Baby Bag

თუ ახალშობილს თვალიდან ჩირქი მოსდის, დედის რძის ჩაწვეთება უშველის - ბებიების 10 მითი

თუ ახალშობილს თვალიდან ჩირქი მოსდის, დედის რძის ჩაწვეთება უშველის - ბებიების 10 მითი

ბებიების 10 მითის შესახებ ​პედიატრი თამარ ობგაიძე საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ბებიები - ყველაზე სათუთი, ტკბილი ადამიანები, ხანდახან რომ გვგონია, ჩვენი შვილები ჩვენზე მეტად უყვართ, უფრო მეტად ზრუნავენ, ბევრს ეთამაშებიან, უფრო ბევრს პატიობენ, მათი სიხარული უხარიათ და ტკივილიც უსაზღვროდ სტკივათ.

და ამ ზრუნვაში ბავშვის ჯანმრთელობისა და უსაფრთხოების შესახებ ხან თვითონ თხზავენ ახალ მითებს, ხანაც საკუთარი დედა-ბებიების გადმოცემებს გვიყვებიან. მათი მითები ხანდახან სულაც არაა საფუძველსმოკლებული, ზოგჯერ კი ისეთი ზღაპრულია, მტკიცებითი მედიცინის ერაში, ძალიან გაგეცინება.

ბებიების მითებს მიმოვიხილავ.

მაშ, ასე.

მითი N1 - ბავშვი ყინვაში რომ გაიყვანე, იმიტომ გაგიცივდა და ახველებს.

სინამდვილეში „გაციება“ ვირუსითაა გამოწვეული და სასუნთქი გზების ინფექციების გამოწვევა დაახლოებით 300-მდე ვირუსს შეუძლია. მათთვის ხველა, ცხვირიდან გამონადენი, სუნთქვის გაძნელება, ზოგჯერ კი ცხელებაცაა დამახასიათებელი.

მითი N2 - ახალშობილს მჭიდროდ თუ გაახვევ, სწორი ფეხები ექნება.

დარწმუნებული ვარ, გაგეღიმათ. ახალშობილის გახვევა აღარაა მიღებული პრაქტიკა. პირიქით, ბავშვის განვითარებისათვის მოძრაობა აუცილებელია. ძვლების ფორმებს კი გენეტიკური ფაქტორები განაპირობებს და თუ რაიმე დაავადების გამო არ განიცადა დეფორმაცია, სხვა არაფერი შეცვლის.

მითი N3 - რატომ კვებავ ბავშვს ძუძუთი ასე ხშირად? კუჭი გადაეტვირთება და ავად გახდება. 

არ დაიჯეროთ.

ქალის რძე ბავშვის კუჭში მცირე ხნით ყოვნდება და სწრაფად მოინელება, ამიტომ შეგძილიათ მშვიდად კვებოთ ის მოთხოვნილებისამებრ. ხელოვნური ნარევი კი ძნელადმოსანელებელია და კუჭში დაახლოებით 3-3,5 საათი ყოვნდება, ამიტომ ხელოვნური კვების დროს შუალედების დაცვა აუცილებელია.

მითი N4 - თავდაბანილი გარეთ არ გახვიდე, თორემ მენინგიტი დაგემართება 

მორიგი მითია. მენინგიტს ვირუსები და ბაქტერიები იწვევს.

მითი N5 - თუ ახალშობილს თვალიდან ჩირქი მოსდის, დედის რძის ჩაწვეთება უშველის.

არ გირჩევთ ამის გაკეთებას, დედის რძე მართლაც უნიკალური ნივთიერებაა, ის დიდი რაოდენობით ანტისხეულებს შეიცავს, რაც ინფექციებისაგან გვიცავს, მაგრამ თვალთან ეს კავშირში არაა. პირიქით, შესაძლებელია კონიუქტივიტის მოვლენები კიდევ უფრო გამწვავდეს, ამიტომ სჯობს ექიმის მიერ დანიშნული მედიკამენტი გამოიყენოთ.

მითი N6 - ბავშვს „მუცლის თმას“ თუ გადაპარსავ, უფრო ხშირი თმა ამოუვა.

გოგონების დედიკოებს ალბათ უფრო გეცნოთ.

არ დაიჯეროთ! მითია. თმის სტრუქტურას გენეტიკა განაპირობებს და რამდენჯერად არ უნდა გადაპარსოთ პატარას თავი, სქელი ან ხვეული თმა მაინც არ ამოუვა.

რაც შეეხება „მუცლის თმას“, გახსოვდეთ, თმა მუდამ თვითგანახლებას განიცდის, თანდათან ცვივა და ახალი ამოდის. ასე, რომ ასეთი თმა მხოლოდ ახალშობილს აქვს.

მითი N7 - ერთჯერად საფენს მრავალჯერადი სჯობს. დაინახავ მაინც, როდის დასველდა და სწრაფად გამოუცვლი.

ეს ასე არ არის. ერთჯერადი საფენი ნამდვილად კარგი ხსნაა თანამედროვე მშობლებისათვის, რადგან ის ძალიან კომფორტულია. არ არსებობს მტკიცებულებები, რომელიც რომელიმე ამ საფენის უპირატესობას დაადასტურებს მეორესთან შედარებით იმ შემთხვევაში, თუ მას დიდხანს დააყოვნებთ. ხშირი გამოცვლა ორივე ტიპის საფენს სჭირდება საფენის დერმატიტის თავიდან ასაცილებლად.

მითი N8 - კეფაზე თმა იმიტომ გასცვივდა, რომ სულ აქეთ-იქეთ იყურება წოლის დროს, თავს ამოძრავებს და კეფა „გაეხეხა“.

მითია. კეფაზე თმის გაცვენა რაქიტის ნაადრევი ნიშანია და თუ დიდხანს დაიჯერებთ ამ მითს და პატარას დ ვიტამინის გარეშე დატოვებთ, მას საკმაოდ ბევრი დეფორმაციისა და დაზიანებისათვის გაწირავთ.

მითი N9 - ახალშობილს სახლშიც უნდა ეხუროს ქუდი, რომ არ გაცივდეს.

არა, ახალშობილს სახლში ქუდი არ უნდა ეხუროს. გამონაკლისია ბანაობისშემეგომი პერიოდი, როცა პატარას სველი თავი აქვს და სითხოს ადვილად გასცემს. დაახლოებით 1 საათის შემდეგ ქუდი უნდა მოხადოთ.

მითს საფუძვლად ერთი ფაქტი უდევს - ახალშობილი მართლაც ძალიან სწრაფად კარგავს სითბოს. ამიტომ სამშობიარო ბლოკში დაბადების შემდგომ მას სწარფად ამშრალებენ, ახვევენ და სითბური გამათბობლის ქვეშ აწვენენ, რათა სითბოს დაკარგვა და სხეულის გადაციება თავიდან აიცილონ.

მითი N10 - საკვების მიცემა ვერცხლის კოვზით სჯობს, ბავშვს მიკრობებისაგან დაიცავს.

ვერცხლს მართლაც აქვს ანტიმიკრობული თვისებები, თუმცა რა ეფექტი შეიძლება მოახდინოს რამდენიმე წამით მასში დაყოვნებულმა საკვებზე, სადაოა. თანამედროვე მედიცინას ამ ეტაპზე არ აქვს განსაკუთრებული აკრძალვა ვერცხლის კოვზის გამოყენებასთან დაკავშირებით, ისევე როგორც, რეკომენდაციები მისი გამოყენების სარგებლიანობასთან მიმართებაში.

სამყარო შეიცვალა, ბებიკოებო, და ბევრი მითიც გაქარწყლდა, დაუჯერეთ ხანდახან ახალგაზრდა დედებს - ქალიშვილებსა და რძლებს.“

შეიძლება დაინტერესდეთ

დაავადების გაუარესების კლინიკური ნიშნები კოვიდ-19-ით ინფიცირებულ ადამიანებში - ექიმი ნანა გეგეჭკორი

დაავადების გაუარესების კლინიკური ნიშნები კოვიდ-19-ით ინფიცირებულ ადამიანებში - ექიმი ნანა გეგეჭკორი

ექიმი ნანა გეგეჭკორი სოციალურ ქსელში ვრცელ გზამკვლევს აქვეყნებს, რომელშიც ის ადამიანებს დეტალურად უხსნის ​კოვიდ-19-ის დამძიმების ნიშნებს და გამოკვეთს სხვადასხვა ხარისხის სუნთქვის უკმარისობისთვის დამახასიათებელ სიმპტომატიკას. ნანა გეგეჭკორის პოსტს უცვლელად გთავაზობთ:

​მსუბუქი ფორმით დაავადებულ პაციენტებს ექიმის სპეციალური მეთვალყურეობა არ სჭირდებათ, თუ ისინი არ განეკუთვნებიან რისკ-ჯგუფებს!

რისკ-ჯგუფში მყოფი ყველა პაციენტიც არ საჭიროებს ამგვარ ზედამხედველობას, თუ მათი თანდართული პრობლემები კარგად არის მართული. მაგალითად, ზედმიწევნით კარგად კონტროლირებადი შაქრიანი დიაბეტით დაავადებული პაციენტი მსუბუქი კოვიდ-ინფექციით, შეიძლება დარჩეს სახლში და თავად მართოს პროცესი, ისევე როგორც მოიქცეოდა სეზონური გრიპის შემთხვევაში.

თუმცა, მნიშვნელოვანია დავაკვირდეთ სიმპტომებს დინამიკაში და ექიმთან მიმართვის გადაწყვეტილებას ყოველდღიურ რეჟიმში გადავხედოთ. როგორც წესი, კლინიკურად, პაციენტის დამძიმება დაავადების დაწყებიდან ერთ კვირაში ხდება ხოლმე (თუ ასეთი ალბათობა აქვს პაციენტს) და რისკ-ჯგუფები ამ ეტაპზე განსაკუთრებულ დაკვირვებას ითხოვენ. ასეთ დროს ძალიან დაბალია სრული კლინიკური კვლევის აუცილებლობის ზღურბლი. ზოგიერთ მათგანს შეიძლება ჰოსპიტალიზაციაც დასჭირდეს. დღესდღეობით არ არსებობს არანაირი სპეციფიკური კრიტერიუმი, რის მიხედვითაც გართულებების ან დაავადების დამძიმების პროგნოზირების სრული შესაძლებლობა გვექნებოდა მსუბუქი ფორმებით ინფიცირებულებში. ჰოსპიტალიზირებულ პაციენტებში არსებობს სპეციალური რისკის შკალები, რაც კლინიკური გამოსავლის მეტნაკლებად პროგნოზირების საშულებას იძლევა, თუმცა მათი გამოყენება მკურნალობის სტანდარტს ჯერჯერობით არ წარმოადგენს.

დაავადების გაუარესების კლინიკური ნიშნები:

  • უკიდურესი დაღლილობის შეგრძნება არ გაძლევთ მოძრაობის საშუალებას.
  • გონების ნაწილობრივი ან სრული დაბინდვა, უჩვეულო აგზნება, გამოხატული მოუსვენრობა სხვა სიმპტომებთან ერთად.
  • მაღალი ტემპერატურა არ ემორჩილება მედიკამენტოზურ მკურნალობას.
  • გამოხატული სუნთქვის უკმარისობა.
  • ტკივილი, უჩვეულო სიმძიმის ან მოჭერის შეგრძნება გულმკერდის არეში (ტკივილის ხასიათი არ იცვლება მოძრაობისას სუნთქვის ფაზებთან მიმართებაში. ტკივილის გამოწვევა ან დაყუჩება ან ხასიათის ცვლილება შეუძლებელია შეხებით. ტკივილი გადაეცემა ქვედა ყბას, კისერს, ზემო კიდურებს, ბეჭის მიმდებარე ტერიტორიას ან მუცლის ზედა კვადრანტს).
  • უჩვეულო ტაქიკარდია (აჩქარებული გულისცემა), ნორმალური გულისცემის სიხშირე არ უნდა აღემატებოდეს 100-ს წუთში მცირედი დატვირთვისას.
  • საკმარისი რაოდენობით საკვების და სითხის მიღების შეუძლებლობა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის სიმპტომების გამო.
  • დიარეის და ღებინების ხშირი ეპიზოდები, რამაც შეიძლება სერიოზული დეჰიდრატაცია გამოიწვიოს.
  • ​ქვემო კიდურების ასიმეტრიული შეშუპება (ასეთ შემთხვევაში ქვედა კიდურების ღრმა ვენების თრომბოზი უნდა გამოირიცხოს).
  • სუნთქვის გამოხატული უკმარისობა.
  • სუნთქვის უკმარისობის კლინიკური ნიშნები:

  • ჩვეულებრივი აქტივობები ხდება უჩვეულოდ შეუძლებელი სუნთქვის გაძნელების გამო.
  • სუნთქავთ უფრო ჩქარა და მძიმედ, ვიდრე ჩვეულებრივ (სუნთქვის სიხშირე მოზრდილებში ნორმის მიხედვით არ აღემატება 18-20-ს წუთში).
  • ჩვეულებრივი აქტივობა იწვევს თავბრუსხვევას.
  • ვისაც პულსოქსიმეტრზე მიგიწვდებათ ხელი, ​სატურაცია ნორმალურ მდგომარეობაში უნდა აღემატებოდეს 95%. თუ სატურაცია <92%-ზე, ოთახის ჰაერზე ყოფნისას, პაციენტს ესაჭიროება სასწრაფო ჰოსპიტალიზაცია.
  • პროდუქტიული ხველა, იგულისხმება დიდი რაოდენობით ნახველი რომლის ევაკუაცია (ამოხველება) გართულებულია. ასეთ შემთხვევაში უნდა გამოირიცხოს თანდართული ბაქტერიული პნევმონია. კოვიდს უმეტესად მშრალი ხველა ახასიათებს.
  • ქოშინი მინიმალური დატვირთვისას.
  • სუნთქვის უკმარისობის (დისპნეა) ხარისხები:

    მსუბუქი დისპნეა – სუნთქვის უკმარისობა არ იწვევს ჩვეულებრივი, ყოველდღიური აქტივობების შეზღუდვას და ის გამოხატულია მხოლოდ უჩვეულო დატვირთვისას, მაგალითად, სწრაფი სიარულის, ან ერთი თუ ორი სართულით კიბეზე ასვლისას.

    საშუალო სიმძიმის დისპნეა – სუნთქვის უკმარისობა გიზღუდავთ ჩვეულებრივ აქტივობებს (გამოხატულია სამზარეულოში საკვების მომზადებისას, ვერ ადიხართ კიბეებზე შესვენების გარეშე, ვერ ალაგებთ სახლს).

    მძიმე დისპნეა – ​სუნთქვის უკმარისობა გამოხატულია დასვენების დროსაც; ვერ ახერხებთ მარტივ მოძრაობებს, მაგალითად, ტანსაცმლის ჩაცმას.

    დაავადების დინამიკის შეფასებას მნიშვნელობა აქვს იმისთვის, რომ გავიგოთ შეგვიძლია მკურნალობის სახლში გაგრძელება, თუ დროა მივმართოთ სამედიცინო დაწესებულებას.

    თუ დაავადების ჩვეულ მიმდინარეობას ახალი, რთულად ასატანი სიმპტომები დაერთო, ან მდგომარეობა გაუარესდა, აუცილებელია სრული დიაგნოსტიკური კვლევის ჩატარება. ზემოთ ჩამოთვლილ ტესტებთან ერთად სასურველია სეზონურ ვირუსულ ინფექციებზეც ჩატარდეს კვლევა და ასევე, თუ შესაძლებელია ჩატარდეს რადიოლოგიური დიაგნოსტიკა ზემოთ ნახსენები სქემით.

    საშუალო სიმძიმის დაავადების შემთხვევაში ზედმიწევნით ფრთხილად უნდა გამოიყოს პაციენტთა ჯგუფი, რომელიც დროულ ჰოსპიტალიზაციას საჭიროებს; რისკის ფაქტორების ან უარყოფითი დინამიკის ტემპის გათვალისწინებით. დანარჩენების მართვა კი ექიმის ყოველდღიური მეთვალყურეობის ქვეშ შესაძლებელია სახლში გაგრძელდეს.

    საშუალო სიმძიმის დაავადების კრიტერიუმებია:

    ჰიპოქსიის გარეშე მიმდინარე რადიოგრაფიულად დადასტურებული ქვედა სასუნთქი გზების დაავადება (პნევმონია), სატურაცია (სისხლში ჟანგბადის პროცენტული შემცველობა) >94% ოთახის ჰაერზე.

    განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია არ გამოგვეპაროს მძიმედ მიმდინარე დაავადება და ყველა შესაძლებლობა გამოვიყენოთ ამგვარი პაციენტის დროული ჰოსპიტალიზაციისთვის.

    მძიმედ მიმდინარე დაავადების კრიტერიუმებია:

    - გამოხატული ტაქიპნოე (სუნთქვის სიხშირე >30 წუთში)

    - ჰიპოქსია (სატურაცია <93%, სისხლში ჟანგბადის პარციალური წნევის შეფარდება ჩასუნთქული ჟანგბადის ფრაქციასთან <300, ეგრეთ წოდებული PF ratio)

    - რადიოლოგიური კვლევით დადასტურებული ინფილტრატები ფილტვებში >50%

    ცხადია, მ​ძიმედ მიმდინარე დაავადება სასწრაფო ჰოსპიტალიზაციას მოითხოვს. ამგვარი მიდგომა დაგჭირდებათ ასევე იმ პაციენტების მიმართაც, ვისაც მნიშვნელოვანი ქრონიკული დაავადებების გამწვავება აღენიშნება და ეს ართულებს კოვიდის შედარებით მსუბუქი ფორმის სახლში მართვას. სწორად შერჩეული პაციენტის დროული ჰოსპიტალიზაცია კრიტიკულად აუცილებელია საიმედო კლინიკური გამოსავლისათვის.

    ჰოსპიტალიზირებულ პაციენტს პირველ ეტაპზე სჭირდება ის ტესტები, რაც ზემოთ არის მითითებული. დამატებით, აუცილებელია ელექტროკარდიოგრამა, რადგან ამგვარ პაციენტებს ხშირად აღენიშნებათ ელექტროლიტური ბალანსის დარღვევები და მკურნალობისას ელექტროკარდიოგრამაზე შესაბამისი ცვლილებების დროულ აღმოჩენას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს სიცოცხლისათვის საშიში არითმიების თავიდან ასარიდებლად.“

    შეგახსენებთ, რომ დღემდე საქართველოში კოვიდ-19-ის 123470 შემთხვევაა აღრიცხული. ბოლო 24 საათში კორონავირუსი 4780 ადამიანს დაუდასტურდა.

    ​წყარო

    წაიკითხეთ სრულად