Baby Bag

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება
ბავშვებში ყურადღების კონცენტრაციის პრობლემაზე და მათი გადაჭრის ხერხებზე ​MomsEdu​.ge-ს ესაუბრა განათლების ფსიქოლოგი ბაია კუბლაშვილი.
​- რაში ვლინდება ყურადღების კონცენტრაციის უნარი?
სანამ უშუალოდ ყურადღების კონცენტრირებაზე ვისაუბრებთ, ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია, ზოგადად განვმარტოთ რა არის ყურადღება. ეს არის ერთ-ერთი კოგნიტური უნარი, რომლის საშუალებითაც ყოველდღიურად ძალიან ბევრ სხვადასხვა აქტივობას ვასრულებთ. გარესამყაროში მიმდინარე მოვლენებს ყურადღება შეიძლება მივაქციოთ უნებლიეთ. მაგალითად, დიდი ალბათობით, ქუჩაში სეირნობისას ზედმეტად განათებული სარეკლამო ბანერი ჩვენი მიზნის მიუხედავად მიიქცევს ყურადღებას. მეორე შემთხვევაში ადამიანი მიზანმიმართულად ახორციელებს გარკვეული მიმართულებით ყურადღების მიპყრობას. სწორედ ყურადღების ეს უკანასკნელი ფორმა სჭირდება მოსწავლეს იმისათვის, რომ ჩაერთოს სწავლა-სწავლების პროცესში. როდესაც მასწავლებელი ან მშობელი ბავშვს აძლევს ინსტრუქციას, ისმენს ჩვენს საუბარს, თამაშობს, კითხულობს, წერს და ა.შ. ყველა ამ მოქმედებაში ყურადღება მნიშვნელოვან როლს თამაშობს. სწორედ ყურადღების ერთ-ერთი მახასიათებელია კონცენტრაცია, რაც ვლინდება რაიმე აქტივაზე ყურადღების ფოკუსირებით იმდენი ხნით, რამდენიც საჭიროა მისი წარმატებულად შესრულებისათვის.
- რა სირთულეები შეიძლება არსებობობდეს ყურადღების კონცენტრირების კუთხით?
- როგორც აღვნიშნე, თუ ბავშვი კონცენტრირებულია კონკრეტულ მოქმედებაზე მანამ, სანამ ის არ დაასრულებს მის შესრულებას, ამ შემთხვევაში სირთულეები სახეზე არ გვაქვს. მაგრამ თუ ბავშვი არ ასრულებს დაწყებულ მოქმედებას/აქტივობას ბოლომდე, წყვეტს მას პროცესში, ან შესრულებისას ხშირად ჩერდება, აკვირდება გარემოში სხვა საგნებს, სვამს თემასთან დაუკაშირებელ კითხვებს და სხვა, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვთქვათ, რომ მას უჭირს ყურადღების კონცენტრირება. მაგალითად, როდესაც თქვენი შვილი ასრულებს რაიმე აქტივობას, შესაძლოა ეს იყოს გაფერადება ან ხატვა, დააკვირდით, ახერხებს თუ არა, დაიწყოს ეს პროცესი, კონცენტრირებული იყო იმაზე, რაშიც კონკრეტულ მომენტშია ჩართული და მიყვეს მას ბოლომდე. თუ ბავშვს აქვს ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები, მას გაუჭირდება აქტივობის დასრულება, მარტივად რომ ვთქვათ, გაეფანტება ყურადღება და შესაძლოა დაწყებული საქმიანობა ბოლომდე არ დაასრულოს.
- რამდენად უკავშირდება ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები სასწავლო პროცესის ეკრანთან გადანაცვლებას?
- როგორც ჩემს მოყვანილ მაგალითებში ჩანს, ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები პირდაპირპროპორციულად არაა დაკავშირებული დისტანციური სწავლა-სწავლების პროცესთან, რადგან ის ყოველდღიური, ეკრანს მიღმა არსებული აქტივობების შესრულების დროსაც შეიძლება გამოვლინდეს. თუმცა ამ შემთხვევში შესაძლოა, უფრო მკვეთრად იჩინოს თავი სირთულეებმა, რადგან ეკრანი არის დამატებითი ბარიერი მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის, რომლის არსებობის შემთხვევაში მასწავლებელმა შეიძლება, ისე ეფექტიანად ვერ დაამყაროს კომუნიკაცია მოსწავლესთან, როგორც ამას იზამდა საკლასო ოთახში. ასევე შესაძლოა მასწავლებელმა ვირტუალურად მიმდინარე პროცესის გამო ვერ შეამჩნიოს, რამდენად ჩართულია მოსწავლე დავალების შესრულების პროცესში და ა.შ. ამ კუთხით, თუ მოსწავლეს აქვს ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები, რეკომენდებულია ის გაკვეთილს დაესწროს მხარდამჭერ უფროსთან ერთად.
- რა ტიპის აქტივობების განხორციელება დაეხმარება მშობლებს, ხელი შეუწყონ ბავშვებში ყურადღების კონცენტრირების უნარის განვითარებას?

- აღსანიშნავია, რომ ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, როდესაც ბავშვს მივმართავთ და ვესაუბრებით დავამყაროთ მასთან პირისპირი კომუნიკაცია, მივმართოთ სახელით, დავამყაროთ თვალით კონტაქტი, შესაძლოა შევეხოთ მხარზე და ა.შ. გარდა ამისა, ძალიან მნიშვნელოვანია გარემოში, სადაც ბავშვს უწევს მეცადინეობა ან რაიმე გარკვეულ ძალისხმევასთან დაკავშირებული აქტივობის შესრულება, მაქსიმალურად შევამციროთ ფონური ხმაური, რაც შესაძლოა მისი ყურადღების გაფანტვის ერთ-ერთი მიზეზი ყოფილიყო. მნიშვნელოვანია სწორად მოვაწყოთ ფიზიკური სივრცე, სადაც ბავშვი ასრულებს აქტივობებს, ეს უნდა იყოს კარგად განათებული და არა ზედმეტად გადატვირთული სამუშაო გარემო. გამორთეთ ტელევიზორი, როდესაც ბავშვი მეცადინეობს, წიგნებს კითხულობს და ეცადეთ, მის სამუშაო გარემოში იყოს სიწყნარე. მშობლებმა ყურადღების კონცენტირების უნარის განვითარებას შესაძლოა ხელი შეუწყონ ბავშვთან ერთად ისეთი თამაშების შესრულებით, რომლებიც სწორედ რომ ყურადღების კონცენტრირებას მოითხოვს. ასეთია სხვადასხვა სამაგიდო თამაში, მათ შორის, ლოტო და დომინო. ასევე შესაძლოა ერთად ითამაშოთ სხვადასხვა მოძრავი თამაში, მაგალითად ყველასთვის ცნობილი გაშეშობანა.

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ! ბავშვი ლაპარაკში იზრდება,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

„ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ! ბავშვი ლაპარაკში იზრდება,“- შალვა ამონაშვილის რჩევები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ბავშვთან ურთიერთობაში მეტი სიახლოვის დამყარება და შვილთან ხშირი საუბარი ურჩია:

„როდესაც ბავშვი სადმე მიგყავთ, ჩუმად არ ატაროთ ბავშვი ორი წლისა, ხუთი წლისა, შვიდი წლისა. მუჭებით არ ათრიოთ, აბა ჩქარა წამოდი, ჩქარა, ჩქარა. რაღაც ელაპარაკე. ბავშვი ლაპარაკში იზრდება. ლაპარაკში ხატები ჩნდება. ლაპარაკში წარმოდგენები აშენდება. ამის გარეშე აღზრდა არ მოხდება. გააგრძელე გუშინდელი ზღაპარი, უამბე შენს თავზე რაღაც. რაღაცაზე ილაპარაკეთ. ნუთუ დავმუნჯდით და სალაპარაკო არაფერი გვაქვს?! ბავშვთან ჩუმად არასდროს არ იყოთ!

ერთხელ პაატამ რაღაც აწყენინა დედას ცუდი სიტყვით. ჩემი მეუღლე მართლა ნაწყენი წავიდა, დაჯდა და ტიროდა. მე არ ჩავერიე ამ საქმეში. რომ ჩავრეულიყავი, ვეტყოდი: „როგორ არ გრცხვენია?! მიდი ახლა, ბოდიში მოუხადე!“ მოვახდევინებდი ბოდიშს, მაგრამ მე უკვე ვიცოდი, რომ აღზრდა არ შედგება ამით. როდესაც რამე ხდება ასეთი რთული, არ ეცადოთ, რომ ემოციის ფონზე იქვე გადაწყვიტოთ ამოცანა. გადადეთ ერთი კვირით, ათი დღით. მოიფიქრეთ, როგორ უნდა ამოხსნათ ეს ამოცანა. ბავშვის აღზრდა მრავალუცნობიანი ამოცანაა. ერთს კი ასწორებ, მაგრამ მეორე რომ ფუჭდება?! სულ ვფიქრობდი, რა ვქნა? რა ვქნა? აი, რა გავაკეთე. ერთ დღეს ვმუშაობდი, მოვიდა, მეხუთე კლასში იყო და რაღაცის გაკეთება უნდოდა. ვის უნდა ეს ყველაფერი-მეთქი? მასწავლებელს უნდაო. ვუთხარი, წამოდი, რაღაც მაქვს-მეთქი შენთან სალაპარაკო. რა გაქვს სათქმელიო? აქ არ შეიძლება თქმა, საიდუმლოა-მეთქი. გარეთ გავიპარეთ. ბაღისკენ ჩუმად წავედით. ხმას არ ვიღებდი. ეს ჩვენი წესი არ იყო. პაატა ჩაფიქრდა უკვე. დავსხედით ბაღში. მას ვუთხარი, ეს არის მამაკაცური საუბარი-მეთქი. რამდენი წლის ხარ-მეთქი? 12 წლისა გავხდიო. ეს მეფური ასაკია-მეთქი. რატომო? იმიტომ, რომ ერეკლე მეფე 12 წლისა აკურთხეს მეფედ, ჯარს გაუძღვა წინ-მეთქი. რაც უნდა გითხრა, ამას როგორც მეფე გამიგებ-მეთქი. რჩევა მინდა გკითხო-მეთქი. ერთ დროს გოგო შემიყვარდა ძალიან და ვუთხარი: ოღონდ ცოლად გამომყევი და შენს თავს არავის გავაბრაზებინებ-მეთქი არასდროს. დამთანხმდა და ცოლად გამომყვა-მეთქი. მე ეს პირობა მივეცი ჩემს საყვარელ ქალს, მაგრამ ამ ქალს უკვე აწყენინეს, ვინც აწყენინა ჩემი შვილია, რა ვქნა არ ვიცი და მირჩიე, რა გავაკეთო-მეთქი. დამსაჯეო, პაატამ მითხრა. მე ვუთხარი: დასჯა რომ მდომებოდა, დაგსჯიდი. აქამდე ერთი კაცი ვიყავი სახლში, არ დადგა დრო, რომ ორნი ვიყოთ-მეთქი? ეს იყო მამაკაცის საუბარი მამაკაცთან,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად