Baby Bag

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია
როდესაც მშობლები პატარას დააძინებენ და მათ გვერდით რჩებიან, ბავშვები მშვიდად აგრძელებენ ძილს, თუმცა ხშირად საკმარისია, ორი წუთით გავიდეს მშობელი, ისინი მაშინვე იღვიძებენ. ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.
- თავიდან, როდესაც ბავშვი ჩვილია, შესაძლოა მშობელი შფოთავდეს, განიცდიდეს, ნერვიულობდეს და ერჩივნოს ის ახლოს ჰყავდეს. ამასთან, ჩვილი დაბადებამდე 9 თვეს დედის სხეულში ატარებს, მიჩვეულია იმ გარემოს და სამყარო მისთვის უცხოა, ამიტომ საწყის ეტაპზე, მშობლის სიახლოვე ძალიან სჭირდება. ამ პერიოდში შესაძლოა, ეძინოს მასთან ახლოს, მაგალითად, გვერდზე მოიდგას მისი საწოლი ან გამოიყენოს საწოლი-მანეჟი, ასე ვთქვათ, მშობლის საწოლზე მისადგამი. რადგან ყველა ბავშვი და შემთხევა ინდივიდუალურია, მიდგომაც უნდა იყოს ინდივიდუალური, მზა და საყოველთაო რეცეპტი ამ სიტუაციისთვის არ არსებობს.
6 თვემდე ასაკში ბავშვს მუდმივად სჭირდება დედა, მისი მზრუნველობა და მოვლა. 6-დან 1,5 წლამდე ვითარდება წარმოსახვა, პატარა ხდება მეტად ემოციური, შესაძლოა დაეწყოს შფოთვა, რამაც ხელი შეუშალოს ძილს. ასეთ დროს ბავშვი თავს დაცულად გრძნობს მშობლების სიახლოვეს. 1,5-დან 2,5 წლმდე ბავშვეს ეშინიათ სიბნელის, მარტო ყოფნის. ვთანხმდებით, რომ ბავშვს შესაძლოა ეძინოს ჩვილობიდან გარკვეულ ასაკამდე მშობლის საძინებელში, თუმცა არა მათ საწოლში. ამასთან, დროთა განმავლობაში, იქნება ეს ცალკე საწოლი თუ საწოლი-მანეჟი ნელ-ნელა, სანიტიმეტრ-სანტიმეტრ უნდა დავაშოროთ მშობლების საწოლს, რათა უმტკივნეულოდ გადავიდეს 3-4 წლის ასაკში, ჯერ საწოლში, რომელიც ცოტა მოშორებით დგას და შემდეგ, დაახლოებით, 6 წლიდან უკვე საკუთარ ოთახში. შესაძლოა, ეს უფრო ადრე მოხდეს. გავიმეორებ, რომ ყველა შემთხვევა არის ინდივიდუალური და თავისებურ მიდგომას საჭიროებს.
- არის თუ არა ეს მიჯაჭვულობა?
- რაც შეეხება მიჯაჭვულობას, ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია. მიჯაჭვულობა გულისხმობს არა ამ სიტყვის პირდაპირ გაგებას. მიჯაჭვულობა არის ძლიერი ემოციური კაშირი, რომელიც ყალიბდება შვილს და მშობელს შორის (ან ადამიანს, რომელიც ზრუნავს და პასუხისმგებლობა აკისრია), რისი გადატანაც შემდგომში სამყაროზე და სხვა ადამიანებზე ხდება, ასე ვთქვათ, ეს უნარი გენერალიზდება. 0-1 წლის ასაკში არის ნდობა-უნდობლობის პერიოდი სამყაროსთან მიმართებაში, ხოლო 1-2 წლამდე უკვე სწავლობენ ზემოთ აღნიშნულს და პირველადი შთაბეჭდილებით, თუ როგორი იქნება პირველადი გამოცდილება ურთიერთობებში, ყალიბდება ნდობა ან უნდობლობა. ასე რომ, ეს სიახლოვე საწყის ეტაპზე ამ მდგომარეობისთვის კარგიც არის, თუმცა დრო და დრო საჭიროა დამოუკიდებლობის ხარისხის ზრდა.
- ზოგ შემთხვევებში დიდხანს გრძელდება და უკვე მოზრდილებსაც უჭირთ მშობლის გარეშე ძილი. რა უნდა გააკეთოს მშობლებმა, რომ ბავშვი მიეჩვიოს მარტო ძილს?
- საწყის ეტაპზე გავუსი ხაზი ინდივიდუალიზმს, ახლაც მინდა ვახსენო, თუმცა თუკი რაიმე განსკუთრებული საჭიროება არ აქვს ბავშვს (მოზარდს), 6 წლიდან სასურველია ეძინოს ცალკე ოთახში. აღსანიშნავია, რომ ცალკე საწოლში წოლის გამოცდილების მქონე ბავშვები უფრო ადვილად ეჩვევინ სხვა ოთახში ძილს, თუმცა მშობელმა აუცილებლად უნდა შეიმუშავოს რუტინა, რაც ბავშვს მშობლების ოთახში ძილის ასოციაციას დაურღვევს. მნიშვნელოვანია სწორად შერჩეული დრო, საუბარი და შემზადება აღნიშნულ თემასთან დაკავშირებით. ასევე, მშობელსაც უნდა ჰქონდეს ფსიქოლოგიური მზაობა და მყარი პოზიცია, რომელსაც არ დათმობს. არსებობს გარკვეული სტრატეგიები, თუკი მშობელს დამოუკიდებლად უჭირს ამ პროცედურის განხორციელება და სიტუაციასთან გამკლავება. სამოქმედო გეგმის შესადგენად უნდა მიმართოს სპეციალისტს (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„გადამეტებული ულუფებით კვება აბსოლუტურად დაუშვებელია,“ - ბაკურ კოტეტიშვილი ბავშვის სწორი კვების შესახებ

„გადამეტებული ულუფებით კვება აბსოლუტურად დაუშვებელია,“ - ბაკურ კოტეტიშვილი ბავშვის სწორი კვების შესახებ

ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტიშვილმა ბავშვის სწორი კვების წესების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ რეჟიმული კვება ბავშვის ბიოლოგიური რიტმის ცოდნას გულისხმობს:

​სიტყვა „რეჟიმი“ ხშირად გაგებულია მკაცრად დეტერმინირებულ ფორმად. არავითარ შემთხვევაში! რეჟიმით კვება ნიშნავს ბავშვის ბიოლოგიური რიტმის ცოდნას. ბავშვმა ცხრაზე, თორმეტსა და სამზე კი არ უნდა ჭამოს, არამედ მისი ბიოლოგიური რიტმის მიხედვით. ამ ბიოლოგიურ რიტმს მისი ტვინი განაპირობებს. გადამეტებული ულუფებით კვება აბსოლუტურად დაუშვებელია. გადამეტებული ულუფის შემდეგ ირთვება ნერვული სისტემის ერთ-ერთი ნაწილი ე.წ. პარასიმპათიკური ნერვული სისტემა, რომელიც გაცხარებულად მუშაობს ამ პერიოდში. ის აქტიურ ცხოვრების წესს ანელებს. მონელება არ უნდა მოხდეს სირბილის დროს. მონელება მოსვენებულ მდგომარეობაში უნდა მოხდეს. ბავშვი გადადის მოსვენებულ მდგომარეობაში და ძილიანობა ჭარბობს გაკვეთილებზე. რა თქმა უნდა, ეს სწავლის პროცესის შემაფერხებელია.“

ბაკურ კოტეტიშვილის თქმით, ​ბავშვთა კვებაში ბევრი სტერეოტიპული უზუსტობა არსებობს:

„ძალიან ბევრი სტერეოტიპული უზუსტობებია. სტერეოტიპია, რომ ცხიმი ცუდია, მძიმეა და ა.შ. ცხიმის გარეშე არ არსებობს ჩვენი ჯანმრთელი ორგანიზმი. ოჯახში თევზისადმი არის ძალიან მანკიერი განწყობა. ოდითგანვე თევზი ძალიან მალფუჭებადი პროდუქტი იყო. ტექნოლოგიების წყალობით შენახვის პირობები სხვაა. არის კიდევ ერთი ტერმინი, რომელიც ყველას ყურში ჩაგვესმის ბავშვობიდან: „ფრთხილად ჭამე, ფხა არ გაგეჩხიროს.“ ეს გარკვეული შიში ბავშვში თევზის მიმართ, იწვევს თევზის მიღების დაკეტვას საერთოდ. რაციონიდან ამოდის თევზეული და ეს ძალიან მანკიერი რამ არის ტვინის განვითარებისთვის.“

„რაც უფრო მრავალფეროვანია საკვები, ტვინის განვითარება მით უფრო სწორად მიდის. სამწუხაროდ, ესეც სტერეოტიპია, რომ ბავშვმა უნდა ჭამოს რაღაც. უნდა არის კატეგორიული ფენომენი.​ ის, რომ ბავშვმა აუცილებლად უნდა ჭამოს წვნიანი, არანაირად არ არის სწორი. ბავშვმა წვნიანი უნდა ჭამოს, მაგრამ აუცილებლად არ უნდა ჭამოს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ბაკურ კოტეტიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად