Baby Bag

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

რა არის ტანტრუმი, როგორ ვლინდება და როგორ გავუმკლავდეთ მას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- მარი, რომ განვმარტოთ, რა არის ტანტრუმი?

- ტანტრუმი არის ემოციების „ამოხეთქვა“, რაც ადრეულ ასაკში ხშირად ვლინდება გადაღლილობის, იმედგაცრუების, ბრაზის გამო. ასეთ დროს ბავშვი ტირის, ყვირის, ფეხებს აბაკუნებს, წვება იატაკზე. შეიძლება გამოავლინოს თვითდამაზიანებელი ქცევაც.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, რომ თავიდან აიცილონ ბავშვის მსგავსი ქცევა?

- მშობლებს ვურჩევ, რომ ბავშვებს საზღვრები დაუწესონ. აუცილებელია ჰქონდეთ განსაზღვრული რუტინა. პატარებს ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ სასურველის მიღების გადავადება „ჯერ“ და „შემდეგ“. მაგალითად, ჯერ დავითვალოთ სამამდე და მერე გავაგოროთ ბურთი ან მერე ჩამოვსრიალდეთ სასრიალოზე. ექვსი თვის ბავშვი ბუნებრივია, რომ სასურველს ტირილით მოითხოვს, მაგრამ 4 წლის ბავშვთან, რომელსაც შეუძლია მეტყველება, ეს ნორმად არ უნდა ჩათვალოს მშობელმა. მეტყველებას ხაზს ვუსვამ, რადგან ხშირად ტანტრუმის მიზეზი ისიც არის, რომ ბავშვი მშობელს ვერ აგებინებს, რა უნდა.

- თუ უკვე დაეწყო ბავშვს ტანტრუმი, ამ შემთხვევაში რას ვაკეთებთ?

- მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის ვლინდება ტანტრუმი, რა არის მისი წინაპირობა და რა შედეგს იღებს ბავშვი. მაგალითად, თუ მაღაზიაში ყოფნის დროს ბავშვი ითხოვს სათამაშოს, მშობელი თავიდან უარს ეუბნება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ბავშვი ძირს გაწვება, იტირებს, იყვირებს, თანხმდება და ყიდულობს ამ სათამაშოს, მას ეს ქცევა აუცილებლად განუმტკიცდება. ბავშვმა უკვე იცის, რომ სხვა დროსაც შეძლებს სასურველის მიღებას მსგავსი ქცევით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტანტრუმით ვერ მიიღოს სასურველი. ტანტრუმი არა მხოლოდ სასურველის მიღებისთვის, ხშირად რაიმეს თავიდან არიდებისთვისაც ვლინდება. მაგალითად, ბავშვი უარს აცხადებს ხელების დაბანაზე, ან სახლიდან გასვლის წინ ფეხსაცმლის ჩაცმაზე. ამ შემთხვევაშიც არ უნდა დანებდეს მშობელი, უნდა შეამოწმოს, რამდენად კომფორტულია ფეხსაცმელი ბავშვისთვის, ან წყალი ხომ არ არის ძალიან ცხელი.
ეს რეკომენდაციები პირდაპირ, ხისტად არ უნდა შევასრულოთ, აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ ტანტრუმის გამოვლენის წინაპირობასაც. მშობელმა ასევე უნდა ასწავლოს ბავშვს მარტივი ინსტრუქციების შესრულება, ამისთვის კი უმარტივესი გზაა ბავშვის მაქსიმალური ჩართვა ოჯახის რუტინაში, უნდა მივცეთ პატარა დავალებები და განსაკუთრებულად შევაქოთ, როდესაც შეასრულებს.

- არის თუ არა ისეთი შემთხვევები, როდესაც ბავშვმა მოაწყო ტანტრუმი, მაგრამ უმჯობესია ნაკლები ყურადღება გამოვიჩინოთ?

- ასეთ დროს, ბავშვები მშობლების რეაქციას აკვირდებიან ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ ვუყურებთ. ბავშვი უნდა რჩებოდეს ჩვენი თვალთახედვის არეში ან იყოს უსაფრთხო ოთახში, რომ არ დაიზიანოს თავი. როცა მშობელი შეამჩნევს, რომ იკლებს ტირილის, ყვირილის თუ სხვა გამოვლენილი ქცევის სიხშირე და ინტენსივობა, მხოლოდ ასეთ დროს შეუძლია გადაუტანოს სხვა რამეზე ყურადღება, დაეხმაროს დამშვიდებაში, მაგრამ ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ბოდიშს მოუხდი ბავშვს, მას თვალები სხვანაირად აენთება, ეს იმის საწყისია, რომ ბავშვმა მოგვისმინოს,“ - პაატა ამონაშვილი

„როდესაც ბოდიშს მოუხდი ბავშვს, მას თვალები სხვანაირად აენთება, ეს იმის საწყისია, რომ ბავშვმა მოგვისმინოს,“ - პაატა ამონაშვილი

​ფსიქოლოგმა პაატა ამონაშვილმა ბავშვებისთვის ბოდიშის მოხდის სწავლების და მიტევების უნარის გამომუშავების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, მშობლის მაგალითი ბავშვისთვის საუკეთესო გაკვეთილია:

„ალბათ, სანამ ვინმეს ვასწავლით, ჯერ ჩვენ უნდა ვისწავლოთ. ეს აღზრდის ამოსავალი პრინციპია. იმ ოჯახებში, სადაც მშობლებმა კარგად იციან არამხოლოდ ბოდიშის მოხდა, არამედ შინაგანი მიტევების განცდაც აქვთ, ბავშვები ამას ავტომატურად ითვისებენ. მოდი, ჯერ ჩვენ ვისწავლოთ მიტევება. ხანდახან ძალიან გვიჭირს ხოლმე, რომ ვაპატიოთ, მივუტევოთ, შევუნდოთ. ეს გვიჭირს. თუ ჩვენ ვისწავლით ამას, ​ეს ბავშვებსაც გადაეცემათ როგორც კარგი ვირუსი. როდესაც ბოდიშს მოუხდი ბავშვს, მას თვალები სხვანაირად აენთება. ეს არის ურთიერთობის შეცვლა, ეს იმის საწყისია, რომ ბავშვმა მოგვისმინოს. თუ ვგრძნობთ, რომ ბავშვთან შევცდით, რაღაცას შევპირდით და არ გავაკეთეთ, არ არის საჭირო მიკიბ-მოკიბვა, სჯობს ბავშვს პირდაპირ ვუთხრათ და ვთხოვოთ პატიება, ბოდიში მოვუხადოთ. ეს საუკეთესო მაგალითია იმისა, რომ ბავშვმა თვითონაც შეძლოს იმავეს გაკეთება. “

პაატა ამონაშვილის თქმით, ბავშვისთვის ცუდი საქციელის მნიშვნელობის ახსნა საყვედურის გარეშეც შეიძლება:

​როდესაც ბავშვს საყვედურს ვეუბნებით, ვასწავლით, როგორ თქვას საყვედური. თუ არ გვინდა, რომ ბავშვებმა ჩვენგან საყვედურის თქმა ისწავლონ, ცუდი საქციელის ახსნის სხვა ფორმებიც არსებობს, მაგ. კეთილი საუბარი. დავსვათ ბავშვი, ჩავეხუტოთ, სიყვარული ავუხსნათ და მერე გავაანალიზოთ რა მოხდა, რატომ არ მოგვეწონა მისი ქცევა, რატომ გვეწყინა, რატომ არის მიუღებელი.“

„ფსიქოლოგებმა აღმოაჩინეს, რომ ბედნიერი ადამიანები ვინც არიან, იმათ უფრო ადვილად შეუძლიათ პატიება და ბოდიშის მოხდა. თუ ჩვენ შევძლებთ, რომ პატიება ვთხოვოთ სხვებს, შესაძლოა, აგვიმაღლდეს ბედნიერების დონე და ბევრი რამისგან გავთავისუფლდებით კიდეც. რაც უფრო შევძლებთ, რომ ვაპატიოთ, მით უფრო ბედნიერები ვხდებით, პირველ რიგში, ჩვენ. ​ურთიერთობებს კი ვარეგულირებთ, სხვებსაც ვახარებთ, მაგრამ ჩვენი შინაგანი ბედნიერების დონეც მაღლდება. ახალი წლის წინა დღეები არ არის საუკეთესო დრო, რომ თუ ვინმეზე ნაწყენები ვართ, ვაპატიოთ, თუ ვინმეს ვაწყენინეთ, წავიდეთ და ბოდიში მოვუხადოთ?! თუ ბოდიშის მოხდა გვიჭირს, შეგვიძლია წერილი დავწეროთ და ჩამოვაყალიბოთ სათქმელი. ჩამოყალიბებული აზრები უფრო კონცენტრირებულია, შეცდომებისგან თავისუფალია, შეგვიძლია წავშალოთ და თავიდან დავწეროთ. ზეპირ ლაპარაკს ვერ წაშლი, რაღაც თქვი და ამოვიდა. რაც დაწერილის სახით გვაქვს გააზრებული, ის უფრო ღრმა გააზრებაა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე პაატა ამონაშვილმა ტელეკომპანია იმედის გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად