Baby Bag

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია
როდესაც მშობლები პატარას დააძინებენ და მათ გვერდით რჩებიან, ბავშვები მშვიდად აგრძელებენ ძილს, თუმცა ხშირად საკმარისია, ორი წუთით გავიდეს მშობელი, ისინი მაშინვე იღვიძებენ. ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.
- თავიდან, როდესაც ბავშვი ჩვილია, შესაძლოა მშობელი შფოთავდეს, განიცდიდეს, ნერვიულობდეს და ერჩივნოს ის ახლოს ჰყავდეს. ამასთან, ჩვილი დაბადებამდე 9 თვეს დედის სხეულში ატარებს, მიჩვეულია იმ გარემოს და სამყარო მისთვის უცხოა, ამიტომ საწყის ეტაპზე, მშობლის სიახლოვე ძალიან სჭირდება. ამ პერიოდში შესაძლოა, ეძინოს მასთან ახლოს, მაგალითად, გვერდზე მოიდგას მისი საწოლი ან გამოიყენოს საწოლი-მანეჟი, ასე ვთქვათ, მშობლის საწოლზე მისადგამი. რადგან ყველა ბავშვი და შემთხევა ინდივიდუალურია, მიდგომაც უნდა იყოს ინდივიდუალური, მზა და საყოველთაო რეცეპტი ამ სიტუაციისთვის არ არსებობს.
6 თვემდე ასაკში ბავშვს მუდმივად სჭირდება დედა, მისი მზრუნველობა და მოვლა. 6-დან 1,5 წლამდე ვითარდება წარმოსახვა, პატარა ხდება მეტად ემოციური, შესაძლოა დაეწყოს შფოთვა, რამაც ხელი შეუშალოს ძილს. ასეთ დროს ბავშვი თავს დაცულად გრძნობს მშობლების სიახლოვეს. 1,5-დან 2,5 წლმდე ბავშვეს ეშინიათ სიბნელის, მარტო ყოფნის. ვთანხმდებით, რომ ბავშვს შესაძლოა ეძინოს ჩვილობიდან გარკვეულ ასაკამდე მშობლის საძინებელში, თუმცა არა მათ საწოლში. ამასთან, დროთა განმავლობაში, იქნება ეს ცალკე საწოლი თუ საწოლი-მანეჟი ნელ-ნელა, სანიტიმეტრ-სანტიმეტრ უნდა დავაშოროთ მშობლების საწოლს, რათა უმტკივნეულოდ გადავიდეს 3-4 წლის ასაკში, ჯერ საწოლში, რომელიც ცოტა მოშორებით დგას და შემდეგ, დაახლოებით, 6 წლიდან უკვე საკუთარ ოთახში. შესაძლოა, ეს უფრო ადრე მოხდეს. გავიმეორებ, რომ ყველა შემთხვევა არის ინდივიდუალური და თავისებურ მიდგომას საჭიროებს.
- არის თუ არა ეს მიჯაჭვულობა?
- რაც შეეხება მიჯაჭვულობას, ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია. მიჯაჭვულობა გულისხმობს არა ამ სიტყვის პირდაპირ გაგებას. მიჯაჭვულობა არის ძლიერი ემოციური კაშირი, რომელიც ყალიბდება შვილს და მშობელს შორის (ან ადამიანს, რომელიც ზრუნავს და პასუხისმგებლობა აკისრია), რისი გადატანაც შემდგომში სამყაროზე და სხვა ადამიანებზე ხდება, ასე ვთქვათ, ეს უნარი გენერალიზდება. 0-1 წლის ასაკში არის ნდობა-უნდობლობის პერიოდი სამყაროსთან მიმართებაში, ხოლო 1-2 წლამდე უკვე სწავლობენ ზემოთ აღნიშნულს და პირველადი შთაბეჭდილებით, თუ როგორი იქნება პირველადი გამოცდილება ურთიერთობებში, ყალიბდება ნდობა ან უნდობლობა. ასე რომ, ეს სიახლოვე საწყის ეტაპზე ამ მდგომარეობისთვის კარგიც არის, თუმცა დრო და დრო საჭიროა დამოუკიდებლობის ხარისხის ზრდა.
- ზოგ შემთხვევებში დიდხანს გრძელდება და უკვე მოზრდილებსაც უჭირთ მშობლის გარეშე ძილი. რა უნდა გააკეთოს მშობლებმა, რომ ბავშვი მიეჩვიოს მარტო ძილს?
- საწყის ეტაპზე გავუსი ხაზი ინდივიდუალიზმს, ახლაც მინდა ვახსენო, თუმცა თუკი რაიმე განსკუთრებული საჭიროება არ აქვს ბავშვს (მოზარდს), 6 წლიდან სასურველია ეძინოს ცალკე ოთახში. აღსანიშნავია, რომ ცალკე საწოლში წოლის გამოცდილების მქონე ბავშვები უფრო ადვილად ეჩვევინ სხვა ოთახში ძილს, თუმცა მშობელმა აუცილებლად უნდა შეიმუშავოს რუტინა, რაც ბავშვს მშობლების ოთახში ძილის ასოციაციას დაურღვევს. მნიშვნელოვანია სწორად შერჩეული დრო, საუბარი და შემზადება აღნიშნულ თემასთან დაკავშირებით. ასევე, მშობელსაც უნდა ჰქონდეს ფსიქოლოგიური მზაობა და მყარი პოზიცია, რომელსაც არ დათმობს. არსებობს გარკვეული სტრატეგიები, თუკი მშობელს დამოუკიდებლად უჭირს ამ პროცედურის განხორციელება და სიტუაციასთან გამკლავება. სამოქმედო გეგმის შესადგენად უნდა მიმართოს სპეციალისტს (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„გირჩევთ, თუ არკვევთ, რაიმე სიმართლეა თუ არა, ბავშვებისგან ინფორმაცია არ აიღოთ“ - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე ბავშვებში ტყუილის ფსიქოლოგიაზე

„გირჩევთ, თუ არკვევთ, რაიმე სიმართლეა თუ არა, ბავშვებისგან ინფორმაცია არ აიღოთ“ - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე ბავშვებში ტყუილის ფსიქოლოგიაზე

ტყუილის ფსიქოლოგია ბავშვებში -  ამ თემაზე ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ ისაუბრა. როგორც მან აღნიშნა, თუ რაიმეს გარკვევა გსურთ, ბავშვებისგან ინფორმაცია არ აიღოთ:

„გირჩევთ, თუ არკვევთ, რაიმე სიმართლეა თუ არა, ბავშვებისგან ინფორმაცია არ აიღოთ. ბავშვებს ფანტაზია აქვთ ძალიან განვითარებული, არასწორი ინფორმაცია შეიძლება აიღოთ. ეცადეთ, რომ ბავშვებს ტყუილზე ინფორმაცია საერთოდ არ გამოართვათ, ან თუ სხვა გზა არ გაქვთ და მაინც და მაინც ბავშვისგან გინდათ, არასდროს არ უნდა უკარნახოთ მას არაფერი. მაგალითად, არ უნდა უთხრა, ქურთუკი ეცვა? არც ერთი თქვენი შეკითხვა არ უნდა შეიცავდეს არანაირ მინიშნებას“, - აღნიშნა ზურა მხეიძემ.

მან საკუთარი მაგალითიც მოიყვანა. მიუხედავად იმისა, ბავშვებში ტყუილის ფსიქოლოგია კარგად იცის, შეცდომა მაინც დაუშვა:

„ბავშვი იყო 3 თუ 4 წლის, სახლში დავკარგეთ ტელევიზორის პულტი. როგორ იწყება? ვეკითხები მეუღლეს, - არ აუღია. ვეკითხები ბავშვს - არ მპასუხობს. აი, შეცდომა რა არის - ვეკითხები, ხომ არ გადააგდე? ბავშვი მეუბნება, კიო. სად გადააგდე-მეთქი, გამიყვანა აივანზე და გადამახედა. არაფერი არ ჩანდა. ვიყიდეთ ახალი პულტი და ძველი აღმოვაჩინეთ საწოლებს შორის ჩავარდნილი. მე რომ ვუთხარი მეუღლეს, შვილს გადაუგდია აივნიდან-მეთქი, მერე როცა ჩემმა მეუღლემ ჰკითხა ბავშვს, რა უყავი - მან წაიყვანა და აჩვენა (აივნიდან გადავაგდეო). ბავშვმა ის ისტორია უკვე შექმნა. არ გადაუგდია“.

ზურა მხეიძის თქმით, დიდი მანიპულატორები არიან და ცოლ-ქმარს შორის ურთიერთობის დაძაბვა შეუძლიათ:

„ბევრი ფაქტია, როდესაც ბავშვების ჩვენების გამო არის ვიღაცა დაჭერილი. ბავშვებმა შეიძლება ცოლ-ქმარს შორის დაძაბონ ურთიერთობა, ტყუილებს ლაპარაკობენ. მამას მიუტანს ამბავს დედაზე, დედას - მამაზე. ძალიან დიდი მანიპულატორები არიან. თუ დაიჭირა, რომ თქვენ რეაქციები გაქვთ და მას უჯერებთ, მერე ნახეთ რა დღეში შეუძლიათ, რომ ჩაგაგდოთ,“ - აღნიშნა ზურა მხეიძემ.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია

წაიკითხეთ სრულად