Baby Bag

რა რეაქცია უნდა გქონდეთ, როდესაც ბავშვი ცუდად იქცევა? - ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტის სტრატეგიები, რომლებიც ბავშვის ჯანსაღი დისციპლინის ჩამოყალიბებაში დაგეხმარებათ

MomsEdu.ge ფსიქოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე ქცევასთან დაკავშირებით საუბრობს.

როგორი რეაქცია უნდა გქონდეთ, როდესაც ბავშვი ცუდად იქცევა. სწორედ ამ თემაზე გთავაზობთ მარი ჯოხარიძე რამდენიმე სტრატეგიას, რომლებიც დაგეხმარებათ სასურველი და ჯანსაღი დისციპლინის ჩამოყალიბებაში.

  • პირველ რიგში, აუცილებლად უნდა გქონდეთ, ნათელი, მკაფიო და თანმიმდევრული წესები, რომლებსაც ბავშვს აუხსენით მათთვის გასაგებ ენაზე.
  • მშვიდად, ნათლად, მაგრამ ძალიან მტკიცედ უთხარით ბავშვს, რა მოჰყვება ამ წესების დარღვევას. მაგალითად, თუ ბავშვი დაბლა დაყრის სათამაშოებს და თქვენ სთხოვთ სათამაშოების ალაგებას, უნდა იცოდეს ბავშვმა, რომ თუ არ შეასრულებს მოთხოვნას, სათამაშოებს ჩამოართმევთ. თქვენი პირობა უნდა შეასრულოთ კიდეც. იმ შემთხვევაში, თუ თქვენს თხოვნას არ შეასრულებს, მთელი დღის განმავლობაში ჩამოართვით სათამაშოები. არ დაუშვათ ასეთ დროს გამონაკლისები, მიუხედავად იმისა, როგორი რეაქციაც არ უნდა ჰქონდეს ბავშვს. 
  • ძალიან იშვიათად, შეზღუდულად გამოიყენეთ სიტყვა არა. მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ საქმე ბავშვის უსაფრთხოებას ეხება. სხვა დროს კი ეცადეთ, რომ ყოველთვის გამოიყენოთ პოზიტიური ენა ბავშვთა საუბრის დროს. აკრძალვებიც კი იყოს პოზიტიურად მიწოდებული. მაგალითად, ნაცვლად იმისა, რომ ბავშვს უთხრათ, არ ადგე, უთხარით, დაჯდომის დროა ან გთხოვ, დაჯექი. 
  • დიდი ყურადღება მიაქციეთ ბავშვს, როდესაც კარგად იქცევა. შეაქეთ, წაახალისეთ, დააჯილდოვეთ. თქვენი ასეთი რეაქცია განამტკიცებს ამ ქცევას და წაახალისებს, რომ ხშირად მოიქცეს კარგად. 
  • ცუდ ქცევას კი ხშირად გაუკეთეთ იგნორი. ბავშვმა თქვენი ყურადღება არ უნდა დაიმსახუროს ცუდი საქციელის დროს.
  • შესაძლებლობა მიეცით, ნახოს, რა მოჰყვება მის ცუდ საქციელს. მაგალითად, თუ ტკბილეულს დაბლა დაყრის, მისი ჭამის უფლება არ მისცეთ. ნახოს ბავშვმა, რომ თუ დაყარა ტკბილეული, შემდეგ მას ვეღარ შეჭამს. ასევე თუ სათამაშოს გააფუჭებს, ამ სათამაშოთი ვეღარ ითამაშებს. როდესაც სათამაშოს გააფუჭებს, თუ სახლში მოგეპოვებათ მსგავსი სათამაშო, არ მისცეთ. შემდგომშიც არ შეუძინოთ ისეთი სათამაშო, რომელიც ბავშვმა გააფუჭა. 
  • ეცადეთ, რომ მთელი დღის განმავლობაში ბავშვი დაკავებული იყოს მისთვის სასურველი და სახალისო აქტივობებით. რადგან ძალიან ხშირად ბავშვი სწორედ ყურადღების მიქცევას ცუდი ქცევით ცდილობს. მისთვის თავშესაქცევი და გასართობია ცუდად მოქცევა და ამით თქვენი ყურადღების მიპყრობა.
  • ასევე უნდა გითხრათ ისიც, რომ მშობლებსაც გაქვთ შეცდომების დაშვების უფლება. ბუნებრივია, რომ ბავშვის ცუდი საქციელი გაღიზიანებთ, ხშირად ხასიათიც გიფუჭდებათ ამის გამო. ამიტომ მიეცით თქვენს თავს იმის შესაძლებლობა, რომ რამდენიმე წუთით განმარტოვდეთ, მშვიდად ჩაისუნთქოთ, დაურეკოთ მეგობარს და მხოლოდ მას შემდეგ, რაც დამშვიდდებით და იგრძნობთ, რომ უკეთ ხართ, დაუბრუნდეთ ბავშვს და გააგრძელოთ მასთან საუბარი. 
  • არ მოერიდოთ ბავშვისთვის ბოდიშის მოხდას. როდესაც თქვენ დაუშვებთ შეცდომას ბავშვთან ურთიერთობისას, რაც ლოგიკური და ბუნებრივია, ამის შემდეგ აუცილებლად მოუხადეთ ბოდიში. სწორედ თქვენ შეგიძლიათ გახდეთ საუკეთესო მაგალითი ბავშვისთვის პრობლემების გადაჭრის და საქციელის გამოსწორების.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცო​დნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა. 

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.         

ესაუბრა მარიამ ჩოქური  

წაიკითხეთ სრულად