Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის მთავარი თვისება, რომელიც ყველა ლიდერ ბავშვს აუცილებლად აქვს? - ფსიქოლოგი თიკა წერეთელი

რა არის მთავარი თვისება, რომელიც ყველა ლიდერ ბავშვს აუცილებლად აქვს? - ფსიქოლოგი თიკა წერეთელი

ფსიქოლოგმა და ტელეწამყვანმა თიკა წერეთელმა ლიდერი ბავშვისთვის დამახასიათებელ თვისებებზე ისაუბრა:

„ხშირად ამბობენ, რომ ლიდერად უნდა დაიბადო. პრაქტიკა იმასაც გვიჩვენებს, რომ ლიდერის თვისებები შეიძლება გამოვიმუშავოთ. რა თქმა უნდა, თუ ბავშვს აქვს ამის სურვილი და არა მშობელს. ხშირად ისეც ხდება, რომ მშობელს აქვს ამის სურვილი და ამ შემთხვევაში დიდ შედეგზე ნამდვილად ვერ გავალთ. ზოგიერთი ბავშვი მართლაც გამოკვეთილი ლიდერია დაბადებიდანვე. ის არ ემორჩილება არავის წესებს და იქით ცდილობს სხვების დამორჩილებას. ეს ბავშვები არიან ისეთები, რომლებმაც ზუსტად იციან, რა უნდათ. ამიტომაც ცდილობენ ისინი სხვების დამორჩილებას.

ფსიქოლოგებში არსებობს ასეთი მოსაზრება, რომელსაც პრაქტიკაც ადასტურებს, სხვადასხვანაირი ხასიათები აქვთ ლიდერ ბავშვებს. არ არის აუცილებელი ლიდერი ბავშვი მაინცდამაინც ცელქი იყოს. შეიძლება ძალიან დინჯი და მორიდებული ბავშვი შემდეგ ლიდერი აღმოჩნდეს. ერთადერთი მთავარი თვისება, რომელიც მათ ყველას აერთიანებს, ეს არის შინაგანი ენერგია, რომელიც ლიდერ ბავშვს მოსვენებას არ აძლევს. ეს არის ის, რაც შემდეგ იწვევს ლიდერობას.

ბუნებრივია, აქაც მშობელი, აღმზრდელი და პედაგოგი არის მთავარი მოქმედი გმირი. მშობლებს გვაქვს შესაძლებლობა, რომ წინსვლაში შევუწყოთ ხელი ან პირიქით უკან დავხიოთ, თუ მის ლიდერულ თვისებებს ჩავახშობთ. რა უშლის ხელს ბავშვს, რომ იყოს ლიდერი? მას არ ვაძლევთ დაცემისა და შეცდომის დაშვების საშუალებას, ძალიან სწრაფად მივდივართ საშველად, არ ვუზიარებთ შეცდომებს ჩვენი წარსულიდან, თვითონ არ ვაკეთებთ იმას, რასაც ბავშვს ვასწავლით. ძალიან ხშირად ვდემაგოგობთ, მორალისტები ვართ და ეს არ მოსწონთ ბავშვებს.

რა უწყობს ბავშვს ხელს ლიდერის თვისებების განვითარებაში? მიეცით მას კარგი მაგალითი, ჩართეთ გუნდურ აქტივობებში, წაახალისეთ მოთმინების უნარი, განუვითარეთ მოლაპარაკების უნარი, განუვითარეთ გადაწყვეტილების სწრაფად მიღების უნარი, მიეცით თავდაჯერებულობა, წაახალისეთ მისი სამუშაო, არ ჩაეჭრათ საქმის კეთებისას, გაუშვით ბანაკში, შექმენით მიზნების დაფა, მიეცით შეცდომების დაშვების უფლება, წაახალისეთ მისი ოპტიმისტური ფიქრები და მიზნები,”-აღნიშნულ საკითხზე თიკა წერეთელმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად