Baby Bag

როგორ მოვიქცეთ, როდესაც ბავშვი სახლში რაღაცას გააფუჭებს? - ფსიქოლოგი ცირა ბარქაია

ფსიქოლოგმა ცირა ბარქაიამ ბავშვის მიერ რაიმე ნივთის დაზიანების შემთხვევაში მასთან კომუნიკაციის სწორ მეთოდებზე ისაუბრა:

„ბავშვმა რაღაც გააფუჭა, „შემოეფუჭა,“ ის ამასთან დაკავშირებით იღებს ძალიან უარყოფით რეაქციებს. ადრეული ასაკის ბავშვებში, ჩვენი ერთი შეფასებით შეიძლება აღმოვაჩინოთ, რომ ბავშვმა დაამტვრია ან გატეხა სათამაშო, შეიძლება გამოვართვათ, ვთქვათ: „შენ არაფრის ღირსი არ ხარ, მოგიტანე და გააფუჭე.“ სინამდვილეში, როდესაც ბავშვი რაღაცის აღმოჩენას აკეთებს, თვალიერების პროცესში შეიძლება დაინტერესდეს, როგორია ეს ნივთი შიგნიდან და ამ ჩხირკედელაობაში გაფუჭდეს ეს ნივთი. ეს მნიშვნელოვანია ადრეული ასაკის ბავშვებისთვის. ამით ისინი სწავლობენ და ვითარდებიან.

შესაძლოა, ბავშვმა დააზიანოს ისეთი ნივთი, რომელიც მშობლისთვის არის ღირებული. რატომ გატეხე ნივთი? რა პასუხი უნდა მიიღონ ამ დროს ორი წლის ბავშვისგან ან სამი წლის ბავშვისგან? მოდი, ასე შევხედოთ: რა არის უფრო მნიშვნელოვანი? ის პიროვნება, რომელიც ჩვენ წინ დგას თუ ნივთი, რომელიც ღირებული იყო, მაგრამ ნივთი იყო?! თუ ბავშვს შემთხვევით გაუტყდა ჭიქა და გაოგნებული, შეშფოთებული სახით იყურება, მნიშვნელოვანია, ვუთხრათ: „არაუშავს, ვიცი, რომ შემთხვევით გაგიტყდა, მეც დამმართნია. მოდი, მომეხმარე.“ უსაფრთხოების წესების დაცვით, შესაძლებელია, ბავშვის ჩართვა პროცესებში. ბავშვი გრძნობს, რომ მას რაღაც მოუხდა, მაგრამ მშობელი მასთანაა. ის გრძნობს: „ის დისკომფორტი, რაც მე შევქმენი ჭიქის გატეხვით, დავაკომპენსირე იმით, რომ მშობელს დავეხმარე პრობლემის მოგვარებაში.“

მესმის, რომ მშობელს შეიძლება ეწყინოს, გაბრაზდეს, მაგრამ მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა ემოციურად დაცული და უსაფრთხო უკუკავშირი მიიღოს. ეს არ იყოს გალანძღვა, დადანაშაულება. ბავშვს გავუზიაროთ ჩვენი ემოციები, ვუთხრათ: „მე მეწყინა, რომ ეს ჭიქა გატყდა. არაუშავს, ხდება ხოლმე, მაგრამ შემდეგისთვის მნიშვნელოვანია, რომ უფრო ფრთხილად იყო. მე მითხარი, რა ნივთი დაგაინტერესებს და მე შენ ამ ნივთს აუცილებლად მოგცემ!“ ბავშვი ასეთ სიტუაციებში ემოციურად დაცულად უნდა გრძნობდეს თავს და არ უნდა იყოს დასჯის, განკითხვისა და გაკიცხვის ობიექტი,“ - მოცემულ საკითხზე ცირა ბარქაიამ საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბრაზი, როდესაც ბავშვის ქცევა არ მოგვწონს? - თამარ გაგოშიძის რჩევები მშობლებს

როგორ ვმართოთ ბრაზი, როდესაც ბავშვის ქცევა არ მოგვწონს? - თამარ გაგოშიძის რჩევები მშობლებს

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებს ბრაზის მართვასთან დაკავშირებით საინტერესო რჩევები მისცა და ბავშვთან ურთიერთობის სხვადასხვა სტრატეგია შესთავაზა:

„ჩვეულებრივი სიტუაცია ავიღოთ: პატარა ბავშვი წუწაობს და თქვენ ნერვები გეშლებათ. რეცეპტი არ არსებობს. დაისმის კითხვა: რა ასაკის არის ბავშვი, რომელიც წუწაობს? სხვადასხვა ასაკში სრულიად განსხვავებული სტრატეგიები დაგვჭირდება. პირველი რეკომენდაცია არის, რომ გადადიხარ საქმეზე. შენს ემოციას აფიქსირებ.​ შენ რომ გაბრაზდი, ეს არ გიშველის, იმიტომ, რომ მიზანს უნდა მიაღწიო. როდესაც საუბარია ორი წლის ბავშვზე, ბევრი ფილოსოფია ორი წლის ბავშვს არ სჭირდება. მიდიხარ, შეგიძლია გადაატანინო ყურადღება, უთხრა: „ნახე ახლა მე შენ რა გაჩვენო?!“ ყველანაირი სტრატეგია მისაღებია იმისთვის, რომ არ მოხდეს ესკალაცია და მისი ემოციები იყოს დაცული. იმასაც ემოცია აქვს. შენ რომ გაქვს ემოციები, იმას აქვს ემოცია, თუ აქვს, მაგრამ იმას არ შეუძლია ჯერ ბალანსირება. ვინ უნდა დაეხმაროს? შენ! შენ თვითონ თუ დასახმარებელი ხარ, იმას ვერ დაეხმარები. თუ ეს არის ორი წლის ბავშვი, მივდივართ ნჯღრევის და გავეშებული სახის გარეშე.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ოთხი წლის ბავშვს კარგად ესმის ჩვენი მითითებები და შეუძლია ქცევის რეგულაცია:

„თუ ეს არის ოთხი წლის ბავშვი,​ მას უკვე ესმის ძალიან კარგად მითითებები, ქცევის რეგულაციაც შეუძლია. ჩვენ ვეუბნებით, რა უნდა გააკეთოს. კი არ ვეუბნებით: „რამდენჯერ უნდა გითხრა, წუწაობით გაცივდები!“ ტყუილად ვლაპარაკობთ. ვეუბნებით, რაც გვინდა, რომ მივიღოთ. აქაც შეიძლება დავაფასოთ მისი გარჯა. პოზიტიურად რაღაცას დავპირდეთ. თუ ეს არის ექვსი წლის ბავშვი, შეიძლება ამას გამოსაწვევად აკეთებს. თქვენ გჭირდებათ დააკვირდეთ სიტუაციას. არავისთან არ აკეთებს ამას, არც ბებიასთან, არც ძიძასთან, თქვენ რომ სახლში ხართ, მაშინ აკეთებს. რატომ? მიქცევა უნდა ყურადღების. თქვენს ჯინაზე აკეთებს არა იმიტომ, რომ თქვენი ჯინი სჭირს, ასე მაინც მიიქცევს ყურადღებას, რადგან სხვანაირად შეიძლება ვერ მიიქციოს ყურადღება. ბავშვისთვის სულ ერთია ნეგატიურად მიიქცევს თქვენს ყურადღებას, თუ პოზიტიურად. ასეა ბავშვი მოწყობილი მშობლებთან მიმართებაში. ამ შემთხვევაში, მიხვალთ ონკანთან და ეტყვით ბავშვს: „გინდა აქ ვიწუწაოთ ერთად? არაუშავს ხუთი წუთით თუ დაიწუწება ონკანი და აბაზანა, მეც მინდა შენთან ერთად წუწაობა.“ მთავარია, გავიგოთ, ბავშვის ქცევა რას ემსახურება.“

„არის სიტუაციები, როდესაც გარდატეხის ასაკის ბავშვი გეუბნება: „კლუბში უნდა წავიდე.“ შენ არ უშვებ და სწორიც ხარ, რომ არ უშვებ. ​რას ვაკეთებთ ამ დროს? ჩვენ ვეუბნებით: „მოდი, ვიმსჯელოთ, რა არის ამის პლუსი და მინუსი? ვიმსჯელოთ ამაზე და რაღაც გადაწყვეტილებამდე მიხვალ თვითონ. შენ ასწავლი, რომ გონიერებაში გადაიტანოს ეს და იაზროვნოს. მანამდე შენს თავს უთხარი: „თუ შეიძლება, თავი დაიმშვიდე, იმიტომ, რომ შენი მუქარა, წივილ-კივილი და ჩხუბი არაფერს მოგიტანს.“ შენ უნდა ეძებო გამოსავალი, მაგრამ მარტომ არა. უნდა ითანამშრომლო შენს შვილთან და ასწავლო მას თანამშრომლობა, აი ეს არის მთავარი ემოციურ რეგულაციაში,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„მშობლები განათლებისთვის“

წაიკითხეთ სრულად