Baby Bag

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ
უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ 12-17 წლის ასაკის თინეიჯერების 1/3 რეგულარულად სვამს ენერგეტიკულ სასმელებს. ენერგეტიკული სასმელი დიდი რაოდენობით შაქარს, კოფეინს, დანამატებს: ლ-კარნიტინს, გოგირდის შემცველ ამინომჟავას და გუარანას შეიცავს. მართალია, მოცემული დანამატები მეხსიერების გაუმჯობესებას, ენერგიის მატებასა და კონცენტრაციის ზრდას უწყობს ხელს, მაგრამ აღნიშნული ინგრედიენტების ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმზე ჯერ ბოლომდე შესწავლილი არ არის.

თინეიჯერების დიდი ნაწილი ენერგეტიკულ სასმელს იმ მოტივით სვამს, რომ დროის მოკლე შუალედში თავი უფრო ენერგიულად და გამოცოცხლებულად იგრძნოს. ზოგიერთი მათგანი ღამის გათენებას ცდილობს, ზოგს კი სურს რომელიმე კონკურსში მონაწილეობისას თავი უენერგიოდ ან უმოტივაციოდ არ იგრძნოს.
ენერგეტიკული სასმელი ორი სახისაა:

• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც ისეთ ქილაში ასხია, როგორშიც მსუბუქი ტკბილი სასმელები.
• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც პატარა ზომის ქილებშია ჩასხმული.
ორივე კატეგორიის ენერგეტიკული სასმელის მთავარ კომპონენტს კოფეინი წარმოადგენს. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის ცნობით, ენერგეტიკული სასმელი მეტისმეტად დიდი რაოდენობის კოფეინს და ისეთ დანამატებს შეიცავს, რომელთა შეტანაა თინეიჯერთა რაციონში მიზანშეწონილი არ არის.
რატომ მოსწონთ თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელები?
ენერგეტიკული სასმელები თინეიჯერებს სასურველი შედეგის მიღებაში ძალიან სწრაფად და მარტივად ეხმარება. ახალგაზრდა ათლეტები, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელს რეგულარულად მოიხმარენ, გაცილებით პროდუქტიულად ვარჯიშობენ, თუმცა კვლევებით დასტურდება, რომ მსგავსი ტიპის სასმელი მათ ჯანმრთელობაზე უარყოფითად მოქმედებს. ენერგეტიკული სასმელის დალევის შემდეგ ადამიანებს ენერგია ემატებათ და კონცენტრაციაც უუმჯობესდებათ, თუმცა აღნიშნული ეფექტი მოკლევადიანია. მათი ხშირი მიღება ჯანმრთელობისთვის სერიოზული საფრთხის მომტანიც შეიძლება აღმოჩნდეს. ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მოხმარებით გამოწვეული ზიანი მისგან მიღებულ სარგებელს მნიშვნელოვნად აღემატება.
დიდ ბრიტანეთში ჩატარებულმა კვლევამ, რომელიც ბავშვებსა და მოზარდებში ენერგეტიკული სასმელებისადმი დამოკიდებულების შესწავლას ისახავდა მიზნად, დაადგინა, რომ გემო, ფასი, რეკლამა, ხელმისაწვდომობა და ეფექტურობა ის ძირითადი ფაქტორებია, რომელთა გამოც თინეიჯერები მსგავსი ტიპის სასმელს აქტიურად ეტანებიან. მწარმოებლები პროდუქტს მაქსიმალურად ხელმისაწვდომ ფასს ადებენ და სპეციალური მარკეტინგული გათვლების გამოყენებით, მას მოზარდი თაობის თვალში მიმზიდველობას მატებენ.
მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ ენერგეტიკული სასმელი მოზარდებს სხვადასხვა მიზეზის გამო იზიდავს. დომინანტი ფაქტორი, რომელიც პროდუქტის მიმზიდველობას აბსოლუტურად განსაზღვრავს, არ გამოიკვეთა. სხვადასხვა ფაქტორთა ეფექტური კომბინაცია თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელისადმი მეტად მიდრეკილს ხდის. მისი ხელმისაწვდომობა კი პროდუქტის მოხმარების სიხშირეს აორმაგებს. მსგავსი ტიპის სასმელის მზარდი პოპულარობა მისასალმებელი ნამდვილად არ არის. მშობლებსა და თინეიჯერებს მეტი სიფრთხილის გამოჩენა მართებთ. აუცილებელია, რომ მათ ენერგეტიკული სასმელების გვერდითი ეფექტების შესახებ გარკვეული წარმოდგენა ჰქონდეთ, რათა მავნე პროდუქტის მიღებისგან თავის შეკავება შეძლონ.
ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტები
ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მიღება თინეიჯერების ჯანმრთელობაზე ნეგატიურად აისახება. კოფეინის მაღალი შემცველობისა და არაჯანსაღი დანამატების სიუხვის გამო აღნიშნული პროდუქტი ორგანიზმისთვის ზიანის მომტანია. ქვემოთ ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტების ნუსხას გთავაზობთ:
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილის პრობლემები აქვთ, მათ სასწავლო მასალის ათვისება უძნელდებათ, გონებრივად ნაკლებად აქტიურები ხდებიან. არსებობს მაღალი რისკი, რომ ენერგეტიკულ სასმელზე მიჯაჭვული მოზარდები ნარკოტიკებს, ალკოჰოლს ან სიგარეტს მიეძალონ.
• ენერგეტიკულ სასმელს არანაირი კვებითი ღირებულება არ აქვს, ამასთან ის საკმაოდ დიდი რაოდენობით კოფეინს და შაქარს შეიცავს. მსგავსი ტიპის სასმელი მოზარდის ორგანიზმისთვის საზიანოა.
• ენერგეტიკული სასმელებით გატაცებული 13-19 წლის თინეიჯერების 40% უძილობას, გულისრევის შეგრძნებას, ღებინებას, გახშირებულ კანკალს, თავისა და მუცლის ტკივილს უჩივის. ექსტრემალურ შემთხვევაში ენერგეტიკული სასმელის ჭარბმა მიღებამ, შესაძლოა, კრუნჩხვების განვითარებას შეუწყოს ხელი.
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ რისკის შემცველი ქმედებებისკენ მიდრეკილება უჩნდებათ. მათ ნარკოტიკების მოხმარება, ჩხუბი და დაპირისპირება იზიდავთ.
• ენერგეტიკულ სასმელში შემავალი კოფეინი, ვიტამინები, პროტეინები, ნახშირწყლები, ამინომჟავები, დანამატები და მინერალები, ისეთ კომბინაციას ქმნიან, რომელიც დეჰიდრატაციას უწყობს ხელს. კოფეინი ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი დიურეტიკია.
• ენერგეტიკული სასმელების უმრავლესობა 500 მილიგრამზე მეტ კოფეინს შეიცავს. ამ რაოდენობის კოფეინის ხშირი მიღება თინეიჯერების ორგანიზმისთვის მომწამვლელია.
• ზოგიერთი ნაირსახეობის ენერგეტიკული სასმელი ალკოჰოლსაც შეიცავს. როგორც წესი, მსგავსი ტიპის სასმელს დანამატის სახით კოფეინს და სხვა სტიმულატორებს აღარ ამატებენ. მიუხედავად ამისა, მას მაინც ენერგეტიკული სასმელის სახით ყიდიან. ალკოჰოლი თინეიჯერების ორგანიზმისთვის განსაკუთრებით საზიანოა.
რა რაოდენობის ენერგეტიკული სასმელის მიღებაა თინეიჯერებისთვის ნებადართული?
თინეიჯერებისთვის ენერგეტიკული სასმელების მიღება უსაფრთხო არ არის. არ არსებობს დოზა, რომელიც მათთვის სასურველად შეგვიძლია ჩავთვალოთ. ზოგიერთი თინეიჯერი ფიქრობს, რომ ენერგეტიკული სასმელის დახმარებით მას ენერგია ემატება, ფიზიკურად აქტიურდება და იზრდება კიდეც. თუმცა მსგავსი წარმოდგენები რეალობას ყოველთვის არ შეესაბამება. გარდა ამისა, არ არსებობს მეცნიერული მტკიცებულება იმისა, რომ ენერგეტიკული სასმელის მიღებით გამოწვეული დადებითი ეფექტები მოზარდის ორგანიზმისთვის სასარგებლოა. აუცილებელია თინეიჯერებმა კარგად გააცნობიერონ მსგავსი ტიპის სასმელების უარყოფითი ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმსა და ჯანმრთელობაზე. თქვენს შვილებს წყლის დიდი რაოდენობით მიღებისკენ მოუწოდეთ და ეცადეთ, მის ეფექტურობასა და სარგებლიანობაში დაარწმუნოთ. 
მომზადებულია ​momjunction.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზოგიერთებს არაჩვეულებრივი პირობები აქვთ სოფელში, სადაც შეიძლება შვილიშვილების ნახვის ნატვრით დატანჯული ბებო იცდის“ - ინფექციონისტი ბავშვების კურორტზე წაყვანას ეხმიანება

„ზოგიერთებს არაჩვეულებრივი პირობები აქვთ სოფელში, სადაც შეიძლება შვილიშვილების ნახვის ნატვრით დატანჯული ბებო იცდის“ - ინფექციონისტი ბავშვების კურორტზე წაყვანას ეხმიანება

ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი ბავშვების კურორტებზე დასვენების თემას ეხმიანება. როგორც იგი აღნიშნავს, სამწუხაროდ, ჩვენს კურორტებზე ჰიგიენური პირობები ხშირად არც თუ ისე სახარბიელოა: 

„ჩვენთან მშობლებს ბავშვების კურორტებზე დასვენებისგან გადაჭარბებული მოლოდინები აქვთ. კერძოდ, ბევრს გონია, რომ რომელიღაც კონკრეტული კურორტის ჰაერი აუცილებელია ბავშვის ჯანმრთელობისთვის. ზოგსაც მიაჩნია, რომ უნდა მოხდეს სხვადასხვა ჰაერის მონაცვლეობა, მაგალითად, ზღვის და მთის. ზოგსაც წიწვოვანი მცენარეების მიერ მოხდენილი სასწაულების სჯერა. ამ ყველაფერს სამეცნიერო მტკიცებულებები არ გააჩნია და ისტორიულად, თაობებზე გადაცემული მითებია, როგორიცაა, მაგალითად, ბროწეულის წვენი რომ „სისხლისთვის კარგია.“

ეს მითები, თავისთავად, არაფერს აშავებს და თუ მშობელს ამის სჯერა, ბოლოს და ბოლოს ამ „ჰაერის გამოცვლაში“ დიდი სარგებელი თუ არა, მავნებლობაც არაფერია. პრობლემაა უბრალოდ ის, რომ ჯერ ერთი, ხშირად ოჯახები უკანასკნელი სახსრების მობილიზაციას აკეთებენ ზოგიერთ ამ კურორტზე ბავშვის წასაყვანად და ეს თანხები უფრო სასარგებლოდაც შეუძლიათ გამოიყენონ, თუმცა, ჩემი, როგორც ინფექციონისტის თემა ეს არ არის და მე უფრო სხვა მოსაზრებით წამოვწიე ეს საკითხი.

საქმე იმაშია, რომ ამ არასწორი მოლოდინების გამო, რომ ბავშვის ჯანმრთელობისთვის რაღაც ძალიან კარგს ვაკეთებთ, ხშირად ინფექციური დაავადებების რისკს ვუქმნით. რამდენს გაქვთ ეს გამოცდილება, რომ კურორტზე წაყვანილი ბავშვი უკან დიარეით, ღებინებით, სიცხით წამოგიყვანიათ. არადა, ზოგიერთებს არაჩვეულებრივი პირობები აქვთ სოფელში, სადაც შეიძლება შვილიშვილების ნახვის ნატვრით დატანჯული ბებო იცდის, რომელიც სუფთა, ნატურალურ კვებას უზრუნველყოფს ბავშვისთვის სოფელში, სადაც ერთად ბევრი ადამიანი არ არის თავმოყრილი და შესაბამისად, ინფექციური დაავადებების რისკიც მნიშვნელოვნად დაბალია. სოფელში, სადაც მანქანების გამონაბოლქვი თითქმის არ არის, უამრავი მცენარეა და ჰაერის დაბინძურება დაბალი. ჯანმრთელობისთვის კი სწორედ ეს არის მნიშვნელოვანი და არა გინდა თუ არა ის ამოჩემებული კურორტები, სადაც, ვითომდა რაღაც განსაკუთრებული ჰაერია. ეს ხომ არავითარ სამეცნიერო მტკიცებულებებს არ ემყარება, ისევე როგორც ის, რომ ბავშვს „სხვადასხვა ჰაერი უნდა ვუცვალოთ“.

ზოგიერთ კურორტზე იმდენი ხალხი და მანქანაა, რომ გამონაბოლქვი შეიძლება ქალაქებზე ნაკლები არც იყოს. აღარაფერს ვამბობ ინფექციურ დაავადებებზე, რაც უკვე ვახსენე.

სამწუხაროდ, ჩვენს კურორტებზე ჰიგიენური პირობები ხშირად არც თუ ისე სახარბიელოა. მაგალითად, რესტორნებსა და სასტუმროებში ხშირად არ არის ჭურჭლის რეცხვის ავტომატური სისტემა მაღალ ტემპერატურაზე და ხშირად ერთად ჩაყრილი ჭურჭელი ხელით ირეცხება, ზოგჯერ სრულიად ზედაპირულად, რაც სისუფთავის და ინფექციების პრევენციის გარანტიას საერთოდ არ იძლევა. ხშირად საეჭვოა ასევე პროდუქტების სწორად შენახვის პრაქტიკაც. სწორედ ეს ყველაფერი ქმნის ბავშვების (და ხშირად არა მარტო ბავშვების) ასე მასიურად ინფიცირების რისკებს.

რა თქმა უნდა, ყველას გვინდა, რომ ჩვენი შვილებისთვის საინტერესო ზაფხული უზრუნველვყოთ, მაგალითად ზღვაზე. ეს ნამდვილად არის ბავშვის კურორტზე წაყვანის არგუმენტი (თუნდაც ჩამოთვლილი რისკების გათვალისწინებით), მაგრამ მხოლოდ „ჰაერის გამოცვლა“, რაც, კიდევ ვიმეორებ, არაფრით არ არის გამყარებული, ჩემი აზრით, ხალხმრავალ კურორტებზე წასვლის (და დღეის კონტექსტში კორონავირუსის გადაცემის საფრთხის შექმნის) საფუძველი არ უნდა გახდეს,“ - აღნიშნავს მაია ბუწაშვილი. 


წაიკითხეთ სრულად