Baby Bag

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

უბიძგებს თუ არა აგრესიისკენ ვიდეო თამაშები, რა ზეგავლენას ახდენს გონებაზე, როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ შეთხვევაში - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებზე NLP Coach მასტერმა, Enneagrama პრაქტიკოსმა, საქართველოს გეშტალტერაპევტთან ასოციაციის PR-ისა და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ურთიერთობის კომიტეტის ხელმძღვანელმა, ფსიქოლოგიური ინტერნეტჟურნალის დამფუძნებელმა ილია ნიკაჭაძემ უპასუხა. 

- პირველ რიგში, უბიძგებს თუ არა აგესიისკენ ძალადობრივი ვიდეო თამაშები ადამიანს? 

- ჩვენზე მოქმედებს ყველაფერი, რასაც გარშემო ვხედავთ. ჩვენი ტვინი აღიქვამს და ინახავს სურათებს, რომელიც ვიდეო თამაშებით ან რაიმე სხვა სახით შემოვიდა ჩვენში. როდესაც ვირტუალურად ვხედავ აგრესიას, ჩვენში შემოდის აგრესია. უფრო ზუსტად თუ ვიტყვით, ჩვენში აგრესია ისედაც არის, მაგრამ მას ინსტრუმენტული სახე აქვს, რაც ნიშნავს რომ მას კონსტრუქციულად ვიყენებთ. აგრესიული ვიდეო თამაშები კი მას არაკონსტრუქციულ მიმართულებას აძლევს, რადგან თავად ამ თამაშებში ადამიანს არაკონსტრუქციული სახე აქვს.  

- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ გარკვეული ზომები უნდა მიიღოს? 

- როდესაც მშობელი ხედავს რომ ბავშვი დამოკიდებული გახდა ვიდეო თამაშებზე, მას არ შეუძლია ამ თამაშების გარეშე ყოფნა, საჭირო ხდება მშობლის ჩარევა. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს არ ჰქონდეს მიჯაჭვულობა ვიდეო თამაშებისადმი. 

- რა შედეგამდე შეიძლება მივიდეს ბავშვი და რა პრობლემები წარმოიშობა ასეთ დროს? 

- ვიდეო თამაშების ხშირი გამოყენების შედეგი შეიძლება იყოს აგრესიის დონის ზომაზე მეტად ზრდა. ამ დროს ბავშვი კონფლიქტური ხდება კლასელების, მეგობრების და ოჯახის წევრების მიმართ. კონფლიქტი შეიძლება სიტყვიერი სახით გამოიხატოს, ხშირია ხოლმე ფიზიკური დაპირისპირებებიც. ვიდეო თამაშების გამოყენება აქვეითებს კინესტეტიკურ შეგრძნებებს (ინფორმაცია ჩვენი სხეულისა და მისი ნაწილების მოძრაობისა და მდგომარეობის შესახებ). იკარგება საკუთარი სურვილებისა და გარემოს ადეკვატური აღქმა. ეს თავად თამაშის პროცესშიც ადვილად შესამჩნევია, ადამიანი სრულიად წყდება რეალობას. როდესაც „გარემოს მოწყვეტა“ ხშირად მეორდება, ხდება მისი ფიქსაცია და ეს ნორმად იქცევა ხოლმე. 

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, როცა ხვდება, რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენს თამაში ბავშვზე? 

- მშობელმა უნდა შესთავაზოს ჯანსაღი ალტერნატივა ბავშვს, რაც გულისხმობს ისეთ თამაშებს, რომლებშიც კინესტეტიკა აქტიურად მონაწილეობს. ბავშვს იზიდავს ყველაფერი საინტერესო, როცა ის გრძნობს რომ მშობელთან ერთად დროის საინტერესოდ გატარების შესაძლებლობა აქვს, ის ამას სიამოვნებით გააკეთებს. ეს ეხება მათ შორის „აგრესიულ თამაშებსაც“, მათი რეალურად გაცოცხლება ნაკლები ზიანის მომტანია და ხშირ შემთხევაში სასარგებლოც. მაგალითად, თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს აქვს მიდრეკილება აგრესიული თამაშებისკენ, შეგვიძლია ვეჭიდავოთ, ან ვატაროთ კრივზე, ვეთამაშოთ რაგბი. ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს. 

- დასაშვებია თუ არა სრულიად აეკრძალოს მას თამაში ან რამდენია სათამაშოდ რეკომენდებული დრო? 

- რა დონით უნდა მოხდეს ვირტუალურიდან ბავშვის რეალობაში გადმოყვანა, ეს მშობელმა ინდივიდუალურად უნდა გადაწყვიტოს. მთავარი აქ არის სისტემურობა, რაც გულისხმობს არჩეული სტრატეგიის ბოლომდე მიყოლას. მაგალითად, თუ ნელ-ნელა გადაჩვევა გადაწყვიტა მშობელმა, ამ მეთოდს უნდა მიჰყვეს ბოლომდე, რომ ბავშვში გაუგებრობის შეგრძნება არ აღძრას.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე


შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ აღვზარდოთ მილიონერი - 10 სასარგებლო რჩევა მშობლებს

როგორ აღვზარდოთ მილიონერი - 10 სასარგებლო რჩევა მშობლებს

ილონ მასკი, ოპრა უინფრი, მარკ ცუკერბერგი - ეს იმ მილიონერების მცირე ნუსხაა, რომლებმაც ყველაფერი ნულიდან დაიწყეს. ყველა მშობელი ოცნებობს, რომ მისი შვილი ძლიერი და წარმატებული ადამიანი გახდეს. ჩვენს სტატიაში საინტერესო მიდგომებსა და სტრატეგიებს გაგაცნობთ, რომელთა დახმარებით წარმატებული შვილების აღზრდას შეძლებთ.

  • ბავშვებს აუცილებლად ესაუბრეთ ფულზე

ფული ტაბუდადებული თემა არ არის. ბავშვებს ადრეული ასაკიდანვე აუხსენით მისი მნიშვნელობა. მაღაზიაში ყოფნისას თქვენს შვილებს პროდუქტების ფასებზე გაამახვილებინეთ ყურადღება. ბავშვი მალე გააცნობიერებს, რატომ ყიდულობენ ადამიანები ერთი და იმავე ხარისხის მქონე ორ კბილის პასტას შორის იმას, რომელიც უფრო იაფი ღირს. ბავშვებს აუხსენით, რატომ დადიხართ სამსახურში და რაში გიხდიან ხელფასს. სადილობის ჟამს ისაუბრეთ იმ პროდუქტების შესახებ, რომელთა შეძენასაც გეგმავთ.

  • ბავშვი საყიდლებზე მარტო გაგზავნეთ

აუცილებელი არ არის, რომ ბავშვი მაღაზიაში სრულიად მარტო გაუშვათ. შეგიძლიათ, მას უკან გაყვეთ და თვალი ადევნოთ. დარწმუნდით, რომ ბავშვს საყიდლების სია და ფული თან აქვს. ბავშვს კარგად აუხსენით, როგორ უნდა შეიძინოს პროდუქტები. თქვენს შვილს რთულ დავალებებს ნუ მისცემთ. მისი საყიდლების სია რამდენიმე პროდუქტისგან უნდა შედგებოდეს. ბავშვი დავალებას თავს კარგად ართმევს, როდესაც უფროსების დახმარების გარეშე ახერხებს იყიდოს ყველაფერი, რაც დაავალეს.

  • ითამაშეთ თამაშები, რომლებიც ბავშვს ფინანსურ საკითხებზე დააფიქრებს

ოჯახურ გარემოში ისეთი თამაშები უნდა ითამაშოთ, რომლებიც ბავშვს ფინანსურ საკითხებზე დააფიქრებს და მათემატიკურ აზროვნებას ასწავლის. თქვენი შვილი ბანიკირის ან მოლარის როლს თუ მოირგებს, ის ფულის გამომუშავებისა და ხარჯვის მარტივ წესებს გაეცნობა.

  • ბავშვს რამდენიმე ყულაბა უნდა ჰქონდეს

ბავშვს ფულის შესანახად სამი ან ოთხი ყულაბა უნდა ჰქონდეს. თითოეული მათგანი კი სხვადასხვა მიზანს უნდა ემსახურებოდეს. ერთ-ერთ ყულაბაში თანხები გარკვეული მიზნის მისაღწევად უნდა ინახებოდეს, მეორე ყულაბა მოულოდნელი ხარჯებისთვის უნდა იყოს განკუთვნილი. ბავშვებს, უფროსების მსგავსად, ყოველთვის არ გამოსდით ფულის შენახვა, ზოგჯერ მათ საკუთარი სურვილის დაუყოვნებლივ ასრულება სურთ, რისთვისაც ცალკე ბიუჯეტის გამოყოფაა საჭირო. მესამე ყულაბა ინვესტიციებისთვის უნდა იყოს განკუთვნილი. ბავშვს თუ რაიმე ინტერესი აქვს, რომლის გაღვივებაც სურს, შეუძლია, თანხები მოაგროვოს, რათა საკუთარ ინტერესებს უფრო სერიოზულად მოეკიდოს. მეოთხე ყულაბა კი ქველმოქმედებისთვის უნდა იყოს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ მის მიერ გამომუშავებული თანხმა მხოლოდ საკუთარ თავს არ უნდა მოახმაროს. ყულაბაში მოგროვილი ფულით მიუსაფარ ცხოველს ან უპატრონო ბავშვს თუ დაეხმარება, ეს მას ქველმოქმედების მნიშვნელობის გაცნობერებაში შეუწყობს ხელს.

  • არასდროს უთხრათ ბავშვს, რომ რომელიმე ნივთს ფინანსურად ვერ შეწვდებით

ბავშვი მაღაზიაში სათამაშოს შეძენას თუ გთხოვთ, რომელიც მას არაფერში სჭირდება, არ უთხრათ მას, რომ სასურველი ნივთის შეძენას ფინანსურად ვერ შეწვდებით. ბავშვი იფიქრებს, რომ თქვენი მატერიალური მდგომარეობა არ გაკმაყოფილებთ და ნეგატიური ემოციებით ხართ სავსე. მსგავსი პასუხით თქვენ ბავშვს პასიურობისკენ უბიძგებთ. ის იფიქრებს, რომ მისი მშობლები საკუთარ ცხოვრებას ვერ აკონტროლებენ და რომ მათ არ აქვთ სურვილი რაიმე შეცვალონ. უმჯობესია, თუ ბავშვს ერთი სათამაშოს ნაცვლად მეორე, შედარებით იაფიანი სათამაშოს ყიდვას შესთავაზებთ.

  • სასურველი ნივთის ყიდვაზე უარის თქმა სხვადასხვა ფორმით შეგიძლიათ

„ჩვენ აქ ამის საყიდლად არ ვართ,“ - ეს პასუხი ბავშვს მიანიშნებს, რომ მშობელი საკუთარ ქმედებებს გეგმავს, მას აქვს გარკვეული პრიორიტეტები და მიზნები. „დავიმახსოვრებ, რომ ეს თოჯინა მოგეწონა და მომავალში აუცილებლად გიყიდი,“ - ეს პასუხი თქვენს შვილს მიახვედრებს, რომ მან მოთმინება უნდა გამოიჩინოს და მას მიზნების დასახვასაც ასწავლის. „ეს სათამაშო ძვირი ღირს, დღეს ამდენის დახარჯვას არ ვგეგმავ,“ - ამ პასუხით ბავშვს მიანიშნებთ, რომ უფროსები საკუთარ შემოსავალს და გასავალს გონივრულად ანაწილებენ. „შეგვიძლია იგივე სათამაშო უკეთეს ფასად ვიპოვოთ და ვიყიდოთ,“ - თუ ბავშვს ასე უპასუხებთ, ის მიხვდება, რომ იმპულსური გადაწყვეტილებების მიღება არ ღირს.

