Baby Bag

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

უბიძგებს თუ არა აგრესიისკენ ვიდეო თამაშები, რა ზეგავლენას ახდენს გონებაზე, როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ შეთხვევაში - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებზე NLP Coach მასტერმა, Enneagrama პრაქტიკოსმა, საქართველოს გეშტალტერაპევტთან ასოციაციის PR-ისა და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ურთიერთობის კომიტეტის ხელმძღვანელმა, ფსიქოლოგიური ინტერნეტჟურნალის დამფუძნებელმა ილია ნიკაჭაძემ უპასუხა. 

- პირველ რიგში, უბიძგებს თუ არა აგესიისკენ ძალადობრივი ვიდეო თამაშები ადამიანს? 

- ჩვენზე მოქმედებს ყველაფერი, რასაც გარშემო ვხედავთ. ჩვენი ტვინი აღიქვამს და ინახავს სურათებს, რომელიც ვიდეო თამაშებით ან რაიმე სხვა სახით შემოვიდა ჩვენში. როდესაც ვირტუალურად ვხედავ აგრესიას, ჩვენში შემოდის აგრესია. უფრო ზუსტად თუ ვიტყვით, ჩვენში აგრესია ისედაც არის, მაგრამ მას ინსტრუმენტული სახე აქვს, რაც ნიშნავს რომ მას კონსტრუქციულად ვიყენებთ. აგრესიული ვიდეო თამაშები კი მას არაკონსტრუქციულ მიმართულებას აძლევს, რადგან თავად ამ თამაშებში ადამიანს არაკონსტრუქციული სახე აქვს.  

- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ გარკვეული ზომები უნდა მიიღოს? 

- როდესაც მშობელი ხედავს რომ ბავშვი დამოკიდებული გახდა ვიდეო თამაშებზე, მას არ შეუძლია ამ თამაშების გარეშე ყოფნა, საჭირო ხდება მშობლის ჩარევა. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს არ ჰქონდეს მიჯაჭვულობა ვიდეო თამაშებისადმი. 

- რა შედეგამდე შეიძლება მივიდეს ბავშვი და რა პრობლემები წარმოიშობა ასეთ დროს? 

- ვიდეო თამაშების ხშირი გამოყენების შედეგი შეიძლება იყოს აგრესიის დონის ზომაზე მეტად ზრდა. ამ დროს ბავშვი კონფლიქტური ხდება კლასელების, მეგობრების და ოჯახის წევრების მიმართ. კონფლიქტი შეიძლება სიტყვიერი სახით გამოიხატოს, ხშირია ხოლმე ფიზიკური დაპირისპირებებიც. ვიდეო თამაშების გამოყენება აქვეითებს კინესტეტიკურ შეგრძნებებს (ინფორმაცია ჩვენი სხეულისა და მისი ნაწილების მოძრაობისა და მდგომარეობის შესახებ). იკარგება საკუთარი სურვილებისა და გარემოს ადეკვატური აღქმა. ეს თავად თამაშის პროცესშიც ადვილად შესამჩნევია, ადამიანი სრულიად წყდება რეალობას. როდესაც „გარემოს მოწყვეტა“ ხშირად მეორდება, ხდება მისი ფიქსაცია და ეს ნორმად იქცევა ხოლმე. 

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, როცა ხვდება, რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენს თამაში ბავშვზე? 

- მშობელმა უნდა შესთავაზოს ჯანსაღი ალტერნატივა ბავშვს, რაც გულისხმობს ისეთ თამაშებს, რომლებშიც კინესტეტიკა აქტიურად მონაწილეობს. ბავშვს იზიდავს ყველაფერი საინტერესო, როცა ის გრძნობს რომ მშობელთან ერთად დროის საინტერესოდ გატარების შესაძლებლობა აქვს, ის ამას სიამოვნებით გააკეთებს. ეს ეხება მათ შორის „აგრესიულ თამაშებსაც“, მათი რეალურად გაცოცხლება ნაკლები ზიანის მომტანია და ხშირ შემთხევაში სასარგებლოც. მაგალითად, თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს აქვს მიდრეკილება აგრესიული თამაშებისკენ, შეგვიძლია ვეჭიდავოთ, ან ვატაროთ კრივზე, ვეთამაშოთ რაგბი. ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს. 

- დასაშვებია თუ არა სრულიად აეკრძალოს მას თამაში ან რამდენია სათამაშოდ რეკომენდებული დრო? 

- რა დონით უნდა მოხდეს ვირტუალურიდან ბავშვის რეალობაში გადმოყვანა, ეს მშობელმა ინდივიდუალურად უნდა გადაწყვიტოს. მთავარი აქ არის სისტემურობა, რაც გულისხმობს არჩეული სტრატეგიის ბოლომდე მიყოლას. მაგალითად, თუ ნელ-ნელა გადაჩვევა გადაწყვიტა მშობელმა, ამ მეთოდს უნდა მიჰყვეს ბოლომდე, რომ ბავშვში გაუგებრობის შეგრძნება არ აღძრას.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე


შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ თქვენი შვილი არასდროს იღლება და მოსვენებას გაკარგვინებთ, მას ენერგიის ადეკვატურად გამოყენების შესაძლებლობა მიეცით

თუ თქვენი შვილი არასდროს იღლება და მოსვენებას გაკარგვინებთ, მას ენერგიის ადეკვატურად გამოყენების შესაძლებლობა მიეცით

ოთხი წლის ასაკში ბავშვები განსაკუთრებული ენერგიულობით გამოირჩევიან. მშობლები შვილის აქტიურ მოძრაობას და გამუდმებულ სირბილს ხშირად ფეხს ვერ უწყობენ. თუ თქვენი შვილი ძალიან აქტიურია და არასდროს იღლება, ნუ აღელდებით. ეს სავსებით ნორმალური მოვლენაა. ოთხი წლის ასაკის ბავშვს საკუთარი სხეულის გაკონტროლება უკვე შეუძლია, რის გამოც ის თავს დამოუკიდებელ ადამიანად აღიქვამს, რომელსაც ყველაფრის მოსწრებისა და გაკეთების სურვილი აქვს.

4-5 წლის ასაკის ბავშვი დროის საკმაოდ მცირე მონაკვეთში უამრავი რამის გაკეთებას ასწრებს. ის დარბის, ხტუნავს, ცეკვავს, თამაშობს, ცალ ფეხზე დგება და წონასწორობის შენარჩუნებას ცდილობს, კედლებზე დაცოცავს, წარმოსახვით თოკზე ნელა გაივლის, იცინის, ავეჯზე დახტის და არასდროს იღლება. როდესაც ბავშვი ამჩნევს, რომ მან ახალი მოძრაობა აითვისა, მისი სიხარული უსაზღრვოა. ის კიდევ უფრო მონდომებული და მოტივირებული ხდება. ბავშვი ცდილობს ახალი მოძრაობები შეისწავლოს, ყოველდღიურად ატარებს ექსპერიმენტებს.

ჭარბი ენერგიის მქონე ბავშვის უსაფრთხოებაზე ზრუნვა საკმაოდ რთულია. თუ თქვენი შვილი არასდროს იღლება და მოსვენებას გაკარგვინებთ, გირჩევთ მას ენერგიის ადეკვატურად გამოყენების შესაძლებლობა მისცეთ, რაშიც ჩვენ მიერ შემოთავაზებული ეფექტიანი სტრატეგიების გამოყენება ძალიან დაგეხმარებათ.

  • ბავშვი სპორტზე ატარეთ

4-5 წლის ასაკის ბავშვისთვის იდეალურია სპორტზე სიარული. შეგიძლიათ ბავშვი ცეკვაზე, კარატეზე, ფეხბურთზე ან ცურვაზე ატაროთ. აღნიშნული აქტივობების დახმარებით ბავშვს კოორდინაციისა და ფოკუსირების უნარი გაუუმჯობესდება. აუცილებლად ჰკითხეთ ბავშვს, რომელი აქტივობებით დაკავებას ისურვებდა თავად. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის ინფორმაციით, სკოლამდელი ასაკის ბავშვებისთვის განკუთვნილ სპორტულ წრეებზე 30 წუთი თავისუფლად თამაშს უნდა ეთმობოდეს, ხოლო 20 წუთი სწავლებას. გირჩევთ, ისეთი სპორტული წრე იპოვოთ, რომელიც თქვენი შვილის ასაკისთვის შესაფერისია.

  • ბავშვისთვის სპორტული ინვენტარი შეიძინეთ

სამბორბლიანი ველოსიპედი, რომელსაც თქვენი სამი წლის შვილი სიამოვნებით ატარებდა, მისთვის შესაფერისი აღარ არის. ოთხი წლის ბავშვს ველოსიპედი ორ ბორბალზე უნდა უყიდოთ. ამასთან, მას აუცილებლად უნდა ჰქონდეს უკანა დამხმარე ბორბლებიც. თქვენი შვილისთვის სხვადასხვა ზომის ბურთი, ჩოგბურთის ინვენტარი, სავარჯიშო რგოლები და სხვა სათამაშოებიც შეიძინეთ, რათა მან ენერგიის დახარჯვა სასიამოვნოდ შეძლოს. ბავშვს მისთვის საყვარელი მუსიკები შეარჩევინეთ და შესაძლებლობა მიეცით საყვარელ სიმღერებზე იცეკვოს.

  • ბავშვთან ერთად ითამაშეთ

პარკში შვილთან ერთად თუ წახვალთ, ორი ცალი სკეიტი წაიღეთ და ერთად გაერთეთ. სახლში ერთად ხატეთ, საპნის ბუშტები გაბერეთ და მათი დაჭერა სცადეთ. თუ უამინდობაა და ოთახში გამოკეტვა გიხდებათ, ბავშვებს მოწყენის შესაძლებლობა არ მისცეთ. საინტერესო ოჯახური თამაშები მოიფიქრეთ და იმხიარულეთ.

  • ტელევიზორი გამორთეთ

ფიქრობთ, რომ ტელევიზორის ყურება თქვენს შვილს ამშვიდებს? თუ ასეა, ძალიან ცდებით. ეკრანთან ჯდომა და ფერადი მულტფილმების ყურება, მას კიდევ უფრო აღაგზნებს და ბავშვის მოუსვენრობას აორმაგებს. დღის განმავლობაში თქვენს შვილს ეკრანთან ჯამში მხოლოდ ორი საათის გატარების უფლება მიეცით. დაძინებამდე სამი საათით ადრე ბავშვი კომპიუტერის, ტელეფონის ან ტელევიზორის ეკრანს მოარიდეთ.

  • ბავშვის კვება მკაცრად აკონტროლეთ

შაქრიანი პროდუქტები ჰიპერაქტივობის გამომწვევი ერთადერთი მიზეზი არ არის, მაგრამ ტკბილეულის მიღებისას ბავშვის ნერვული აღგზნება მნიშვნელოვნად მატულობს. მოერიდეთ კოფეინის შემცველ ტკბილ გაზიან სასმელებს, ბავშვისთვის ცივი ჩაისა და შოკოლადის მიცემას. ბავშვს ენერგია ბუნებრივად აქვს. ქიმიური დანამატების სახით ჭარბი ენერგიის მიღება მას ნამდვილად არ სჭირდება.

  • ბავშვი კარგი ქცევისთვის წაახალისეთ

ბავშვებს ამ ასაკში შეზღუდვების მიღება უჭირთ. თუ თქვენი შვილი სუპერმარკეტში დარბის და არ ჩერდება, უთხარით, რომ სასურველი პროდუქტების მოძებნაში დაგეხმაროთ, ხოლო თუ ასე მოიქცევა, დაპირდით, რომ პარკში სათამაშოდ წაიყვანთ. მთავარია, რომ თქვენი პირობა ყოველთვის შეასრულოთ.

მოწყენილობა ბავშვებში ჭარბი ენერგიის მოზღვავებას უწყობს ხელს

ბავშვები ხშირად იმიტომ არ ისვენებენ, რომ ისინი მოწყენილები არიან. თქვენმა შვილმა რომ არ მოწყინოს, მას გართობის შესაძლებლობა უნდა მისცეთ. ბავშვს ზოოპარკში თუ გაასეირნებთ, სახლში მოსვლის შემდეგ შეგიძლიათ, საყვარელი ცხოველების დახატვა შესთავაზოთ და „ზოოპარკის ჟურნალი“ გააკეთოთ. ბავშვს მეხანძრის, მაშველის, მზარეულის ფორმები შეუკერეთ და მას წარმოსახვითი თამაშებით დაკავების შესაძლებლობა მიეცით. ბავშვს საყვარელი სათამაშოები რომ არ მობეზრდეს, მათი ნაწილი სადმე გადამალეთ, შემდეგ კი კვლავ გამოუჩინეთ. შეგიძლიათ, შვილს მეგობრებთან და მეზობლებთან სათამაშოების გადაცვლის იდეაც შესთავაზოთ. ეს მას ნამდვილად გაახარებს.

მომზადებულია ​parents.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად