რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
ხშირი გაციება ბავშვებში: როგორ მოვაგვაროთ პრობლემა? - ევგენი კომაროვსკის რჩევები მშობლებს
ცნობილმა პედიატრმა ევგენი კომაროვსკიმ სოციალურ ქსელში დაინტერესებული მშობლის კითხვას უპასუხა. დედა ღელავდა ბავშვის ხშირი ავადობის გამო და აღნიშნავდა, რომ მის 11 თვის შვილს გაციება და ბრონქიტი ხშირად აწუხებდა. ევგენი კომაროვსკის პასუხს უცვლელად გთავაზობთ:
გაციება დაავადებაა, რომელიც ჰიპოთერმიასთან არის დაკავშირებული. ჩვილი ბავშვები, როგორც წესი, ჰიპოთერმიის რისკის წინაშე ნაკლებად არიან, შესაბამისად მათი ხშირი ავადობა გაციებასთან კავშირში არ არის. მათ როგორც წესი, ინფექციური ხასიათის ბრონქიტი ემართებათ. შესაძლოა, ინფექცია სახლში ბაღიდან დაბრუნებულმა უფროსმა ბავშვმა მოიტანოს.
ბავშვებში ხშირია მწვავე რესპირატორული ვირუსული ინფექციები. ვირუსულ ინფექციებს არასდროს, არავითარ შემთხვევაში არ უნდა უმკურნალოთ ანტიბიოტიკებით. ნორმალური მკურნალობის შემთხვევაში მწვავე რესპირაციული დაავადებების ნუ შეგეშინდებათ. ყველაზე დიდი ზეწოლა ორგანიზმზე რესპირაციული ვირუსული ინფექციების წამლებით მკურნალობისას მოდის. ვირუსული ინფექციების მკურნალობისას მთავარია ბავშვს შეუქმნათ პირობები, რათა მან მინიმალური დანაკარგებით მოახერხოს დაავადებასთან გამკლავება. ბავშვს უნდა მიაწოდოთ ნაკლები საკვები და მეტი სითხე, სახლში შეინარჩუნოთ ზომიერი ჰაერის ტემპერატურა და გამოიყენოთ მარილიანი წყლის სავლები ცხვირისთვის.
სათანადო პირობების შექმნის შემთხვევაში, ბავშვების უდიდესი ნაწილი 4-5 დღეში გამოჯანმრთელდება. თუ მოთმინება და გონიერება გეყოფათ, რომ ბავშვებში მწვავე რესპირატორულ ვირუსულ ინფექციებს წამლებით არ უმკურნალოთ, სხვა არაფრის გაკეთება საჭირო არ არის. თუ ყოველი ინფიცირების დროს ბავშვს ანტიბიოტიკებს მისცემთ, მაშინ ნამდვილად დაგჭირდებათ დახმარება.
ნუ მიხვალთ იმუნოლოგებთან და ნუ მისცემთ ბავშვს ანტიბიოტიკს. თუ ექიმთან შეთანხმებას ვერ ახერხებთ, თავად იკითხეთ, გაეცანით ინფორმაციას, რა ტიპის დაავადებები არსებობს და როგორია მათი მკურნალობის წესი.