Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ყოველწამიერად და ყოველწუთიერად, ჩვენ ვქმნით საკუთარ ბედნიერებას" - ეკატერინე ყიფიანი

,,ყოველწამიერად და ყოველწუთიერად, ჩვენ ვქმნით საკუთარ ბედნიერებას" - ეკატერინე ყიფიანი

რა არის ბედნიერება და როგორ უნდა იარსებოს მან ჩვენს ყოველდღიურობაში - ამის შესახებ პოზიტიური და ტრანსკულტურალური ფსიქოკონსულტანტი, ეკატერინე ყიფიანი გადაცემაში - ,,დილა მშვიდობისა საქართველო" საუბრობს.

,,ადამანები ყოველთვის ცდილობენ, იყვნენ ბედნიერები. თეორიულად ეს ყველამ შესანიშნავად ვიცით, პრაქტიკულ დონეზე არცთუ ისე მარტივია ამის განხორციელება. ბედნიერი ადამიანების ქცევები და ჩვევები ძალიან ჰგავს ერთმანეთს - სასაუბრო ერთნარი აქვთ, ემოცია ერთნაირი აქვთ, განწყობა ერთნაირი აქვთ, ერთნაირად ფიქრობენ ყველაფერთან მიმართებთ. მაგრამ თუკი ადამიანს ბედნიერების განცდა აკლია, მას ნეგატიური ქცევები აქვს. ბუნებრივია, ამ ყველაფერს თავის მიზეზები აქვს, ჩვენს საკუთარ ქვეცნობიერში უნდა ჩავიხედოთ კარგად, ყველაფერი კარგად გავაცნობიეროთ, რადგან არ არის მარტივი, დამოკიდებულები ვიყოთ იმ გარემო ფაქტორებზე, რომლებსაც ჩვენ ვერ ვაკონტროლებთ.

შეიძლება ითქვას, ადამიანი საკუთარ ბედნიერებას თვითონ ქმნის. გამცემი ადამიანი ყოველთვის ძალიან ბედნიერია. ბევრჯერ მსმენია - იცი, რა, არ დამიფასა არაფერი. მე ყოველთვის გავცემ, მაგრამ ვერ ვიღებ. თუკი ადამიანი გასცემს იმიტომ, რომ მიიღოს უკან, ეს უკვე აღარ არის სიკეთე. შესაბამისად, ის ადამიანი, რომელიც გასცემს უანგაროდ, თვითონ ივსება ბედნიერებით. თუ დააკვირდებით, საზოგადოებაც კეთილგანწყობლია ამ ადამიანის მიმართ.

ადამიანი მუდმივად უნდა მუშაობდეს იმისთვის, რომ საკუთარი ,,მე" შექმნას და არ ჰქონდეს შიში, რომ თავისი თავი გამოხატოს განსხვავებულად. ჩვენ ამისთვის გვჭირდება შრომა. უბრალოდ, კარგად უნდა მოვუსმინოთ საკუთარ თავს. ყოველწამიერად და ყოველწუთიერად, ჩვენ ვქმნით საკუთარ ბედნიერებას. როდესაც ჩვენ ვართ ბედნერები, სწორედ ამ დროს გამოიყოფა ის მნიშვნელოვანი ჰორმონები, რომლებიც დიდი ბედნერებით გვავსებს, ეს კი ჩვენს განწყობაზე ასახება. რა თქმა უნდა, ეს გადამდებია სხვა ადამიანებისთვის, რომლებიც ჩვენ გარშემო იმყოფებიან.

შეიძლება, რაიმე კონკრეტული მიზნის გამო გამოვტოვოთ მნშვნელოვანი ბედნიერებებ, ეს არის ჩვენი ახლობლები. ჩვენ რასაც ვფქრობთ ყოველდღიურად, სწორედ ეს არის ჩვენი ცხოვრება", - ამბობს ეკატერინე ყიფიანი.

წყარო: ,,დილა მშვიდობისა საქართველო"

წაიკითხეთ სრულად