რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ბავშვებს ვეღარ ვცნობ, ვეღარ ვხედავ მათში სიხარულს, ყველა მოწყენილია, თითქოს ჩაკლეს მათში ბავშვობა,“ - პედიატრ ინგა მამუჩიშვილის ემოციური პოსტი
პედიატრი ინგა მამუჩიშვილი სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს,რომელშიც თანამედროვე ყოფის სირთულეებზე საუბრობს და კოვიდ-19-ის პანდემიის შემდეგ ადამიანების დამძიმებულ ყოფას აღწერს:
„ცხოვრება მშვენიერიაო? ვერ ვგრძნობ მე ამას,რადგან ის მხოლოდ ერთეულებისთვის არის მშვენიერი... აბა დააკვირდით ადამიანთა სახეებს, ნაღვლიანი, ჩამქრალი, ტრაგიკული,უსიცოცხლო თვალებით მომზირალნი დადიან (სამწუხაროდ, ბოლო დროს მხოლოდ თვალებს ვხედავთ ნიღბების გამო). ყოველდღიურ რუტინაზე ფიქრით, შიშით ათენებენ და აღამებენ... ბავშვებს ვუყურებ 12 საათი დღეში და ვეღარ ვცნობ, ვეღარ ვხედავ მათში ხალას ბუნებას,სიხარულს. ყველა მოწყენილია, თითქოს ჩაკლეს მათში ბავშვობა. მენტალური პრობლემები პირველ ადგილს იკავებს ნოზოლოგიათა შორის, კატასტროფაა... ენატრებათ მეგობრები, ნიღაბაფარებულებს ემოციის აღქმაც უჭირთ. სათამაშოების ნაცვლად სადიზინფექციო ხსნარებისკენ იწევენ და იმუშავებენ იმ პაწაწუნა ხელებს ჩემთან შემოსულები.
როგორ იქნება მშვენიერი ეს ცხოვრება, როცა მშვენიერების აღქმის უნარი დავკარგეთ. ჩვენი ვიზიტების უხშირესი ადგილები კლინიკები,აფთიაქები, ბანკები და მარკეტებია. აღარც თეატრი, აღარც კონცერტი, აღარც სპორტული დარბაზი, არც ჭიქა ყავაზე ბაასი და ერთმანეთის მოფერება... კრიმინალი, უსამართლობა, არაკომპეტენტურობა, კოვიდით გამოწვეული სიკვდილის შიში, უამრავი გარდაცვალების შემთხვევა (ხშირად საეჭვო), ნგრევა და სხვა მრავალი უბედურება, ნეგატივი და მხოლოდ ნეგატივი. ეს არის "მშვენიერი ცხოვრება" მოსახლეობის 80%-თვის.
თბილ სავარძლებში მოკალათებულთ ფეშენებელურ კაბინეტებში ულხინთ და სულაც არ ადარდებთ მშიერი, ნაგავში ლუკმა-პურის საშოვნელად გამოსული ხალხი, ბავშვები, რომელთაც ხორცი და ნუგბარი ენატრებათ! რეანიმაციებში მყოფი მძიმე პაციენტები, ხშირად მხოლოდ ღმერთის ანაბარად დარჩენილები, ჩვენი გაუმართავი ჯანდაცვის სისტემის წყალობით. განათლების გარეშე დარჩენილი მომავალი თაობა, ორი აბი კაპტოპრილის, ერთი კვერცხის და პურის ძლივს შემძენი მოხუცები, ხურდას რომ ითვლიან დანაოჭებულ ხელისგულებზე, მთელი ცხოვრების განმავლობაში რომ შრომობდნენ და ახლა თვიდან თვემდე სამარცხვინო პენსიის გაწილვადებაზე ფიქრობენ.
რამდენს დავეხმარებით,რამდენს შევუგროვებთ სამკურნალო თანხას ჩვენ - ადამიანები,ის ადამიანები, რომლებიც თანდათან თვითონაც ფსკერისკენ მივდივართ... თავს ვიტყუებთ, რომ ცხოვრება მშვენიერიაო. მე თქვენ ყველას გისურვებთ მშვენიერ ცხოვრებას, აი ისეთს, როგორიც თქვენ წარმოგიდგენიათ. ეს დღეც დადგებაუბრალოდ რეალურად შევხედოთ ამ „მშვენიერ ცხოვრებას"და ვეცადოთ, გავხადოთ მართლაც მშვენიერი,“ - აღნიშნავს ინგა მამუჩიშვილი.