Baby Bag

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება
ბავშვებში ყურადღების კონცენტრაციის პრობლემაზე და მათი გადაჭრის ხერხებზე ​MomsEdu​.ge-ს ესაუბრა განათლების ფსიქოლოგი ბაია კუბლაშვილი.
​- რაში ვლინდება ყურადღების კონცენტრაციის უნარი?
სანამ უშუალოდ ყურადღების კონცენტრირებაზე ვისაუბრებთ, ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია, ზოგადად განვმარტოთ რა არის ყურადღება. ეს არის ერთ-ერთი კოგნიტური უნარი, რომლის საშუალებითაც ყოველდღიურად ძალიან ბევრ სხვადასხვა აქტივობას ვასრულებთ. გარესამყაროში მიმდინარე მოვლენებს ყურადღება შეიძლება მივაქციოთ უნებლიეთ. მაგალითად, დიდი ალბათობით, ქუჩაში სეირნობისას ზედმეტად განათებული სარეკლამო ბანერი ჩვენი მიზნის მიუხედავად მიიქცევს ყურადღებას. მეორე შემთხვევაში ადამიანი მიზანმიმართულად ახორციელებს გარკვეული მიმართულებით ყურადღების მიპყრობას. სწორედ ყურადღების ეს უკანასკნელი ფორმა სჭირდება მოსწავლეს იმისათვის, რომ ჩაერთოს სწავლა-სწავლების პროცესში. როდესაც მასწავლებელი ან მშობელი ბავშვს აძლევს ინსტრუქციას, ისმენს ჩვენს საუბარს, თამაშობს, კითხულობს, წერს და ა.შ. ყველა ამ მოქმედებაში ყურადღება მნიშვნელოვან როლს თამაშობს. სწორედ ყურადღების ერთ-ერთი მახასიათებელია კონცენტრაცია, რაც ვლინდება რაიმე აქტივაზე ყურადღების ფოკუსირებით იმდენი ხნით, რამდენიც საჭიროა მისი წარმატებულად შესრულებისათვის.
- რა სირთულეები შეიძლება არსებობობდეს ყურადღების კონცენტრირების კუთხით?
- როგორც აღვნიშნე, თუ ბავშვი კონცენტრირებულია კონკრეტულ მოქმედებაზე მანამ, სანამ ის არ დაასრულებს მის შესრულებას, ამ შემთხვევაში სირთულეები სახეზე არ გვაქვს. მაგრამ თუ ბავშვი არ ასრულებს დაწყებულ მოქმედებას/აქტივობას ბოლომდე, წყვეტს მას პროცესში, ან შესრულებისას ხშირად ჩერდება, აკვირდება გარემოში სხვა საგნებს, სვამს თემასთან დაუკაშირებელ კითხვებს და სხვა, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვთქვათ, რომ მას უჭირს ყურადღების კონცენტრირება. მაგალითად, როდესაც თქვენი შვილი ასრულებს რაიმე აქტივობას, შესაძლოა ეს იყოს გაფერადება ან ხატვა, დააკვირდით, ახერხებს თუ არა, დაიწყოს ეს პროცესი, კონცენტრირებული იყო იმაზე, რაშიც კონკრეტულ მომენტშია ჩართული და მიყვეს მას ბოლომდე. თუ ბავშვს აქვს ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები, მას გაუჭირდება აქტივობის დასრულება, მარტივად რომ ვთქვათ, გაეფანტება ყურადღება და შესაძლოა დაწყებული საქმიანობა ბოლომდე არ დაასრულოს.
- რამდენად უკავშირდება ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები სასწავლო პროცესის ეკრანთან გადანაცვლებას?
- როგორც ჩემს მოყვანილ მაგალითებში ჩანს, ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები პირდაპირპროპორციულად არაა დაკავშირებული დისტანციური სწავლა-სწავლების პროცესთან, რადგან ის ყოველდღიური, ეკრანს მიღმა არსებული აქტივობების შესრულების დროსაც შეიძლება გამოვლინდეს. თუმცა ამ შემთხვევში შესაძლოა, უფრო მკვეთრად იჩინოს თავი სირთულეებმა, რადგან ეკრანი არის დამატებითი ბარიერი მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის, რომლის არსებობის შემთხვევაში მასწავლებელმა შეიძლება, ისე ეფექტიანად ვერ დაამყაროს კომუნიკაცია მოსწავლესთან, როგორც ამას იზამდა საკლასო ოთახში. ასევე შესაძლოა მასწავლებელმა ვირტუალურად მიმდინარე პროცესის გამო ვერ შეამჩნიოს, რამდენად ჩართულია მოსწავლე დავალების შესრულების პროცესში და ა.შ. ამ კუთხით, თუ მოსწავლეს აქვს ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები, რეკომენდებულია ის გაკვეთილს დაესწროს მხარდამჭერ უფროსთან ერთად.
- რა ტიპის აქტივობების განხორციელება დაეხმარება მშობლებს, ხელი შეუწყონ ბავშვებში ყურადღების კონცენტრირების უნარის განვითარებას?

- აღსანიშნავია, რომ ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, როდესაც ბავშვს მივმართავთ და ვესაუბრებით დავამყაროთ მასთან პირისპირი კომუნიკაცია, მივმართოთ სახელით, დავამყაროთ თვალით კონტაქტი, შესაძლოა შევეხოთ მხარზე და ა.შ. გარდა ამისა, ძალიან მნიშვნელოვანია გარემოში, სადაც ბავშვს უწევს მეცადინეობა ან რაიმე გარკვეულ ძალისხმევასთან დაკავშირებული აქტივობის შესრულება, მაქსიმალურად შევამციროთ ფონური ხმაური, რაც შესაძლოა მისი ყურადღების გაფანტვის ერთ-ერთი მიზეზი ყოფილიყო. მნიშვნელოვანია სწორად მოვაწყოთ ფიზიკური სივრცე, სადაც ბავშვი ასრულებს აქტივობებს, ეს უნდა იყოს კარგად განათებული და არა ზედმეტად გადატვირთული სამუშაო გარემო. გამორთეთ ტელევიზორი, როდესაც ბავშვი მეცადინეობს, წიგნებს კითხულობს და ეცადეთ, მის სამუშაო გარემოში იყოს სიწყნარე. მშობლებმა ყურადღების კონცენტირების უნარის განვითარებას შესაძლოა ხელი შეუწყონ ბავშვთან ერთად ისეთი თამაშების შესრულებით, რომლებიც სწორედ რომ ყურადღების კონცენტრირებას მოითხოვს. ასეთია სხვადასხვა სამაგიდო თამაში, მათ შორის, ლოტო და დომინო. ასევე შესაძლოა ერთად ითამაშოთ სხვადასხვა მოძრავი თამაში, მაგალითად ყველასთვის ცნობილი გაშეშობანა.

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვები მარტო არ დატოვოთ. თუ ისინი თავიანთ თავს მივანდეთ, შეიძლება რაღაც ძალიან დიდი დავკარგოთ,“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვები მარტო არ დატოვოთ. თუ ისინი თავიანთ თავს მივანდეთ, შეიძლება რაღაც ძალიან დიდი დავკარგოთ,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს მძიმე სოციალურ პირობებში ბავშვზე ზრუნვის და სწორი აღზრდის შესახებ საინტერესო რჩევები მისცა. მისი თქმით, თანამედროვე მშობლებს მძიმე მატერიალური მდგომარეობის გამო რამდენიმე სამსახურში უწევთ მუშაობა, რაც სავსებით გასაგებია, თუმცა ბავშვების თავის ნებაზე მიშვება არასასურველი შედეგების მომტანია:

„ჩემო საყვარელო მშობელო, მე ძალიან კარგად მესმის თქვენი მდგომარეობა. გაჭირვებული ცხოვრება გვაქვს. სახსარი გინდათ მისცეთ ოჯახს, ამიტომაც გაქვთ ორი სამსახური. იქნებ ვინმე ღვთისნიერი ადამიანი აღმოჩნდეს, ეს იქნება თქვენი ​დედა, სიდედრი, ახლო ადამიანი, რომელიც შემოგეშველებათ, ბავშვებს მიგიხედავთ, სიყვარულით იქნება ბავშვებთან. თუ ესეც არ არის და ბავშვები თავიანთ თავს მივანდეთ, შეიძლება რაღაც ძალიან დიდი დავკარგოთ. ისინი დაიწყებენ ტექნიკაში, პლანშეტებში ძრომას. იქ ჩვენს ცინცხალ ბავშვებს ეშმაკები დაესევიან. ეს ინტერნეტი ეშმაკებით არის სავსე. ჩვენც რატომღაც ეშმაკებისკენ მიგვილტვის უფრო სული და ძიება, ვიდრე ანგელოზებისკენ.“

შალვა ამონაშვილმა აღნიშნა, რომ დასაქმებულმა მშობლებმა ბავშვი საიმედო აღმზრდელთან უნდა დატოვონ:

„თუ აუცილებელია, რომ იმუშაოთ, რას ვიზამთ?! თუ ქმარი არ გეშველებათ, არ გყავთ გვერდით, ღვთისნიერი ადამიანი მონახეთ. თქვენი ხელფასი გაუნაწილეთ ვინმე მეზობელს, კეთილ ბებიას, კეთილ დეიდას, რომელიც ვერ დადის სამუშაოდ, მაგრამ ​შეუძლია ბავშვს მიგიხედოთ. ასეთი გამოსავალია მხოლოდ და სხვა არაფერი. ბავშვები მარტო არ დატოვოთ.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ადამიანმა ამაღლებულ მდგომარეობაში შეყოვნება და ენთუზიაზმის შენარჩუნება უნდა შეძლოს, რათა სირთულეებს კარგად გაუმკლავდეს:

„ჩემი საუბარი ამაღლებულია, მაგრამ მე რატომღაც ფრთები არ მეჭრებოდა და არც ახლა მეჭრება. ​ამაღლებული რომ ხარ, იქ შეიძლება დაყოვნდე, ამაღლებულ მდგომარეობაში, არ დაეშვა დაბლა. როგორია ცხოვრება? მე ამ ცხოვრების პედაგოგიკას გიამბობთ. ცხოვრება არის ძნელი, ბავშვი არის რთულად გასაზრდელი, სწავლის პროცესი ძნელია, აღზრდა კიდევ უფრო ძნელია. ამ სიძნელის ყველაზე საუკეთესო მოვლა შეიძლება ასეთი მიდგომით. შეინარჩუნეთ ეს ფრთები. თქვენ თუ შეიკვეცავთ ფრთებს, თორემ ბავშვი ამას არ შეგაჭრით.“

„როდესაც ბავშვი ცელქობს, მას ამოყირავება კი არ უნდა ყველაფრის, ეს ჩვენ გვეჩვენება ასე. ის თავის თავს იკვლევს მომავალში. ის უკვე ახლა სწავლობს, როგორ შეცვალოს ცხოვრება.​ ბავშვმა სკამები წამოაყირავა, მაგიდა გადმოაპირქვავა, იმიტომ, რომ სხვა რაღაც წარმოისახა. ჩვენი ახლანდელი ცხოვრება გარდაქმნა,“ - აღნიშნულ თემებზე შალვა ამონაშვილმა ამონაშვილის აკადემიის პირდაპირ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ ამონაშვილის აკადემია

წაიკითხეთ სრულად