  • კვირაში ერთხელ შვილთან ერთად ტორტი გამოაცხვეთ

სამზარეულოში მშობლებთან ერთად ფუსფუსი ბავშვს უამრავ რამეს ასწავლის. ის უფრო თავდაჯერებული და დამოუკიდებელი გაიზრდება. ბავშვი საკუთარი მიზნების ბოლომდე მიყვანას და მიზნის მიღწევის გზაზე შესრულებული სამუშაოთი სიამოვნების მიღებას ისწავლის. ის პასუხისმგებლობით მოეკიდება ნებისმიერ საქმეს და რისკზე წასვლასაც არ შეუშინდება.

  • ბავშვს უნიკალური სასწავლო გარემო შეუქმენით

ადამიანის განვითარებაზე გარემო უდიდეს ზეგავლენას ახდენს. აუცილებლად გაარკვიეთ, რა მოსწონს თქვენს შვილს და მისი სასწავლო გარემო მისთვის საყვარელი ნივთებით გაამრაველფეროვნეთ. მათემატიკის დავალების დაწერისას ბავშვს უფლება მიეცით საყვარელი ხილი მიირთვას, რათა სწავლის პროცესი მისთვის სასიამოვნო იყოს.

  • გარკვეულ შემთხვევებში ბავშვს სკოლის გაცდენის ნება დართეთ

წარმატებული ადამიანები სკოლაში იდეალური მოსწავლეები იშვიათად არიან. მათ მოქნილობა და თავისუფლება ყველასგან გამოარჩევთ. თუ ბავშვს სკოლაში წასვლა არ სურს, მას ზოგჯერ უფლება მიეცით სხვა აქტივობებით დაკავდეს. ბავშვს ზოგჯერ შესვენება აუცილებლად ესაჭიროება. თუ ბავშვი გადაღლილია, თავს დამნაშავედ ნუ იგრძნობთ, მას ამოსუნთქვის შესაძლებლობა მიეცით. შესვენება ბავშვის მოტივაციას მნიშვნელოვნად გაზრდის, ის უამრავ რამეზე დაფიქრდება. ბავშვი თავად აღმოაჩენს რა არის მისთვის პრიორიტეტული და ამ გზით პასუხისმგებლობის გრძნობასაც განივითარებს. მსგავსი გადაწყვეტილებების მიღება ბავშვს რისკზე წასვლასაც ასწავლის, რაც მილიონერების ერთ-ერთი მთავარი თვისებაა.

  • ზოგჯერ საკუთარ თავს სიზარმაცის უფლება უნდა მისცეთ

ყოველთვის იდეალური მშობელი ნუ იქნებით. ზოგჯერ თავი შეიკავეთ სადილის მომზადებისა და სახლის დალაგებისგან. ბავშვებს უფლება მიეცით დაგეხმარონ. ეს მათთვის ახალი შესაძლებლობების აღმოჩენის გზაა. ექვსი-შვიდი წლის ასაკის ბავშვები შესანიშნავად მოახერხებენ კატის გამოკვებას, ფეხსაცმელების დასუფთავებას და დამოუკიდებლად კვებას. თავისუფლება წარმატების უმთავრესი პირობაა. ბავშვებს თავისუფლება მიეცით. თავად გაოცდებით, როდესაც აღმოაჩენთ, როგორი უსაზღვრო შეიძლება იყოს თქვენი შვილების შესაძლებლობები.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად