათლების ექსპერტის ნანა გეგელაშვილის რჩევები
ადრეული განათლების ექსპერტმა ნანა გეგელაშვილმა ბავშვის განვითარებაზე კლასიკური მუსიკის დადებითი ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა:
„ნეირომეცნიერების კვლევებიდან მოდის, რომ კლასიკური მუსიკა დიდ როლს ასრულებს ბავშვის ცხოვრებაში. ბავშვი თუ სმენით იბადება, შესაძლოა, პირდაპირვე მოისმინოს კლასიკური მუსიკა, მაგრამ შეიძლება არა. ეს უნდა მოხდეს შეჩვევის სახით. ტვინს სალაპარაკო ენა ესმის რიტმის სახით. ბავშვს რიტმის, ტემპის, მუსიკალური ელემენტების მოსმენა რომ განვუვითაროთ, სალაპარაკო ენისთვის, ასევე ბავშვის განწყობისთვის ძალიან კარგია, ქცევაზეც კი გავლენას ახდენს.“
ნანა გეგელაშვილმა მშობლებს ურჩია ბავშვებს თამაშის დროს მარტივი მუსიკები მოასმენინონ:
„თამაშის სახით მშობელმა შეარჩიოს მარტივი მუსიკები, შოპენის ვალსები. ბავშვს თუ თავის არჩევანს მოასმენინებ, ის უფრო დიდხანს მოისმენს. არის ნეირომეცნიერების სულ ახალი ტექნოლოგია. ამას ჰქვია ვიზუალური კლასიკური მუსიკა. მინდა, მშობლებს ვაჩვენოთ, რას ნიშნავს ვიზუალური კლასიკური მუსიკა. ბავშვი იჭერს მუსიკას ვიზუალური გმირების დახმარებით.“
„რიტმული აქტივობები ძალიან უწყობს ხელს ბავშვის განვითარებას. მოტორიკა ვითარდება, ტვინი მოითხოვს ბავშვისგან მინიმუმ ერთი საათი ივარჯიშოს. ყველამ ვიცით კლასიკური კლასობანა. იწყება რიტმის ქვეშ ხტუნაობა. მშობელს შეუძლია ხელების მოძრაობით, ტაშით დაეხმაროს ბავშვს რიტმის დაჭერაში. სჯობს, მშობლებმა ორი წლიდან დავიწყოთ ასეთი რიტმების დაჭერა. ბავშვს როდესაც რიტმის გრძნობა აქვს, მას აქვს მოხსნილი ყოველნაირი სირცხვილი, რიტმის შეგრძნება ამარტივებს ყველაფერს,“- აღნიშნულ საკითხებზე ნანა გეგელაშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.