Baby Bag

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​
რა ასაკიდან არის მიზანშეწონილი ბავშვს დავაწყებინოთ უცხო ენის შესწავლა, უწყობს თუ, პირიქით ხელს უშლის, სკოლამდელი ასაკის ბავშვის სწორად განვითარებას დამატებითი ენების შესწავლა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ეკა ნინოშვილი.

​- ქალბატონო ეკა, ხშირად მშობლები ადრეული ასაკიდან (3 წლიდან) ცდილობენ პატარებს დააწყებინონ უცხო ენის შესწავლა. ფსიქოლოგიური კუთხით რამდენად მიზანშეწონილია ბავშვებისთვის?

- იმ მოსაზრების გამო, რომ ბავშვს ადრეულ ასაკში მარტივად, ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე შეუძლია დაეუფლოს უცხო ენას, ხშირად ხდება, რომ მშობლები ირჩევენ უცხოენოვან ძიძას, დიდი დოზით აყურებინებენ უცხოენოვან მულტფილმებს ან შეჰყავთ საბავშვო ბაღში, სადაც 2-3 ენის შესწავლას სთავაზობენ.
ჩნდება კითხვა: რამდენად უწყობს მსგავსი არჩევანი ბავშვის განვითარებას ხელს და იღებს თუ არა მშობელი იმ შედეგს რასაც ელოდა?

​მრავალი კვლევა ადასტურებს, რომ სასურველია ბავშვმა პირველ ეტაპზე მეტყველება დაიწყოს მშობლიურ ენაზე, გაიაროს ყველა ის ეტაპი, რაც ნამდვილი მეტყველების ფორმირებას უწყობს ხელს და მხოლოდ ამის შემდეგ მოხდეს დამატებითი ენის შეტანა. კერძოდ: ერთი წლის, წლინახევრის ასაკიდან ბავშვს უნდა შეეძლოს სიტყვების მიზანმიმართული გამოყენება. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი ახდენს თავის ცხოვრებაში უდიდეს აღმოჩენას, ხვდება, რომ ყველა საგანს თავისი სახელი ჰქვია, ანუ იწყებს სიტყვის სიმბოლური მნიშვნელობის გაგებას, რაც მჭიდრო კავშირშია ბავშვის აზროვნებასთან. ამ დროს ხდება ე.წ „ინტელქტუალური გადატრიალება“. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი საოცარი სისწრაფით იწყებს ლექსიკური მარაგის გამდიდრებას. ორი წლიდან იწყება სიტყვათა გაერთიანება წინადადებებში, მარტივი წინადადებების ფორმირების ეტაპი. ამ დროს ცოცხალ, პირისპირ კომუნიკაციას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.
ეს არის პერიოდები, რომელსაც გადის ყველა ბავშვი და ასაკობრივ განვითარებასთან ერთად ეტაპობრივად ხდება ერთი ენობრივი სისტემის ათვისება, რომელიც დაახლოებით 5-6 წლამდე პერიოდში ფორმირდება.
- როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს?
- 5-6 წლის ბავშვთან კონკრეტული ენის სისტემა მეტ-ნაკლებად სტრუქტურირებულია. ამ დროს ბავშვს უკვე გავლილი აქვს გრამატიზაციის, მრავალსიტყვიანი წინადადებების ფორმირების ეტაპი და შეუძლია აზრთა ლოგიკური თანმიმდევრობის გადმოცემა. ეს არის პერიოდი, როცა შეგვიძლია შევიტანოთ დამატებით უცხო ენა, ოღონდ არა სწავლების, არამედ თამაშის სახით, რადგან 5-6 წლის ასაკის ბავშვი ჯერ კიდევ თამაშის სუბიექტია.
არსებობს მრავალი კვლევა, რომელთა მიხედვითაც სასურველია, ბავშვი დაეუფლოს მშობლიურ ენაზე, არამარტო ზეპირ, არამედ წერით მეტყველებას. შესაბამისად, რეკომენდებულია არა 5, არამედ 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება. სრულიად შესაძლებელია ბავშვები, რომელთაც დაიწყეს უცხო ენის შესწავლა 7 წლიდან, 2-3 წელიწადში ისევე ფლობდნენ უცხო ენას, როგორც ისინი, ვინც სკოლამდელ ასაკში ეუფლებოდნენ მას.
გამონაკლისია ბილინგუალი ანუ ორენოვანი ოჯახები. გამომდინარე იქიდან, რომ ეს გარემო ერთდროულად ორი ენის ათვისებისას ნაკლებ სირთულეს წარმოშობს. თუმცა აქაც გასათვალისწინებელია ერთი ფაქტორი - სასურველია, ოჯახის თითოეული წევრი მხოლოდ ერთ ენაზე საუბრობდეს, რადგან, როცა ერთი და იგივე ადამიანი ხან ერთ ენაზე ესაუბრება ბავშვს და ხან მეორეზე, ენის სტრუქტურები შეიძლება აირიოს.
რაც შეეხება ტექნოლოგიებიდან ათვისებულ ენას. დღევანდელ რეალობაში საკმაოდ მომრავლდა, თუმცა უმეტესწილად ეს არის მექანიკურად დასწავლილი სიტყვები და ფრაზები, რომელთა კომუნიკაციაში მიზანმიმართული გამოყენება ბავშვებს უჭირთ, რადგან კომპიუტერთან კომუნიკაცია არ ესაჭიროებათ. უფრო მეტიც, შესაძლოა, ასე ნასწავლმა უცხო ენამ მშობლიურ ენაზე აზროვნებისა და მეტყველებისთვის სერიოზული ბარიერი შექმნას.
ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი, რომელიც უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა, არის ის, რომ წინასწარ არ ვიცით ექნება, თუ არა ბავშვს მეტყველების განვითარების დარღვევა. ამ დროს, მშობლების აჩქარებამ შესაძლოა, საკმაოდ გაართულოს სიტუაცია, ამიტომ მანამ, სანამ მშობელი არ დაინახავს, როგორ გადის მეტყველების განვითარების პერიოდებს მისი შვილი, სჯობს არ გარისკოს, მიჰყეს ბავშვის შესაძლებლობებს და ასაკობრივ განვითარებასთან შესაბამისად შეიტანოს მის ცხოვრებაში სხვადასხვა აქტივობა.
- ძირითადად, მშობლები დასაწყისში პრიორიტეტს ანიჭებენ ინგლისური ენის შესწავლის დაწყებას, რადგან საერთაშორისო ენაა და საჭიროა. რეალურად, შესაძლოა ბავშვს სხვა ენის მიმართ ჰქონდეს მიდრეკილება და ინტერესები. როგორ უნდა მოვიქცეთ ასეთ დროს?

​- რაც შეეხება საკითხს, თუ რომელი ენა სჯობს ბავშვმა შეისწავლოს. საინტერესოა, რა მიზნით სურს მშობელს ბავშვისთვის ამა თუ იმ ენის სწავლება. უმნიშვნელოვანესია, ამ დროს მშობელმა იზრუნოს ბავშვის შინაგანი მოტივაციის შექმნაზე. არ არის საკმარისი მხოლოდ ინფორმირებულობა, რატომ ასწავლიან ამ ენას, საჭიროა მოიძებნოს და შეირჩეს სწავლების ისეთი ფორმა, რაც ბავშვის ინტერესებსა და შესაძლებლობებზე იქნება მორგებული. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არაფრით არ შეიძლება ისეთი სიტყვების თქმა, როგორიც არის: „თავი გაგიხმეს,“ სიტყვას ძალიან დიდი ძალა აქვს,“ - ფსიქოლოგი ინგა გოჩელეიშვილი

ფსიქოლოგი ინგა გოჩელეიშვილი „სხვა შუადღეში“ სიტყვის ძალის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ საუბრის დროს ადამიანი წინასწარ უნდა დააკვირდეს საკუთარ ფიქრებს:

„სიტყვას ძალიან დიდი ძალა აქვს. ადამიანის გააზრებულობასთან არის კავშირში, რომ რამდენიმე წამით გააღოს პირი და თქვას სიტყვა საკუთარ თავზე ან სხვაზე. რაც უფრო გააზრებული და დაფიქრებული ხარ, რაც უფრო ნაკლებად იმპულსური, მით უფრო მეტად შეგიძლია ამის კონტროლი. საბედნიეროდ ახლა სულ უფრო და უფრო იშვიათად მხვდება ფენომენი, როგორიც არის წყევლა. ბებოებს რომ აქვთ ასეთი გამართლება, მე თუ გწყევლი, ჩემი ძუძუები გლოცავსო, არ დაიჯეროთ. დედა და ბებია ის ადამიანები არიან, რომელთაგანაც გამოვიზარდეთ ფიზიკურად. ამ ადამიანებთან გვაქვს ჩვენ ბიოლოგიური და ენერგეტიკული კავშირი. არაფრით არ შეიძლება ისეთი სიტყვების თქმა, როგორიცაა: „თავი გაგიხმეს!“ როდესაც ოჯახის წევრისგან მოდის წყევლა, ხდება ქვეცნობიერი დაპროგრამება. ძალიან ხშირად მსმენია გამოთქმა: „გაგიხმეს თავი!“ მერე ზრდასრული ადამიანი ავადდება ალკოჰოლიზმით. გასაგებია, რომ როგორც ფოთოლი ხმება, ისე არ უხმება ადამიანს თავი.“

ინგა გოჩელეიშვილის თქმით, ადამიანები ნეგატიურ ფიქრებზე უფრო დიდ დროს და ენერგიას ხარჯავენ, რის გამოც ჩვენი უარყოფითი მოლოდინები უფრო მეტად იქცევა რეალობად, ვიდრე პოზიტიური სურვილები:

„წარმოვიდგინოთ, რომ კვირას ეკლესიაში მიხვიდეთ და რაღაც კარგი სთხოვოთ თქვენი ოჯახისთვის ღმერთს. ამაზე რამდენ ხანს ხარჯავთ? ალბათ, ხუთ-ათ წუთს ან ერთ საათს. როდესაც რაღაცის გვეშინია, როდესაც არ გვინდა, რომ ეს მოხდეს, ამაზე შეუჩერებლად ვფიქრობთ. ნეგატიურ ემოციებს და ფიქრებს მუდმივად ვაცოცხლებთ გონებაში. ჩვენი ფიქრი არის ერთგვარი წყალი, რომელ მცენარესაც დაუსხამ წყალს, ის ამოვა.“

ინგა გოჩელეიშვილი ექსპერიმენტის შესახებ საუბრობს, რომელიც სიტყვის უდიდეს ძალას უსვამს ხაზს:

„სიტყვის ძალაზე გამახსენდა ექსპერიმენტი. ორ იდენტურ ლანგარში დათესეს ბრინჯი. ერთ ლანგარს მუსიკას ასმენინებდნენ, ტკბილ სიტყვებს ეუბნებოდნენ, მეორეს კი ლანძღავდნენ და წყევლიდნენ. ერთ ლანგარში ბრინჯი აყვავდა, მეორეში კი დაობდა და გაფუჭდა. არის ასეთი ბრძნული გამონათქვამი: „ჩვენ ვერ დავუშლით ჩიტებს, რომ იფრინონ ჩვენს თავზე ცაში, მაგრამ ჩვენს თავზე ბუდეს გაიკეთებენ თუ არა, ეს ჩვენზეა დამოკიდებული.“ ფიქრიც ასევეა. მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანმა დაიჭიროს, თუ რაზე ფიქრობს დღის განმავლობაში. ჰკითხეთ საკუთარ თავს, რაზე ფიქრობთ.“

ინგა გოჩელეიშვილი აცხადებს, რომ ადამიანი ახლობლებთან საუბრისას წინასწარ უნდა დაფიქრდეს, თუ რა მიზნის მიღწევა სურს მას მათთან საუბრისას:

„როდესაც ადამიანს მიმართავთ, მით უმეტეს, ახლობელს, შვილს ან მეუღლეს, უნდა დაფიქრდეთ, თუ რა შედეგის მიღება გინდათ. ადამიანებს ასეთი რამ გვახასიათებს, რომ ერთ ხერხს ამოვირჩევთ ხოლმე ურთიერთობების მოგვარების და სულ მას ვიყენებთ ხოლმე. ადამიანი უნდა დაფიქრდეს, თუ ის ვერ იღებს შედეგს თავისი ქმედებით და სიტყვებით, მან ეს უნდა შეცვალოს.“

„ძალიან ბევრი ნეგატიური სიტყვა გვაქვს, რომელიც უნდა შევცვალოთ: „ვაიმე, უიმე, გული დამწყდა, გული გამისკდა.“ ფრაზა „გული გამისკდა“ უნდა შევცვალოთ ფრაზით: „შემეშინდა.“ სად უბრალოდ შეშინებული ადამიანი და სად გულგახეთქილი. დავუფიქრდეთ საკუთარ სიტყვებს და სწორი სიტყვები ვთქვათ. დილით რომ ვიღვიძებთ, გასაგებია, რომ ხანდახან ცუდ ხასიათზე ვართ, მაინც უნდა გავუღიმოთ საკუთარ თავს. იმ ცუდ ხასიათზე ყოფნა რას გაძლევთ?“ - აღნიშნავს ინგა გოჩელეიშვილი.

წყარო: ​სხვა შუადღე

წაიკითხეთ სრულად