Baby Bag

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება
ბავშვებში ყურადღების კონცენტრაციის პრობლემაზე და მათი გადაჭრის ხერხებზე ​MomsEdu​.ge-ს ესაუბრა განათლების ფსიქოლოგი ბაია კუბლაშვილი.
​- რაში ვლინდება ყურადღების კონცენტრაციის უნარი?
სანამ უშუალოდ ყურადღების კონცენტრირებაზე ვისაუბრებთ, ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია, ზოგადად განვმარტოთ რა არის ყურადღება. ეს არის ერთ-ერთი კოგნიტური უნარი, რომლის საშუალებითაც ყოველდღიურად ძალიან ბევრ სხვადასხვა აქტივობას ვასრულებთ. გარესამყაროში მიმდინარე მოვლენებს ყურადღება შეიძლება მივაქციოთ უნებლიეთ. მაგალითად, დიდი ალბათობით, ქუჩაში სეირნობისას ზედმეტად განათებული სარეკლამო ბანერი ჩვენი მიზნის მიუხედავად მიიქცევს ყურადღებას. მეორე შემთხვევაში ადამიანი მიზანმიმართულად ახორციელებს გარკვეული მიმართულებით ყურადღების მიპყრობას. სწორედ ყურადღების ეს უკანასკნელი ფორმა სჭირდება მოსწავლეს იმისათვის, რომ ჩაერთოს სწავლა-სწავლების პროცესში. როდესაც მასწავლებელი ან მშობელი ბავშვს აძლევს ინსტრუქციას, ისმენს ჩვენს საუბარს, თამაშობს, კითხულობს, წერს და ა.შ. ყველა ამ მოქმედებაში ყურადღება მნიშვნელოვან როლს თამაშობს. სწორედ ყურადღების ერთ-ერთი მახასიათებელია კონცენტრაცია, რაც ვლინდება რაიმე აქტივაზე ყურადღების ფოკუსირებით იმდენი ხნით, რამდენიც საჭიროა მისი წარმატებულად შესრულებისათვის.
- რა სირთულეები შეიძლება არსებობობდეს ყურადღების კონცენტრირების კუთხით?
- როგორც აღვნიშნე, თუ ბავშვი კონცენტრირებულია კონკრეტულ მოქმედებაზე მანამ, სანამ ის არ დაასრულებს მის შესრულებას, ამ შემთხვევაში სირთულეები სახეზე არ გვაქვს. მაგრამ თუ ბავშვი არ ასრულებს დაწყებულ მოქმედებას/აქტივობას ბოლომდე, წყვეტს მას პროცესში, ან შესრულებისას ხშირად ჩერდება, აკვირდება გარემოში სხვა საგნებს, სვამს თემასთან დაუკაშირებელ კითხვებს და სხვა, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვთქვათ, რომ მას უჭირს ყურადღების კონცენტრირება. მაგალითად, როდესაც თქვენი შვილი ასრულებს რაიმე აქტივობას, შესაძლოა ეს იყოს გაფერადება ან ხატვა, დააკვირდით, ახერხებს თუ არა, დაიწყოს ეს პროცესი, კონცენტრირებული იყო იმაზე, რაშიც კონკრეტულ მომენტშია ჩართული და მიყვეს მას ბოლომდე. თუ ბავშვს აქვს ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები, მას გაუჭირდება აქტივობის დასრულება, მარტივად რომ ვთქვათ, გაეფანტება ყურადღება და შესაძლოა დაწყებული საქმიანობა ბოლომდე არ დაასრულოს.
- რამდენად უკავშირდება ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები სასწავლო პროცესის ეკრანთან გადანაცვლებას?
- როგორც ჩემს მოყვანილ მაგალითებში ჩანს, ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები პირდაპირპროპორციულად არაა დაკავშირებული დისტანციური სწავლა-სწავლების პროცესთან, რადგან ის ყოველდღიური, ეკრანს მიღმა არსებული აქტივობების შესრულების დროსაც შეიძლება გამოვლინდეს. თუმცა ამ შემთხვევში შესაძლოა, უფრო მკვეთრად იჩინოს თავი სირთულეებმა, რადგან ეკრანი არის დამატებითი ბარიერი მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის, რომლის არსებობის შემთხვევაში მასწავლებელმა შეიძლება, ისე ეფექტიანად ვერ დაამყაროს კომუნიკაცია მოსწავლესთან, როგორც ამას იზამდა საკლასო ოთახში. ასევე შესაძლოა მასწავლებელმა ვირტუალურად მიმდინარე პროცესის გამო ვერ შეამჩნიოს, რამდენად ჩართულია მოსწავლე დავალების შესრულების პროცესში და ა.შ. ამ კუთხით, თუ მოსწავლეს აქვს ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები, რეკომენდებულია ის გაკვეთილს დაესწროს მხარდამჭერ უფროსთან ერთად.
- რა ტიპის აქტივობების განხორციელება დაეხმარება მშობლებს, ხელი შეუწყონ ბავშვებში ყურადღების კონცენტრირების უნარის განვითარებას?

- აღსანიშნავია, რომ ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, როდესაც ბავშვს მივმართავთ და ვესაუბრებით დავამყაროთ მასთან პირისპირი კომუნიკაცია, მივმართოთ სახელით, დავამყაროთ თვალით კონტაქტი, შესაძლოა შევეხოთ მხარზე და ა.შ. გარდა ამისა, ძალიან მნიშვნელოვანია გარემოში, სადაც ბავშვს უწევს მეცადინეობა ან რაიმე გარკვეულ ძალისხმევასთან დაკავშირებული აქტივობის შესრულება, მაქსიმალურად შევამციროთ ფონური ხმაური, რაც შესაძლოა მისი ყურადღების გაფანტვის ერთ-ერთი მიზეზი ყოფილიყო. მნიშვნელოვანია სწორად მოვაწყოთ ფიზიკური სივრცე, სადაც ბავშვი ასრულებს აქტივობებს, ეს უნდა იყოს კარგად განათებული და არა ზედმეტად გადატვირთული სამუშაო გარემო. გამორთეთ ტელევიზორი, როდესაც ბავშვი მეცადინეობს, წიგნებს კითხულობს და ეცადეთ, მის სამუშაო გარემოში იყოს სიწყნარე. მშობლებმა ყურადღების კონცენტირების უნარის განვითარებას შესაძლოა ხელი შეუწყონ ბავშვთან ერთად ისეთი თამაშების შესრულებით, რომლებიც სწორედ რომ ყურადღების კონცენტრირებას მოითხოვს. ასეთია სხვადასხვა სამაგიდო თამაში, მათ შორის, ლოტო და დომინო. ასევე შესაძლოა ერთად ითამაშოთ სხვადასხვა მოძრავი თამაში, მაგალითად ყველასთვის ცნობილი გაშეშობანა.

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

8 ფრაზა, რომელიც მშობლებმა თავიანთი ლექსიკონიდან უნდა ამოიღონ

8 ფრაზა, რომელიც მშობლებმა თავიანთი ლექსიკონიდან უნდა ამოიღონ

დაუფიქრებლად ნათქვამი სიტყვები არამხოლოდ პატარებს, დიდებსაც ხშირად უდიდეს ტკივილს აყენებს. ბავშვები ცხოვრების შეცნობას იწყებენ, მათ სამყაროზე წარმოდგენები უყალიბდებათ. მათთან საუბრისას მშობლებს განსაკუთრებული სიფრთხილე მართებთ. ჩვენს სტატიაში იმ 8 დამაზიანებელ ფრაზას გაგაცნობთ, რომელიც მშობლებმა ლექსიკონიდან უნდა ამოიღონ.

1. შენი არ მჯერა!

ბავშვთან გახსნილი ურთიერთობის ჩამოყალიბება ყველა მშობლისთვის მნიშვნელოვანია. თუ გსურთ, რომ შვილი გენდობოდეთ და მისი პრობლემების საქმის კურსში იყოთ, არასდროს უთხრათ მას, რომ ის მატყუარაა და მისი არ გჯერათ. ეს თქვენსა და ბავშვს შორის ურთიერთობას უდიდეს ზიანს მიაყენებს და ბავშვი თქვენ მიმართ ნდობას დაკარგავს.

2. სახლიდან მივდივარ და არასდროს დავბრუნდები!

მუქარა კომუნიკაციის ნეგატიური ფორმაა. თუ ბავშვი ურჩობს და ცუდად იქცევა, ის უკვე სტრესულ მდგომარეობაშია. თუ მას დაემუქრებით, რომ სახლიდან წახვალთ და ვეღარ გნახავთ, ეს კიდევ უფრო დასტრესავს ბავშვს და ის უსაფრთხოების განცდასაც დაკარგავს. თუ შვილთან კამათი მწვავდება და გრძნობთ, რომ ნეგატიური ფრაზების წარმოთქმის სურვილი გიჩნდებათ, სჯობს, გაჩუმდეთ და შვილსაც დამშვიდებისკენ მოუწოდოთ. საუბარი კი სხვა დროისთვის გადადეთ.

3. არასდროს შეიცვლები!

სიტყვები „ყოველთვის“ ან „არასდროს“ თქვენი ლექსიკონიდან ამოიღეთ. მსგავსი სიტყვით დაწყებული ფრაზა ბავშვს უიმედო მდგომარეობაში აგდებს. „ყოველთვის გეშლება!“ „არასდროს შეიცვლები!“ - ბავშვს ნეგატიურ ფსიქოლოგიურ ჩარჩოს უყალიბებს. ის პასიურდება და ბედს ეგუება.

4. იმიტომ, რომ მე ასე ვამბობ!

მშობელი ამ ფრაზით ბავშვს აგრძნობინებს, რომ მისი აზრები და სურვილები უმნიშვნელოა. ბავშვი ვერც ვითარებაში ერკვევა და ვერ იგებს, რატომ უნდა გააკეთოს ან არ გააკეთოს რაღაც. თუ ბავშვები ეზოში ჩაყვანას გთხოვენ, თქვენ კი ჭურჭელი გაქვთ გასარეცხი, ნაცვლად იმისა, რომ უთხრათ: „ეზოში არ ჩავალთ, იმიტომ, რომ მე ასე ვამბობ,“ უთხარით, რომ ჭურჭელი გაქვთ დასარეცხი, რის გამოც ვერ ახერხებთ ეზოში მათ ჩაყვანას.

5. თვითონ უნდა იცოდე!

ბავშვისთვის „სულელის“ წოდება მისი უპატივცემულობა და დამცირებაა. როდესაც მის კითხვას დაცინვით პასუხობთ და უმტკიცებთ, რომ მან პასუხი თავად უნდა იცოდეს, ეს ბავშვს სასოწარკვეთაში აგდებს. ის თქვენს სიტყვებს მეტისმეტი სერიოზულობით იღებს და თვლის, რომ უფროსებმა ყველაფერი ზუსტად იციან.

6. წვნიანს თუ შეჭამ, დესერტს მიიღებ

ეს ფრაზა ბავშვს არწმუნებს, რომ დესერტი ყველაზე კარგი და სასურველი საკვებია. თუ გსურთ, რომ ბავშვს მავნე კვებითი ჩვევები არ ჩამოუყალიბდეს, დესერტი ჯილდოს სახით არასდროს გამოიყენოთ.

7. დარწმუნებული ხარ, რომ შეგიძლია?

ჰიპერმზრუნველი მშობლები შვილების შესაძლებლობებს ყოველთვის ეჭვით უყურებენ და ნებისმიერი ინიციატივისგან მათ დაცვას ცდილობენ. ამ მიზნით ისინი ხშირად ბავშვებს გარკვეული ნაბიჯების გადადგმას უკრძალავენ. ეს ბავშვის თავდაჯერებულობაზე ძალიან ნეგატიურად აისახება. ბავშვს მომავალში საკუთარ გადაწყვეტილებებზე პასუხისმგებლობის აღება გაუჭირდება.

8. მძულს ჩემი სამსახური

სამსახურში ცუდი დღეები ყველას აქვს. შესაძლოა, სახლში დაბრუნებულმა მეუღლეს შესჩივლოთ, რომ თქვენი სამსახური გძულთ. თქვენმა ფრაზამ, შესაძლოა, ბავშვი დაარწმუნოს, რომ სამსახური საშინელი რამ არის. თუ ბავშვი ამ ფრაზას ხშირად ისმენს, მას მომავალში პროფესიის არჩევა გაუჭირდება.

წყარო: ​brightside.me 

წაიკითხეთ სრულად