Baby Bag

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის და როგორ დავეხმაროთ მათ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგი მარიამ შოვნაძე ესაუბრა.

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის?

შიში ისეთივე მნიშვნელოვანი ემოციაა, როგორც სიხარული, ბრაზი და ა.შ. ხშირად სამუშაო პროცესში ვხვდები დამოკიდებულებას, რომ შიში ცუდი ემოციაა და სირცხვილთანაც აკავშირებენ. ზოგადად, ემოციებთან და მათ შორის, შიშთანაც, არასწორი შეფასებაა - ცუდი ან კარგი. სინამდვილეში შიშს დიდი როლი აქვს ადამიანის ცხოვრებაში, გვიცავს აღქმული საფრთხეებისგან.

შიშს ყველა ბავშვი გრძნობს ბავშვობაში, ეს ბუნებრივი და ნორმალურია. ჩვეულებრივ, პირველად 3-დან 6 წლამდე ასაკში ჩნდება. ამ ასაკში ბავშვებს უჭირთ გამიჯნონ ფანტაზია და რეალობა, ამიტომ საწოლის ქვეშ ან კარადაში შესაძლოა წარმოიდგინონ სხვადასხვა პერსონაჟი.

- თუ პრობლემას ყურადღებას არ მივაქცევთ, შესაძლებელია თუ არა მომავალში გართულდეს?

ისეთი ფრაზები, როგორიც არის „არაფერია საშიში”, „ნუ გეშინია”, „ამხელა ბიჭს/გოგოს როგორ გეშინია, სირცხვილია” - დაუშვებელია. ბავშვის ემოციის იგნორით, გაბრაზებით, შერცხვენით ან გაუფასურებით, მას ვერ ვეხმარებით, პირიქით, უკიდურესი შედეგები შეიძლება მივიღოთ.

- როგორ დავეხმაროთ და ავუხსნათ პატარას, რომ არაფერია საშიში?

სიბნელის შიში არ არის მხოლოდ და მხოლოდ სიბნელის შიში. ეს შიში გულისხმობს სიბნელეში რაიმე საფრთხის არსებობის და მისი ვერ დანახვის შიშს. აქედან გამომდინარე, ფანტაზიის დახმარებით ბავშვისთვის ჩრდილი ბნელ კუთხეში შეიძლება მონსტრად გადაიქცეს. მაშინ, როდესაც ბავშვს აქვს ძლიერი შიში, რომ საწოლის ქვეშ მონსტრია და ჩვენ ვუხსნით რომ საწოლის ქვეშ საფრთხე არ არის, მაგრამ მას ისევ ეშინია, ამ დროს, შესაძლოა მშობელი გაღიზიანდეს, გაბრაზდეს ან საკუთარი თავი დაადანაშაულოს რომ საკმარისად კარგად ვერ უხსნის. მნიშვნელოვანია, გავიხსენოთ ასაკობრივი თავისებურება, ბავშვს აღნიშნულ ასაკში უჭირს ფანტაზიის და რეალობის გამიჯვნა, აქედან გამომდინარე, შესაძლოა თქვენ გისმენდეთ, მაგრამ ამან გავლენა არ იქონიოს და კიდევ უფრო მეტად დატვირთოს ბავშვის ემოციური მდგომარეობა.

- რა გზები არსებობს შიშის დასაძლევად?

რეკომენდაციები:

- მნიშვნელოვანია, ამოვიცნოთ და ვაღიაროთ ბავშვის შიში, ვალიდურად მივიღოთ და არავითარ შემთხვევაში არ გავაუფასუროთ. ასევე, არ არის რეკომენდებული ისეთი სქემების მიწოდება, როგორიც არის „კარგ ბავშვებს არ ეშინიათ”, „კარგ ბავშვებთან მონსტრები არ მოდიან”.

როგორც აღვნიშვნე, მნიშვნელოვანია ვალიდაცია მივცეთ ბავშვს, ვაგრძნობინოთ თანაგანცდა, რომ მარტო არ არის ამ შიშთან და გვსურს მისი დახმარება. თუ ჩვენ ვალიდურად მივიღებთ მის შიშს, დავეხმარებით ამ შიშის გამოკვლევაში და შესწავლაში, ბავშვი მნიშვნელოვან გამოცდილებას მიიღებს და აუცილებლად გაუმკლავდება.

თუ ბავშვს ეშინია ბნელ ოთახში მარტო დარჩენის და დაძინების, ამ შემთხვევაში, შეგვიძლია ხშირად გავატაროთ დრო ერთად ბნელ ოთახში. მაგალითად, ჩაბნელებულ ოთახში მოვაწყოთ ფანრებით განძის ძიება ან კედელზე ჩრდილებით ვითამაშოთ. რაც უფრო მეტ დროს გავატარებთ მხიარულად სიბნელეში, ბავშვი უფრო უსაფრთხოდ იგრძნობს თავს და ისწავლის როგორ გამოიკვლიოს შიში, არსებული გარემო. ასევე, შესაძლოა დაეხმაროს ძილის მეგობარი, სათამაშო, რომელიც თავს უსაფრთხოდ აგრძნობინებს.

შეგვიძლია ძილის წინა რიტუალის შემდეგ ერთად ფანრით გამოვიკვლიოთ ოთახის კუთხეები, საწოლის ქვეშ არსებული სივრცე და ეს ფანარიც დავუტოვოთ ბავშვს, რათა საჭიროების შემთხვევაში მარტომაც გააგრძელოს გამოკვლევა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვის დაჭერისას დაშვებული 6 შეცდომა, რომელიც მის ჯანმრთელობას სერიოზულ ზიანს აყენებს

ბავშვის დაჭერისას დაშვებული 6 შეცდომა, რომელიც მის ჯანმრთელობას სერიოზულ ზიანს აყენებს

მშობელსა და ბავშვს შორის ძლიერი ურთიერთკავშირი არსებობს. როდესაც დედა ჩვილს უახლოვდება, მათ შორის აღნიშნული კავშირი კიდევ უფრო ძლიერდება. მიუხედავად ამისა, მნიშვნელოვანია, რომ მშობელმა ბავშვის დაჭერის წესები ზედმიწევნით კარგად იცოდეს, რათა მის ჯანმრთელობას უნებურად ზიანი არ მიაყენოს.

  • ჩვილი ბავშვის დაჭერა ხელის იღლიის ქვეშ მოჭიდებით

ჩვილი ბავშვის ხელში აყვანისას, მნიშვნელოვანია, რომ მისი თავი მყარად გვეჭიროს. პატარებს კისრის კუნთები სათანადოდ განვითარებული არ აქვთ, რის გამოც, თუ თავს მყარად არ დავუჭერთ, შესაძლოა სერიოზული დაზიანებები მიიღონ ან სუნთქვის პრობლემები შეექმნათ. 4-6 თვის ასაკამდე ბავშვს თავის გამაგრება დამოუკიდებლად არ შეუძლია.

  • ჩვილი ბავშვის კენგურუთი ტარება

ჩვილის კენგურუთი ტარება შეგიძლიათ, თუ ამას სწორად გააკეთებთ. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვის ფეხების პოზიცია სწორად შეარჩიოთ. ბავშვი კენგურუთი ზუსტად ისე უნდა გეჭიროთ, როგორც მის გარეშე დაიჭერდით. ამგვარად მას სახსრების ტრავმისგან დაიცავთ და ხერხემალს სიჯანსაღეს შეუნარჩუნებთ. თუ ბავშვს ფეხები ბოლომდე ექნება ძირს დაშვებული, ეს მას სერიოზულ საფრთხეს შეუქმნის. შესაძლოა, ბავშვს მენჯ-ბარძაყის სახსრის დისპლაზიის ან ამოვარდნილობის პრობლემა შეექმნას.

  • ჩვილი ბავშვის მკერდზე სახით მიკვრა 

ბავშვის ხელში დაჭერისას გარკვეული წესები უნდა დაიცვათ. მნიშვნელოვანია, რომ ჩვილის სახის მდებარეობას ყურადღება მიაქციოთ. ბავშვის სახე მხრებზე მაღლა უნდა იყოს, თუ ასე არ მოიქცევით, შესაძლოა, პატარას სუნთქვის პრობლემები შეუქმნათ ან მან თქვენი ტანისამოსი ჩაიდოს პირში.

  • ბავშვის ყოველთვის ერთ მხარეს ჭერა

ბავშვის კისრისა და ბეჭის ძვლები სათანადოდ არ არის განვითარებული. ძვლებისა და კუნთების სრულფასოვანი განვითარებისთვის, მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვი ორივე მხარეს გეჭიროთ. თუ ასე არ მოიქცევით, მას თავის შემობრუნების პრობლემა შეაწუხებს და მისი კუნთები სათანადოდ ვერ განვითარდება.

  • ბავშვის ხელში დაჭერა ზურგის გამაგრების გარეშე

ბავშვის დაჭერისას, თუ მხოლოდ მის თეძოსა და თავს ამაგრებთ, არასწორად იქცევით. მსგავს შემთხვევაში ხერხემალი ძალიან იტვირთება. ძალიან დიდია საფრთხე, რომ ბავშვი დაგივარდეთ. როდესაც ბავშვს ხელში იჭერთ, ერთი ხელით ზურგი უნდა დაუჭიროთ, მეორეთი კი - თავი.

  • ბავშვის შებრუნებულ პოზაში დაჭერა

ბავშვის დაჭერისას მისი სახე თქვენკენ თუ არ არის მომართული, თქვენ პატარას სათანადო ყურადღებას ვერ მიაქცევთ. ამ დროს ჩვილის ხერხემალი განსაკუთრებულ დატვირთვას განიცდის და ფეხებზე ზეწოლაც მატულობს. უმჯობესია, თუ ბავშვის დაჭერისას მას სახე თვენკენ ექნება მომართული. ყურადღება მიაქციეთ თქვენი ხელების პოზიციას. ბავშვის თავი, ზურგი და ფეხები სათანადოდ უნდა გაამაგროთ.

  • ბავშვის მოზიდვა ხელზე ძლიერი ჩაჭიდებით

ბავშვს ხელს ძლიერად თუ ჩაჭიდებთ და თქვენკენ მოზიდავთ, მის ხელებს სერიოზულ ზიანს აყენებთ. ამ დროს, შესაძლოა, სხივის თავის ამოვარდნილობა განვითარდეს. იდაყვის ამოვარდნილობის პრობლემა ხშირია 5 წლამდე ასაკის ბავშვებში. როდესაც ბავშვი ხუთი წლის ხდება, მისი ძვლები უფრო ძლიერდება, რის გამოც, ხელის ჩაჭიდებისას იდაყვის დაზიანების რისკი მნიშვნელოვნად იკლებს.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად