Baby Bag

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

რა არის ტანტრუმი, როგორ ვლინდება და როგორ გავუმკლავდეთ მას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- მარი, რომ განვმარტოთ, რა არის ტანტრუმი?

- ტანტრუმი არის ემოციების „ამოხეთქვა“, რაც ადრეულ ასაკში ხშირად ვლინდება გადაღლილობის, იმედგაცრუების, ბრაზის გამო. ასეთ დროს ბავშვი ტირის, ყვირის, ფეხებს აბაკუნებს, წვება იატაკზე. შეიძლება გამოავლინოს თვითდამაზიანებელი ქცევაც.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, რომ თავიდან აიცილონ ბავშვის მსგავსი ქცევა?

- მშობლებს ვურჩევ, რომ ბავშვებს საზღვრები დაუწესონ. აუცილებელია ჰქონდეთ განსაზღვრული რუტინა. პატარებს ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ სასურველის მიღების გადავადება „ჯერ“ და „შემდეგ“. მაგალითად, ჯერ დავითვალოთ სამამდე და მერე გავაგოროთ ბურთი ან მერე ჩამოვსრიალდეთ სასრიალოზე. ექვსი თვის ბავშვი ბუნებრივია, რომ სასურველს ტირილით მოითხოვს, მაგრამ 4 წლის ბავშვთან, რომელსაც შეუძლია მეტყველება, ეს ნორმად არ უნდა ჩათვალოს მშობელმა. მეტყველებას ხაზს ვუსვამ, რადგან ხშირად ტანტრუმის მიზეზი ისიც არის, რომ ბავშვი მშობელს ვერ აგებინებს, რა უნდა.

- თუ უკვე დაეწყო ბავშვს ტანტრუმი, ამ შემთხვევაში რას ვაკეთებთ?

- მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის ვლინდება ტანტრუმი, რა არის მისი წინაპირობა და რა შედეგს იღებს ბავშვი. მაგალითად, თუ მაღაზიაში ყოფნის დროს ბავშვი ითხოვს სათამაშოს, მშობელი თავიდან უარს ეუბნება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ბავშვი ძირს გაწვება, იტირებს, იყვირებს, თანხმდება და ყიდულობს ამ სათამაშოს, მას ეს ქცევა აუცილებლად განუმტკიცდება. ბავშვმა უკვე იცის, რომ სხვა დროსაც შეძლებს სასურველის მიღებას მსგავსი ქცევით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტანტრუმით ვერ მიიღოს სასურველი. ტანტრუმი არა მხოლოდ სასურველის მიღებისთვის, ხშირად რაიმეს თავიდან არიდებისთვისაც ვლინდება. მაგალითად, ბავშვი უარს აცხადებს ხელების დაბანაზე, ან სახლიდან გასვლის წინ ფეხსაცმლის ჩაცმაზე. ამ შემთხვევაშიც არ უნდა დანებდეს მშობელი, უნდა შეამოწმოს, რამდენად კომფორტულია ფეხსაცმელი ბავშვისთვის, ან წყალი ხომ არ არის ძალიან ცხელი.
ეს რეკომენდაციები პირდაპირ, ხისტად არ უნდა შევასრულოთ, აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ ტანტრუმის გამოვლენის წინაპირობასაც. მშობელმა ასევე უნდა ასწავლოს ბავშვს მარტივი ინსტრუქციების შესრულება, ამისთვის კი უმარტივესი გზაა ბავშვის მაქსიმალური ჩართვა ოჯახის რუტინაში, უნდა მივცეთ პატარა დავალებები და განსაკუთრებულად შევაქოთ, როდესაც შეასრულებს.

- არის თუ არა ისეთი შემთხვევები, როდესაც ბავშვმა მოაწყო ტანტრუმი, მაგრამ უმჯობესია ნაკლები ყურადღება გამოვიჩინოთ?

- ასეთ დროს, ბავშვები მშობლების რეაქციას აკვირდებიან ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ ვუყურებთ. ბავშვი უნდა რჩებოდეს ჩვენი თვალთახედვის არეში ან იყოს უსაფრთხო ოთახში, რომ არ დაიზიანოს თავი. როცა მშობელი შეამჩნევს, რომ იკლებს ტირილის, ყვირილის თუ სხვა გამოვლენილი ქცევის სიხშირე და ინტენსივობა, მხოლოდ ასეთ დროს შეუძლია გადაუტანოს სხვა რამეზე ყურადღება, დაეხმაროს დამშვიდებაში, მაგრამ ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

სიყვარულის 5 ენა, რომლითაც ბავშვებს უნდა ვესაუბროთ - ჰუმანური პედაგოგიკის სპეციალისტი მარიამ დავითინიძე

ჰუმანური პედაგოგიკის სპეციალისტი მარიამ დავითინიძე სიყვარულის ხუთ ენაზე საუბრობს, რომლითაც ჩვენს შვილებთან უნდა ვისაუბროთ:

„დედებთან შეხვედრებისას სიყვარულის ხუთი ენა ძალიან აქტუალური თემა აღმოჩნდა. სიყვარულის ხუთი ენა ძალიან დიდ და მნიშვნელოვან კვლევებს ეფუძნება. ეს კვლევები გვეუბნება, რომ როგორც უნდა განვსხვავდებოდეთ ადამიანები, მაინც ხუთნაირად გვიყვარს, ​როდესაც სიყვარულს გამოხატავენ ჩვენდამი. პირველი ეს არის წახალისება, მეორე არის დახმარება, მესამე - საჩუქარი, მეოთხე- გაუნაწილებელი ყურადღება და ჩახუტება.“

მარიამ დავითინიძის თქმით, სიყვარულის ხუთი ენის გამოყენება ეფექტიანია არამხოლოდ ბავშვებთან. არამედ უფროსებთანაც:

„სიყვარულის ხუთი ენა ყველაზე მოქმედებს, დაზე, ზმაზე, მეგობარზე. ახლა ბავშვების ჭრილში ვილაპარაკოთ. თუ ჩვენი ენა არის წახალისება, ეს იმას ნიშნავს, რომ ჩვენს შვილს ჩვენგან სიყვარულის გამოხატვა ყველაზე მეტად სიამოვნებს საქებარი სიტყვებით, მის მიერ გაკეთებული კარგი საქმეების აღნიშვნით. რეალურად ბავშვს ყველაზე მეტად ეს სჭირდება. მას მოსწონს, როდესაც ეუბნებიან: ​„ყოჩაღ, რა კარგი ხარ! ეს რა კარგი საქმე გააკეთე!“ შემდეგი არის დახმარება. ეს ნიშნავს, რომ ბავშვის რაღაც სირთულეს მასთან ერთად გავდივართ, ვეუბნებით: „მოდი ერთად გავაკეთოთ.“ ეს ჩემი ენაა, ყველაზე მეტად სიყვარულის გამოხატულება ასე მომწონს, როდესაც მეხმარებიან.“

მარიამ დავითინიძე აღნიშნავს, რომ საჩუქრები ბავშვს ჯილდოს სახით არ უნდა მივცეთ და არ დავუკავშიროთ ქრთამს:

„შემდეგი არის საჩუქრები. ვის არ უყვარს საჩუქრის მიღება, მაგრამ ზოგიერთი ბავშვის შემთხვევაში ეს არის მკვეთრად მნიშვნელოვანი. აქ არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ საჩუქარი შინაგანი არსით ნიშნავს დაუმსახურებელ ძღვენს. ​თუ საჩუქრებით დავიწყებთ ბავშვის განებივრებას და მის ენაზე ვილაპარაკებთ, ეს ისე არ უნდა გავაკეთოთ, რომ დავუკავშიროთ რაიმე ქრთამს, რაღაცის გაკეთებას, არ უნდა დავამყაროთ მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი. საჩუქარი ბავშვისთვის უნდა იყოს დაუმსახურებელი ძღვენი. ბავშვს უნდა გავუკეთოთ სიურპრიზები. არ არის აუცილებელი, რომ ეს იყოს ძვირადღირებული საჩუქრები.“

​გაუნაწილებელი ყურადღება არის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი რამ. ხშირად ადამიანები გვისმენენ არა იმიტომ, რომ გაგვიგონ, არამედ იმიტომ, რომ გვიპასუხონ. ასე ხშირად გვემართება. ვსხედვართ, ბავშვებს ვამეცადინებთ, ვლაპარაკობთ და უცებ ტელეფონი აწიკწიკდება, გაგვახსენდება, რომ რაღაც გასარეცხი გვაქვს, ბავშვთან კავშირი კი წყდება. გაუნაწილებელი ყურადღება ჩემი გოგოს საყვარელი ენაა. როგორც კი ჩემი ყურადღება სხვა რამეზე გადადის, იმ წუთში იკარგება ყველა შედეგი, რაც გვინდოდა, რომ დაგვედო. ​ჩახუტება სიყვარულის ყველაზე სასიამოვნო ენაა. ერთ-ერთ ქალბატონთან საუბრისას, მან თქვა, რომ მას ჰქონდა სიყვარულის სულ სხვა ენა, მისი შვილების ენა კი ჩახუტება იყო. თუ ბავშვს კარგად დააკვირდებით, აუცილებლად ამოიცნობთ, სიყვარულის რომელი ენაა მისთვის ყველაზე მოსაწონი. ზოგჯერ შეიძლება მოხდეს, რომ ერთი კი არა, ორი ენა იყოს მთავარი. არსებობს სპეციალური ტესტიც, რომლის შევსების შემდეგ, შეგვიძლია გავიგოთ, რომელია ჩვენთვის სასურველი სიყვარულის ენა,“ - აღნიშნავს მარიამ დავითინიძე.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად