Baby Bag

„ბავშვს ყურადღება უნდა მივაქციო არა მაშინ, როდესაც ის რაღაცას აშავებს, არამედ მაშინ, როდესაც სრული სიჩუმეა,“ - ფსიქოლოგი თინათინ ჭინჭარაული

„ბავშვს ყურადღება უნდა მივაქციო არა მაშინ, როდესაც ის რაღაცას აშავებს, არამედ მაშინ, როდესაც სრული სიჩუმეა,“ - ფსიქოლოგი თინათინ ჭინჭარაული

ფსიქოლოგმა თინათინ ჭინჭარაულმა ბავშვისთვის კონკრეტული ქცევის დასწავლის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსებს თუ სურთ, რომ ბავშვისგან რაღაც ქცევა დაინახონ, მათ ეს ქცევა ბავშვს თავად უნდა ასწავლონ:

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ბავშვისგან დავინახოთ რაღაც ტიპის ქცევა, გამოდის, რომ ეს ქცევა უნდა ვასწავლოთ. ვასწავლოთ რა თვალსაზრისით? ყვირილზე როდის გადადიხართ ხოლმე? როდესაც ბავშვი რაღაცას ვერ აკეთებს, ​წყნარად ვერ ვაგებინებთ, ძალა არ გვაქვს და ვყვირივართ. შეიძლება ბავშვი მოვიდა, მოგქაჩა, შენ სხვა რაღაცით ხარ დაკავებული. მერე ძლიერად მოგქაჩა, უცებ „ბახ“ რაღაც გატყდა. მომენტალურად იქ ხარ. ყვირილი ხშირ შემთხვევაში ასრულებს კომუნიკაციის ფუნქციას.“

თინათინ ჭინჭარაულმა აღნიშნა, რომ ყვირილი კომუნიკაციის ეფექტიანი სტრატეგია არ არის და მის ნაცვლად ურთიერთობის სხვა ფორმა უნდა გამოვნახოთ:

„დიდები ვიწყებთ გარკვევას, გვინდა აღმოვაჩინოთ კომუნიკაციის ეფექტიანი სტრატეგიები. ​თვითონ ვაცნობიერებთ, რომ ყვირილი არ არის ის ფორმა, რომლითაც გარესამყაროსთან უნდა ვურთიერთობდე. ჩვენ თვითონ ვიწყებთ მოძებნას რაღაც ახალი ეფექტიანი სტრატეგიების. ბავშვების შემთხვევაში ყვირილი არის ჩვენთან კომუნიკაციის ფორმა. უფროსების პასუხისმგებლობაა ვასწავლოთ მათ ჩვენთვის უფრო გასაგები ენით გაგებინება.“

თინათინ ჭინჭარაულის თქმით, ბავშვს ყურადღება მაშინ უნდა მივაქციოთ, როდესაც ის მოსაწონ ქცევას ავლენს და არაფერს აშავებს:

„ბავშვს ყურადღება უნდა მივაქციო არა მაშინ, როდესაც ის რაღაცას აშავებს, არამედ მაშინ, როდესაც სრული სიჩუმეა. დაშავების პროცესი ხმამაღალია ხოლმე. სრული სიჩუმე ნიშნავს, რომ ბავშვი რაღაცით ერთობა. ​სიჩუმე უნდა იყოს უფრო მნიშვნელოვანი ინდიკატორი ჩემ მიერ ყურადღების ბავშვისკენ წარმართვის, ვიდრე ყვირილი. ამ შემთხვევაში ბავშვი სწავლობს, რომ ყვირილი კი არ იპყრობს ადამიანების ყურადღებას, არამედ სხვა რაღაც. მე ვასწავლი ბავშვს იმ კანონზომიერებას, რომ როდესაც რაღაცას კარგად აკეთებს, მე ამას ვხედავ. როდესაც ბავშვი ხატავს, უნდა ვიპოვო რა არის იქ ლამაზი და ეს წავახალისო.“

„როდესაც ვხედავ, რომ ბავშვს პირველად აქვს მცდელობა და თვითონ იწყებს დამოუკიდებლად კოვზით ჭამას, პირველად გამობაჯბაჯდება თავისი საძინებლიდან უცნაურად, მაგრამ დამოუკიდებლად ჩაცმული, უნდა წავახალისო. მას უნდა ჰქონდეს ჩვენი მხარდაჭერა, რომ ახალი ნაბიჯები გადადგას. ​ეს გაცილებით მეტ ძალისხმევად მოითხოვს ხოლმე ოჯახის წევრებისგან, მაგრამ საბოლოო შედეგი არის ჩვენთვის ბევრად უფრო სასიხარულო. მშობლები 12-14 წლის ასაკში არ აღმოაჩენენ, რომ თურმე დამოუკიდებლად არ ჭამს ბავშვი. ისინი არ აღმოაჩენენ, რომ თურმე დამოუკიდებლად ჩაცმა არ შეუძლია ბავშვს,“ - აღნიშნა თინათინ ჭინჭარაულმა.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

რატომ ყვირიან ბავშვები? - 6 გამომწვევი მიზეზი
​ბავშვები ზოგჯერ მოულოდნელად იწყებენ ყვირილს სკვერში, მაღაზიაში, თვითმფრინავში ან ოჯახურ გარემოში. ისინი ფრუსტრაციას, იმედგაცრუებასა და ძლიერ განცდებს ხშირად სწორედ ამ გზით გამოხატავენ. მშობლებს უჭირ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

როგორ აისახება ბავშვის ფსიქიკასა და თვითშეფასებაზე დაცინვა, დაშინება, შევიწროვება?-  ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- როგორ აიახება ბავშვის ფსიქიკაზე დაცინვა და რა ზიანი შეიძლება მიაყენოს სამომავლოდ ამ გამოცდილებამ?

- დაცინვამ, დაშინებამ, შევიწროვებამ, რასაც ყველა უკვე ბულინგს ვეძახით, შესაძლოა ძალიან სერიოზულად იმოქმედოს ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, ადამიანის კეთილდღეობაზე.

ჩვენ ყურადღება უნდა გამოვიჩინოთ არა მხოლოდ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებსაც დასცინიან, ავიწროვებენ, აშინებენ, არამედ მჩაგვრელების მიმართაც, ვინაიდან დიდი რისკია იმისა, რომ მათი ანტისოციალური ქცევა, დროსთან ერთად, უფრო ინტენსიური გახდება, მოიმატებს აგრესიაც. ისინი, ჩაგრული ბავშვების მსგავსად, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით და შფოთვით. ასევე აღსანიშნავია, ბავშვები, რომლებიც დამკვირვებლების როლში არიან. არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მხარეს იჭერენ, შფოთვის მიზეზი შესაძლოა შიში იყოს, მათაც არ დასცინონ, ან განცდა იმისა, რომ თანატოლის დახმარება უნდოდათ და ვერ მოახერხეს.

ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები. ეს ყველაფერი შეიძლება აისახოს არა მარტო დაბალ აკადემიურ მოსწრებაზე, არამედ მომავალში მეგობრებთან, პარტნიორებთან, სანდო და ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებაზე.

- როგორ აისახება თვითშეფასებაზე?

- თვითშეფასება დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის კეთილდღეობაზე, ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე, ხოლო თვითშეფასების ჩამოყალიბებაზე უამრავი რამ ახდენს ზეგავლენას, მათ შორის ცხოვრების ისტორია, გამოცდილება, სოციალური გარემოებები და სხვების რეაქციები ჩვენზე. შესაბამისად, დაცინვა, დაშინება ცუდად აისახება მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვს შეიძლება ეგონოს, რომ რადგან დასცინიან, რაღაც პრობლემა აქვს, ე.ი. არ არის საკმარისად კარგი.
მახსოვს, სკოლაში რამდენიმე ბავშვმა კომენტარი გამიკეთა სიმაღლესთან დაკავშირებით. ვერ ვიტყვი, რომ ინტენსიურად დამცინოდნენ ან მავიწროვებდნენ, ეს იყო რამდენიმე უწყინარი ხუმრობა ჩემს სიმაღლეზე, თუმცა აღარ მინდოდა სკოლაში სიარული, მეგობრების ნახვა, ვიგონებდი მიზეზებს, ოღონდ სახლიდან არ გავსულიყავი. როდესაც გარეთ მიწევდა გასვლა, მეწყებოდა შფოთვა, იმის გამო, რომ ვინმე კიდევ დამცინებდა. ბავშვები ძალიან მგრძნობიარეები არიან, ერთმა სიტყვამაც შეიძლება იმოქმედოს მათ თვითშეფასებაზე და ქცევაზე.
- რა რეკომენდაციას მისცემდით მშობლებს?
- როდესაც მშობელი, მასწავლებელი ან უბრალოდ მზრუნველი პირი შენიშნავს, რომ ბავშვი დაძაბული, შეშინებული, გაღიზიანებულია, თავს არიდებს გარეთ გასვლას ან ისეთ აქტივობებში ჩართვას, რაც ადრე სიამოვნებდა, იწყებს სხვების დაცინვას ან შეშინებას, უნდა დავიწყოთ მიზეზების გარკვევა.
არ უნდა მივცეთ პირდაპირი მითითებები და რჩევები. საუბრის დროს ბავშვს უნდა შევუქმნათ მშვიდი და უსაფრთხო გარემო, უნდა გავგრძნობინოთ, რომ მას არ განვსჯით. ბავშვებს ხშირად უჭირთ მათთვის მტკივნეულ თემაზე საუბარი, ამიტომ მოთმინება გვმართებს! როდესაც ის დაიწყებს ისტორიის მოყოლას, არასდროს არ შევაწყვეტინოთ, მოუსმინეთ ბოლომდე და ეცადე ყველაფერი გაიგოთ სიტუაციაზე. მიზეზების გარკვევის შემდეგ უნდა განისაზღვროს დამცავი სტრატეგიები, რაც მომავალში დაეხმაარება ბავშვს.
საჭიროა მშობლების და მასწავლებლების ჩართულობა. კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიები არის აუცილებელი უნარ-ჩვევები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლებოდეს, როგორც ოჯახში, ასევე სკოლაში. ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ნებისმიერი საკითხის ჯანსაღად გადაწყვეტა, უნდა იცოდნენ საკუთარი უფლებები, ჰქონდეთ სხვის მიმართ თანაგრძნობის გამოხატვის უნარი. როგორც ყოველთვის, ახლაც ვიტყვი, რომ საუკეთესო სწავლების მეთოდი მაგალითის მიცემაა და ამ შემთხვევაში, მშობელმა ბავშვს უნდა მისცეს პოზიტიური მაგალითი.
მშობლებს, ბაღს, სკოლას ძალიან დიდი როლი აქვს. ერთობლივი და დროული ჩართულობით, ფსიქოლოგის რეკომენდაციების გათვალისწინებით, შეგვიძლია ბავშვებს შევუქმნათ ჯანსაღი გარემო, რათა მჩაგვრელი არ დარჩეს მჩაგვრელად და მსხვერპლი მსხვერპლად ცხოვრების ბოლომდე.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად