Baby Bag

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​
რა ასაკიდან არის მიზანშეწონილი ბავშვს დავაწყებინოთ უცხო ენის შესწავლა, უწყობს თუ, პირიქით ხელს უშლის, სკოლამდელი ასაკის ბავშვის სწორად განვითარებას დამატებითი ენების შესწავლა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ეკა ნინოშვილი.

​- ქალბატონო ეკა, ხშირად მშობლები ადრეული ასაკიდან (3 წლიდან) ცდილობენ პატარებს დააწყებინონ უცხო ენის შესწავლა. ფსიქოლოგიური კუთხით რამდენად მიზანშეწონილია ბავშვებისთვის?

- იმ მოსაზრების გამო, რომ ბავშვს ადრეულ ასაკში მარტივად, ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე შეუძლია დაეუფლოს უცხო ენას, ხშირად ხდება, რომ მშობლები ირჩევენ უცხოენოვან ძიძას, დიდი დოზით აყურებინებენ უცხოენოვან მულტფილმებს ან შეჰყავთ საბავშვო ბაღში, სადაც 2-3 ენის შესწავლას სთავაზობენ.
ჩნდება კითხვა: რამდენად უწყობს მსგავსი არჩევანი ბავშვის განვითარებას ხელს და იღებს თუ არა მშობელი იმ შედეგს რასაც ელოდა?

​მრავალი კვლევა ადასტურებს, რომ სასურველია ბავშვმა პირველ ეტაპზე მეტყველება დაიწყოს მშობლიურ ენაზე, გაიაროს ყველა ის ეტაპი, რაც ნამდვილი მეტყველების ფორმირებას უწყობს ხელს და მხოლოდ ამის შემდეგ მოხდეს დამატებითი ენის შეტანა. კერძოდ: ერთი წლის, წლინახევრის ასაკიდან ბავშვს უნდა შეეძლოს სიტყვების მიზანმიმართული გამოყენება. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი ახდენს თავის ცხოვრებაში უდიდეს აღმოჩენას, ხვდება, რომ ყველა საგანს თავისი სახელი ჰქვია, ანუ იწყებს სიტყვის სიმბოლური მნიშვნელობის გაგებას, რაც მჭიდრო კავშირშია ბავშვის აზროვნებასთან. ამ დროს ხდება ე.წ „ინტელქტუალური გადატრიალება“. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი საოცარი სისწრაფით იწყებს ლექსიკური მარაგის გამდიდრებას. ორი წლიდან იწყება სიტყვათა გაერთიანება წინადადებებში, მარტივი წინადადებების ფორმირების ეტაპი. ამ დროს ცოცხალ, პირისპირ კომუნიკაციას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.
ეს არის პერიოდები, რომელსაც გადის ყველა ბავშვი და ასაკობრივ განვითარებასთან ერთად ეტაპობრივად ხდება ერთი ენობრივი სისტემის ათვისება, რომელიც დაახლოებით 5-6 წლამდე პერიოდში ფორმირდება.
- როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს?
- 5-6 წლის ბავშვთან კონკრეტული ენის სისტემა მეტ-ნაკლებად სტრუქტურირებულია. ამ დროს ბავშვს უკვე გავლილი აქვს გრამატიზაციის, მრავალსიტყვიანი წინადადებების ფორმირების ეტაპი და შეუძლია აზრთა ლოგიკური თანმიმდევრობის გადმოცემა. ეს არის პერიოდი, როცა შეგვიძლია შევიტანოთ დამატებით უცხო ენა, ოღონდ არა სწავლების, არამედ თამაშის სახით, რადგან 5-6 წლის ასაკის ბავშვი ჯერ კიდევ თამაშის სუბიექტია.
არსებობს მრავალი კვლევა, რომელთა მიხედვითაც სასურველია, ბავშვი დაეუფლოს მშობლიურ ენაზე, არამარტო ზეპირ, არამედ წერით მეტყველებას. შესაბამისად, რეკომენდებულია არა 5, არამედ 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება. სრულიად შესაძლებელია ბავშვები, რომელთაც დაიწყეს უცხო ენის შესწავლა 7 წლიდან, 2-3 წელიწადში ისევე ფლობდნენ უცხო ენას, როგორც ისინი, ვინც სკოლამდელ ასაკში ეუფლებოდნენ მას.
გამონაკლისია ბილინგუალი ანუ ორენოვანი ოჯახები. გამომდინარე იქიდან, რომ ეს გარემო ერთდროულად ორი ენის ათვისებისას ნაკლებ სირთულეს წარმოშობს. თუმცა აქაც გასათვალისწინებელია ერთი ფაქტორი - სასურველია, ოჯახის თითოეული წევრი მხოლოდ ერთ ენაზე საუბრობდეს, რადგან, როცა ერთი და იგივე ადამიანი ხან ერთ ენაზე ესაუბრება ბავშვს და ხან მეორეზე, ენის სტრუქტურები შეიძლება აირიოს.
რაც შეეხება ტექნოლოგიებიდან ათვისებულ ენას. დღევანდელ რეალობაში საკმაოდ მომრავლდა, თუმცა უმეტესწილად ეს არის მექანიკურად დასწავლილი სიტყვები და ფრაზები, რომელთა კომუნიკაციაში მიზანმიმართული გამოყენება ბავშვებს უჭირთ, რადგან კომპიუტერთან კომუნიკაცია არ ესაჭიროებათ. უფრო მეტიც, შესაძლოა, ასე ნასწავლმა უცხო ენამ მშობლიურ ენაზე აზროვნებისა და მეტყველებისთვის სერიოზული ბარიერი შექმნას.
ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი, რომელიც უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა, არის ის, რომ წინასწარ არ ვიცით ექნება, თუ არა ბავშვს მეტყველების განვითარების დარღვევა. ამ დროს, მშობლების აჩქარებამ შესაძლოა, საკმაოდ გაართულოს სიტუაცია, ამიტომ მანამ, სანამ მშობელი არ დაინახავს, როგორ გადის მეტყველების განვითარების პერიოდებს მისი შვილი, სჯობს არ გარისკოს, მიჰყეს ბავშვის შესაძლებლობებს და ასაკობრივ განვითარებასთან შესაბამისად შეიტანოს მის ცხოვრებაში სხვადასხვა აქტივობა.
- ძირითადად, მშობლები დასაწყისში პრიორიტეტს ანიჭებენ ინგლისური ენის შესწავლის დაწყებას, რადგან საერთაშორისო ენაა და საჭიროა. რეალურად, შესაძლოა ბავშვს სხვა ენის მიმართ ჰქონდეს მიდრეკილება და ინტერესები. როგორ უნდა მოვიქცეთ ასეთ დროს?

​- რაც შეეხება საკითხს, თუ რომელი ენა სჯობს ბავშვმა შეისწავლოს. საინტერესოა, რა მიზნით სურს მშობელს ბავშვისთვის ამა თუ იმ ენის სწავლება. უმნიშვნელოვანესია, ამ დროს მშობელმა იზრუნოს ბავშვის შინაგანი მოტივაციის შექმნაზე. არ არის საკმარისი მხოლოდ ინფორმირებულობა, რატომ ასწავლიან ამ ენას, საჭიროა მოიძებნოს და შეირჩეს სწავლების ისეთი ფორმა, რაც ბავშვის ინტერესებსა და შესაძლებლობებზე იქნება მორგებული. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ოჯახის განვითარებაში არსებობს კრიზისები, ეს არის შესაძლებლობა განვითარებისთვის. თუ ვერ დაძლევ და კრიზისი გადაიზრდება ომში, ეს ურთიერთობა ვერ გაგრძელდება,“ - მარინა კაჭარავა

„ოჯახის განვითარებაში არსებობს კრიზისები, ეს არის შესაძლებლობა განვითარებისთვის. თუ ვერ დაძლევ და კრიზისი გადაიზრდება ომში, ეს ურთიერთობა ვერ გაგრძელდება,“ - მარინა კაჭარავა

​​ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა ოჯახის ფენომენის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით ამქვეყნად უნაკლო არაფერია და იდეალური ოჯახიც არ არსებობს:

„ამ სამყაროში იდეალური და უნაკლო არაფერია. ეს ურთიერთობა არის ორი ადამიანის, ორი ისტორიის, ორი კულტურის, ორი გენეტიკის ურთიერთობა. ორი ადამიანის შეხვედრა, რაც უნდა დიდი სიყვარული იყოს, კრიზისის ელემენტებს შეიცავს. მათ შორის რაღაცების დალაგება უნდა მოხდეს. ემოციას ახასიათებს მთლიანობა, ის მთლიანად იპყრობს ადამიანს, რომელიც შემდეგ კარგად ვერ აზროვნებს. ვინც ადრე შეყვარებული ყოფილა, ახლა შეიძლება უკვირს, რა მომწონდა იმ ადამიანშიო. როდესაც მას უყვარდა, ის იყო მთლიანად შარავანდედში.​ სიყვარული მოლოდინებია, საოცარი გრძნობაა, რომელიც ამშვენებს ცხოვრების მომენტს და ადამიანსაც. ცხოვრებისეულ გამოცდილებაში კი უკვე ძალიან ბევრი პრობლემა მოდის. პრობლემები იწყება ამ ჯახით, რომ ეჯახება ორი სამყარო ერთმანეთს.“

მარინა კაჭარავას თქმით, ოჯახში უმთავრეს პრობლემას პარტნიორებს შორის უპატივცემულობა წარმოადგენს:

„არ ხდება გათვალისწინება, პატივისცემა მეორესი, მისი მიღება. ჩვენ გვინდა, რომ გადავაკეთოთ ის მეორე და გავხადოთ ისეთი, როგორიც გვინდოდა ყოფილიყო. წინასწარ შექმნილი ხატია და მინდა, რომ ადამიანი ამ ხატს დაემსგავსოს, ბეჭზე რომ დავდო ის მინდა, ტატამზე ვარ გამოსული და ვეჭიდავები. როდესაც მოლოდინები არ მართლდება, იწყება ფსიქოლოგიური ძალადობა. ეს მოთხოვნა თუ არ არის შეთანხმება, ის იწვევს საშინელ პროტესტს. ისევე როგორც პიროვნების განვითარებაში, ოჯახის განვითარებაშიც არსებობს​ კრიზისები. არის ერთი წლის კრიზისი, 3-5 წლის კრიზისი, 10-15 წლის კრიზისი და ა.შ. თანაცხოვრებას მოსდევს კრიზისი, რომელიც არის შესაძლებლობა განვითარებისთვის. კრიზისი თავისთავად ნეგატიური არ არის, ის არის ახალ დონეზე გადასვლის შესაძლებლობა, თუ დაძლევ. თუ ვერ დაძლევ და კრიზისი გადაიზრდება ომში, ცემა-ტყეპაში, ეს ურთიერთობა ვერც გაგრძელდება.“

​მარინა კაჭარავა იმ სამ ფუნდამენტურ პოსტულატს ასახელებს, რომელსაც ოჯახის სიმტკიცე უნდა ემყარებოდეს:

„ძალიან მნიშვნელოვანია სამი ფუნდამენტური პოსტულატი. მთავარია, ადამიანი მიიღო ისეთი, როგორიც არის და არ დაუწყო მას ჭკუის სწავლება, დარიგება, თითის ქნევა. ის უკვე გაზრდილია, ის არ არის პატარა. ჯერ ბავშვს არ უყვარს ეს და მით უმეტეს, დიდს. როდესაც ადამიანს იღებ ისეთს, როგორიც არის, მას თვითონ უჩნდება სურვილი, რომ მოგერგოს და მოგემსგავსოს. რბილი დამოკიდებულება ადამიანს უჩენს ​პატივისცემას და თვითონ ცდილობს ის გააკეთოს, რაც გესიამოვნება, რაც საერთო საქმისთვის კარგი იქნება. მეორე ფუნდამენტური პოსტულატი გახლავთ ემპათია. ადამიანები ასე ცხოვრობენ, რომ არ ჯდება ერთი მეორის ადგილას, არ შედის მის ტყავში. ადამიანი ვერ ითვალისწინებს მეორე ადამიანის მდგომარეობას, მის დაღლილობას, რას განიცდის ის. ყველას აქვს თავისი სიმართლე. ცოლ-ქმარი რომ ეყრება ერთმანეთს, ცოლიც მართალია და ქმარიც მართალია, იმიტომ, რომ მათ აქვთ თავისი ერთი კუთხით ხედვა. ფიგურა რომ დაატრიალო და ყველა მხრიდან შეხედო, ამისთვის საჭიროა ემპათია, მისი თანაგანცდა და სამყაროს დანახვა მისი თვალით, რაც არც ისე ძნელია, თუ მოინდომებ. მესამე პოსტულატია ​გულწრფელობა. ზოგს გულწრფელობა ჰგონია, რომ მოგახლის ყველაფერს: „რას ჰგავხარ, რა გაცვია.“ ეს გულწრფელობა არ არის, ეს ვირობაა, უკაცრავად ამის თქმისთვის. გულწრფელობა არის ემოციებთან თავსებადობა, როდესაც მე გულწრფელი ვარ ჩემს ემოციებთან, როდესაც მე არ გატყუებ. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია ურთიერთობაში. როდესაც ადამიანი ამბობს: „მე ვიცი ახლა შენ რას ფიქრობ,“ ეს ძალიან გამაღიზიანებელია. ამ დროს მან შეიძლება მხოლოდ ივარაუდოს, არ გაღიზიანებთ, როდესაც ვიღაც ასე გელაპარაკებათ? აუცილებლად უნდა იყოს დიალოგი, დიალოგი არის უალტერნატივო. მე თქვენს მაგივრად არც უნდა ვიცხოვრო და არც უნდა ვილაპარაკო.“

„პატარები რომ​ ქორწინდებიან და ორ წელიწადში ყველაფერი იცვლება, სხვა ადამიანს გაჰყვა ქალი და სხვა ადამიანთან ცხოვრობს, რა თქმა უნდა, ეს ძალიან რთულია. ახალგაზრდა გამცემი ვერ არის, ის არის უფრო მიმღები. გაცემა იწყება რაღაც ასაკის მერე. ჯერ უნდა დაიგროვო და მერე უნდა გასცე. ეს ურთიერთობაში რთულია. იმდენად უფუჭდებათ ურთიერთობა შეურაცხყოფით, ლანძღვა-გინებით, ჭკუის სწავლებით, ჭიდაობით, რომ მერე ერთი სხვაგან გარბის და მეორე სხვაგან. კარგი იქნება, რომ სანამ ადამიანები ოჯახს შექმნიან, რაღაც წესებზე შეთანხმდნენ. ადამიანს სივრცეს თუ უკეტავ, ის იხრჩობა ამ დროს. თავისი სივრცე ბავშვსაც კი სჭირდება. დამცირება, ჭკუის დარიგება, კრიტიკა, გამორიცხულია, ამას არავინ იღებს. ყურებში ბამბა აქვს ადამიანს და არ გისმენს უკვე. ბიბლიაში ადამმა რომ შესცოდა, ღმერთმა ჰკითხა, ვაშლი ხომ არ გიჭამიაო. მან იცის, რომ შესცოდა, მაგრამ აძლევს შესაძლებლობას, რომ მოინანიოს. ეს „ხომ არ“ ფორმა არის ძალიან ადამიანური,“ - აცხადებს მარინა კაჭარავა.

წყარო:​ ნაშუადღევს

წაიკითხეთ სრულად