Baby Bag

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

რა არის ტანტრუმი, როგორ ვლინდება და როგორ გავუმკლავდეთ მას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- მარი, რომ განვმარტოთ, რა არის ტანტრუმი?

- ტანტრუმი არის ემოციების „ამოხეთქვა“, რაც ადრეულ ასაკში ხშირად ვლინდება გადაღლილობის, იმედგაცრუების, ბრაზის გამო. ასეთ დროს ბავშვი ტირის, ყვირის, ფეხებს აბაკუნებს, წვება იატაკზე. შეიძლება გამოავლინოს თვითდამაზიანებელი ქცევაც.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, რომ თავიდან აიცილონ ბავშვის მსგავსი ქცევა?

- მშობლებს ვურჩევ, რომ ბავშვებს საზღვრები დაუწესონ. აუცილებელია ჰქონდეთ განსაზღვრული რუტინა. პატარებს ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ სასურველის მიღების გადავადება „ჯერ“ და „შემდეგ“. მაგალითად, ჯერ დავითვალოთ სამამდე და მერე გავაგოროთ ბურთი ან მერე ჩამოვსრიალდეთ სასრიალოზე. ექვსი თვის ბავშვი ბუნებრივია, რომ სასურველს ტირილით მოითხოვს, მაგრამ 4 წლის ბავშვთან, რომელსაც შეუძლია მეტყველება, ეს ნორმად არ უნდა ჩათვალოს მშობელმა. მეტყველებას ხაზს ვუსვამ, რადგან ხშირად ტანტრუმის მიზეზი ისიც არის, რომ ბავშვი მშობელს ვერ აგებინებს, რა უნდა.

- თუ უკვე დაეწყო ბავშვს ტანტრუმი, ამ შემთხვევაში რას ვაკეთებთ?

- მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის ვლინდება ტანტრუმი, რა არის მისი წინაპირობა და რა შედეგს იღებს ბავშვი. მაგალითად, თუ მაღაზიაში ყოფნის დროს ბავშვი ითხოვს სათამაშოს, მშობელი თავიდან უარს ეუბნება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ბავშვი ძირს გაწვება, იტირებს, იყვირებს, თანხმდება და ყიდულობს ამ სათამაშოს, მას ეს ქცევა აუცილებლად განუმტკიცდება. ბავშვმა უკვე იცის, რომ სხვა დროსაც შეძლებს სასურველის მიღებას მსგავსი ქცევით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტანტრუმით ვერ მიიღოს სასურველი. ტანტრუმი არა მხოლოდ სასურველის მიღებისთვის, ხშირად რაიმეს თავიდან არიდებისთვისაც ვლინდება. მაგალითად, ბავშვი უარს აცხადებს ხელების დაბანაზე, ან სახლიდან გასვლის წინ ფეხსაცმლის ჩაცმაზე. ამ შემთხვევაშიც არ უნდა დანებდეს მშობელი, უნდა შეამოწმოს, რამდენად კომფორტულია ფეხსაცმელი ბავშვისთვის, ან წყალი ხომ არ არის ძალიან ცხელი.
ეს რეკომენდაციები პირდაპირ, ხისტად არ უნდა შევასრულოთ, აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ ტანტრუმის გამოვლენის წინაპირობასაც. მშობელმა ასევე უნდა ასწავლოს ბავშვს მარტივი ინსტრუქციების შესრულება, ამისთვის კი უმარტივესი გზაა ბავშვის მაქსიმალური ჩართვა ოჯახის რუტინაში, უნდა მივცეთ პატარა დავალებები და განსაკუთრებულად შევაქოთ, როდესაც შეასრულებს.

- არის თუ არა ისეთი შემთხვევები, როდესაც ბავშვმა მოაწყო ტანტრუმი, მაგრამ უმჯობესია ნაკლები ყურადღება გამოვიჩინოთ?

- ასეთ დროს, ბავშვები მშობლების რეაქციას აკვირდებიან ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ ვუყურებთ. ბავშვი უნდა რჩებოდეს ჩვენი თვალთახედვის არეში ან იყოს უსაფრთხო ოთახში, რომ არ დაიზიანოს თავი. როცა მშობელი შეამჩნევს, რომ იკლებს ტირილის, ყვირილის თუ სხვა გამოვლენილი ქცევის სიხშირე და ინტენსივობა, მხოლოდ ასეთ დროს შეუძლია გადაუტანოს სხვა რამეზე ყურადღება, დაეხმაროს დამშვიდებაში, მაგრამ ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ მე ვიტყვი, რომ პირბადე ხელს მიშლის გამოცდაზე და არ გავიკეთებ, შეიძლება, ვინმე დავაზიანო,“- ფსიქოლოგის რჩევები აბიტურიენტებს

ფსიქოლოგი ხათუნა გოგელია გადაცემაში „პირადი ექიმი“ აბიტურიენტებს საგამოცდო მღელვარების დასაძლევად საინტერესო რჩევებს აძლევს:

„საკუთარი სუნთქვის სმენა არის ის დამამშვიდებელი ფაქტორი, რომელიც გარეშე შფოთვისგან გათავისუფლებს და შენს სხეულთან გტოვებს. ელემენტარულია, რომ ადამიანი მიყვება ჩასუნთქვისა და ამოსუნთქვის პროცესს, თითქოს შეაქვს სიმშვიდე და თავისუფლდება დაძაბულობისგან. ეს აბიტურიენტმა გამოცდაზე პირველად რომ გააკეთოს, მაინც წაეხმარება, მაგრამ თუ რამდენიმე დღით ადრე ამ ტექნიკას გამოიყენებს, უკეთესია. სუნთქვა არის ის მომენტი, რომელიც გაბრუნებს აქ და ამჟამად.“

ხათუნა გოგელიას თქმით, გამოცდების დროს ყველა განსხვავებული მიზეზით ღელავს:

„ძალიან ბევრს აქვს კატასტროფიზაციის შეგრძნება, ფიქრობენ, რა მოხდება, ამდენი ნაშრომია და ა.შ. ბევრი გვისაუბრია მშობლებთან და ბავშვებთან, რომ ყველას თავისი პრობლემა აქვს. გოგონები უფრო მარტივად მსჯელობენ, თუ ვერ ჩავაბარებ, ვიმუშავებ, მოვემზადები და მომავალ წელს ვცდიო. ბიჭებს ჯარის პრობლემა აქვთ, ეს დამატებითი ტვირთებია, მაგრამ გამოცდა ძალიან რთული ეტაპია, როდესაც შენ უნდა გამოავლინო ყველაფერი, რაც ისწავლე. რომ ისუნთქო, დახარჯო ამაზე თუნდაც წუთი, თუ წამებში ვერ ჩაეტიე, ეს წუთი და ორი წუთი დანაკარგი არ არის, როდესაც შენ მოიპოვებ გონებრივ მზაობას გამოცდის ჩასაბარებლად, ხოლო ემოციური შფოთი გადაიწევს მეორე პლანზე. კიდევ არის ასეთი ხერხი, აბიტურიენტი კალმისტარს რომ დაინახავს, მასთან ჰქონდეს სუნთქვის მომენტის ან სიმშვიდის მიბმა. გარკვეული სავარჯიშოს ჩატარება შეიძლება, რომ შენ გქონდეს რაღაც ნივთი, რომელთანაც წინა გამოცდილებაზე იყავი მშვიდად.“

„ჩვენ ვცხოვრობთ კოვიდის მოცემულობაში. ერთი პერიოდში შევშფოთდით, შეგვეშინდა, ზოგმა დაიჯერა, ზოგმა - არა. ჩვენ მაინც ინერციით ვცხოვრობთ, რომ ხვალინდელი დღე ისეთი იქნება, როგორიც იყო გუშინდელი დღე. სანამ გაირკვევა რა იქნება და როგორ ჩატარდება გამოცდები, მე ვურჩევდი აბიტურიენტს, იმეცადინოს სახლში პირბადით. ვიღაცას მეტი შფოთი აქვს, ურჩევნია დაცულად იყოს, ვიღაცას არ აქვს მაღალი შფოთვა და არ უნდა, რომ ეკეთოს პირბადე. მე როდესაც გავიკეთებ პირბადეს წინასწარ, მეცოდინება, ეს 4 საათი ერთი პირბადეა საკმარისი, თუ მეორეც მჭირდება. ჩვენი პასუხისმგებლობა და გამოცდა გრძელდება, კოვიდ - 19 ახალი მოცემულობაა. ეს ვირუსი იქნება, ჩვენი ადაპტირება მასთან მიმართებაში და ჩვენი ქცევა განაპირობებს რამდენად მწვავე და დამაზიანებელი იქნება ის თითოეული ჩვენგანისთვის. თუ მე ვიტყვი, რომ პირბადე ხელს მიშლის გამოცდაზე და არ გავიკეთებ, შეიძლება, ვინმე დავაზიანო. აბიტურიენტებს ვურჩევ გაივარჯიშონ პირბადით აზროვნება, წერა, სუნთქვა, რომ ეს მათთვის დამძაბავი არ იყოს,“ - აღნიშნავს ხათუნა გოგელია.

წაიკითხეთ სრულად