Baby Bag

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

რა არის ტანტრუმი, როგორ ვლინდება და როგორ გავუმკლავდეთ მას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- მარი, რომ განვმარტოთ, რა არის ტანტრუმი?

- ტანტრუმი არის ემოციების „ამოხეთქვა“, რაც ადრეულ ასაკში ხშირად ვლინდება გადაღლილობის, იმედგაცრუების, ბრაზის გამო. ასეთ დროს ბავშვი ტირის, ყვირის, ფეხებს აბაკუნებს, წვება იატაკზე. შეიძლება გამოავლინოს თვითდამაზიანებელი ქცევაც.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, რომ თავიდან აიცილონ ბავშვის მსგავსი ქცევა?

- მშობლებს ვურჩევ, რომ ბავშვებს საზღვრები დაუწესონ. აუცილებელია ჰქონდეთ განსაზღვრული რუტინა. პატარებს ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ სასურველის მიღების გადავადება „ჯერ“ და „შემდეგ“. მაგალითად, ჯერ დავითვალოთ სამამდე და მერე გავაგოროთ ბურთი ან მერე ჩამოვსრიალდეთ სასრიალოზე. ექვსი თვის ბავშვი ბუნებრივია, რომ სასურველს ტირილით მოითხოვს, მაგრამ 4 წლის ბავშვთან, რომელსაც შეუძლია მეტყველება, ეს ნორმად არ უნდა ჩათვალოს მშობელმა. მეტყველებას ხაზს ვუსვამ, რადგან ხშირად ტანტრუმის მიზეზი ისიც არის, რომ ბავშვი მშობელს ვერ აგებინებს, რა უნდა.

- თუ უკვე დაეწყო ბავშვს ტანტრუმი, ამ შემთხვევაში რას ვაკეთებთ?

- მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის ვლინდება ტანტრუმი, რა არის მისი წინაპირობა და რა შედეგს იღებს ბავშვი. მაგალითად, თუ მაღაზიაში ყოფნის დროს ბავშვი ითხოვს სათამაშოს, მშობელი თავიდან უარს ეუბნება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ბავშვი ძირს გაწვება, იტირებს, იყვირებს, თანხმდება და ყიდულობს ამ სათამაშოს, მას ეს ქცევა აუცილებლად განუმტკიცდება. ბავშვმა უკვე იცის, რომ სხვა დროსაც შეძლებს სასურველის მიღებას მსგავსი ქცევით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტანტრუმით ვერ მიიღოს სასურველი. ტანტრუმი არა მხოლოდ სასურველის მიღებისთვის, ხშირად რაიმეს თავიდან არიდებისთვისაც ვლინდება. მაგალითად, ბავშვი უარს აცხადებს ხელების დაბანაზე, ან სახლიდან გასვლის წინ ფეხსაცმლის ჩაცმაზე. ამ შემთხვევაშიც არ უნდა დანებდეს მშობელი, უნდა შეამოწმოს, რამდენად კომფორტულია ფეხსაცმელი ბავშვისთვის, ან წყალი ხომ არ არის ძალიან ცხელი.
ეს რეკომენდაციები პირდაპირ, ხისტად არ უნდა შევასრულოთ, აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ ტანტრუმის გამოვლენის წინაპირობასაც. მშობელმა ასევე უნდა ასწავლოს ბავშვს მარტივი ინსტრუქციების შესრულება, ამისთვის კი უმარტივესი გზაა ბავშვის მაქსიმალური ჩართვა ოჯახის რუტინაში, უნდა მივცეთ პატარა დავალებები და განსაკუთრებულად შევაქოთ, როდესაც შეასრულებს.

- არის თუ არა ისეთი შემთხვევები, როდესაც ბავშვმა მოაწყო ტანტრუმი, მაგრამ უმჯობესია ნაკლები ყურადღება გამოვიჩინოთ?

- ასეთ დროს, ბავშვები მშობლების რეაქციას აკვირდებიან ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ ვუყურებთ. ბავშვი უნდა რჩებოდეს ჩვენი თვალთახედვის არეში ან იყოს უსაფრთხო ოთახში, რომ არ დაიზიანოს თავი. როცა მშობელი შეამჩნევს, რომ იკლებს ტირილის, ყვირილის თუ სხვა გამოვლენილი ქცევის სიხშირე და ინტენსივობა, მხოლოდ ასეთ დროს შეუძლია გადაუტანოს სხვა რამეზე ყურადღება, დაეხმაროს დამშვიდებაში, მაგრამ ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ბავშვმა დაარტყა სხვას, როგორც წესი, ჩვენთან იწყება მისი დასჯა,“ - ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი

„თუ ბავშვმა დაარტყა სხვას, როგორც წესი, ჩვენთან იწყება მისი დასჯა,“ - ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი

ნეიროფსიქოლოგმა მარიამ ხვადაგიანმა ბავშვის აგრესიული ქცევის გამოვლენის შემთხვევაში, მშობლებს ურჩია, რომ მისი დასჯისგან თავი შეიკავონ და ბავშვს აუხსნან, თუ რატომ მოიქცა ის არასწორად:

„თუ ჩემმა შვილმა დაარტყა სხვას, როგორც წესი, ჩვენთან იწყება მისი დასჯა. თავზე ხელი არ უნდა გადავუსვა არავითარ შემთხვევაში, მაგრამ უნდა გავარკვიო, რატომ არ შეუძლია მას კონფლიქტის მოგვარება დარტყმის გარეშე და მე როგორ დავეხმარო ამაში. რა თქმა უნდა, უნდა განვიხილო, რომ ეს ქცევა არის მიუღებელი. შენ, როგორც ჩემს შვილს გაქვს უფლება ნებისმიერ ასაკში მოხვიდე ჩემთან და მოგისმენ, რომ ამიხსნა, რატომ გააკეთე ეს, სანამ მორალს წავიკითხავ, სანამ ვიტყვი, რომ „შენ მე შემარცხვინე.“

მარიამ ხვადაგიანის თქმით, ყველა ადამიანი ბრაზდება, თუმცა ბავშვს ქცევის მართვა უფრო მეტად უჭირს, ვიდრე ზრდასრულს:

„ყველანი გავბრაზებულვართ. ყველას გვქონია სურვილი, რომ ვიღაცას დავარტყათ გაბრაზებულზე, მაგრამ ამას არ ვაკეთებთ. ​რაღაც ასაკში, სანამ ამას გააცნობიერებს, გააკეთა ბავშვმა, შეეშალა. ბავშვს მშობლისგან სჭირდება უპირობო სიყვარული და მხარდაჭერა, რომ ასწავლოს. ისიც თუ მეჩხუბება, მე კიდევ უფრო გარიყული ვარ.“

„როდესაც მშობელი უყვირის ამ დროს ბავშვს, ის იმავე ქცევას ახორციელებს. ისეც არ უნდა გავიგოთ, რომ ჩვენ არ ვრეაგირებთ. არ ვეუბნებით, რომ „მერე რა მოხდა.“ ვუხსნით ბავშვს, რატომ არ შეიძლება ამის გაკეთება. თანაგანცდაში შესვლა 5 წლამდე ბავშვებს უჭირთ. ესეც უნდა ვასწავლოთ,“ - აღნიშნულ საკითხზე მარიამ ხვადაგიანმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „ამ შაბათ-კვირას“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ამ შაბათ-კვირას“

წაიკითხეთ სრულად