Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დედის ზემზრუნველობა შეიძლება გახდეს ბავშვის დაგვიანებული ამეტყველების მიზეზი,“ - მეტყველების თერაპევტი ეკა ჭავჭავაძე

„დედის ზემზრუნველობა შეიძლება გახდეს ბავშვის დაგვიანებული ამეტყველების მიზეზი,“ - მეტყველების თერაპევტი ეკა ჭავჭავაძე

მეტყველების თერაპევტმა ეკა ჭავჭავაძემ ბავშვებში მეტყველების შეფერხების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა:

„დედის ზემზრუნველობა შეიძლება გახდეს ბავშვის დაგვიანებული ამეტყველების მიზეზი. დასაწყისში, როდესაც მეტყველების ფუნქცია ვითარდება, ბავშვები მეტყველებას იყენებენ სასურველის მიღების მიზნით. რადგან ბავშვს არ აქვს ეს საჭიროება და ყველაფერს უსიტყვოდ იღებს, ეს შეიძლება მივიჩნიოთ დაგვიანებული მეტყველების ერთ-ერთ მიზეზად. შესაძლოა, მეტყველების დარღვევა იყოს კლინიკური ნიშანი, რომელიც თან დაერთვის გაცილებით სერიოზულ მდგომარეობას, ეს არის აუტიზმი, ნეიროგენური ტიპის სხვადასხვა დარღვევები, სმენის დაქვეითება და ა.შ. მეორე ჯგუფი არის სპეციფიკური მეტყველების დარღვევები, როდესაც არანაირი დაავადება არ არის. ჩვენ გვაქვს კომუნიკაციის დეფიციტი, ცოცხალი ურთიერთობის დეფიციტი. გაჯეტები ასევე არის პრობლემა. გაჯეტიდან უცხო ენის შესწავლა შესაძლებელია მაშინ, როდესაც ენობრივი უნარები კარგად აქვს ბავშვს განვითარებული. მეტყველების დარღვევის მესამე მიზეზი შეიძლება იყოს საარტიკულაციო აპარატთან დაკავშირებული პრობლემები.“

„წლინახევრის ბავშვი უნდა საუბრობდეს მინიმუმ ყველაზე მარტივი ორსიტყვიანი წინადადებებით. შესაძლოა, მას ფრაზების კონსტრუირების უნარი ჯერ არ ჰქონდეს, მაგრამ რასაც ამბობს, ის უნდა იყოს მიზნობრივი. „თქვი რა ჰქვია და მოგცემ ამას,“ - მსგავსი მიდგომა არაფრით არ შეიძლება. ამით კიდევ უფრო მეტ პროტესტს ვიწვევთ ბავშვში. ყველაზე კარგი მიდგომა არის, რომ გვქონდეს ცოცხალი ურთიერთობა და ველაპარაკოთ ბავშვს. თანატოლებთან ურთიერთობა შეუცვლელია ამ შემთხვევაში,“ - აღნიშნულ საკითხზე ეკა ჭავჭავაძემ „TV პირველის“ გადაცემაში „ოჯახის ექიმი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ოჯახის ექიმი“

წაიკითხეთ სრულად