Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს ბავშვებში სტომატიტს და როგორ ვუმკურნალოთ?

​რა იწვევს ბავშვებში სტომატიტს და როგორ ვუმკურნალოთ?

რა იწვევს ბავშვებში სტომატიტს და როგორ ვუმკურნალოთ? - ამ თემებზე MomsEdu.ge- ს ესაუბრა ბავშვთა და მოზრდილთა ექიმი-თერაპევტი/პირის ღრუს ქირურგი გვანცა ბაიდაშვილი.

რა არის სტომატიტი?

- სტომატიტი პირის ღრუს ლორწოვანი გარსის ანთებითი დაავადებების ზოგადი სახელია და მასში მოიაზრება 500 - ზე მეტი დაავადება, რომელთაც სხვადასხვა ეტიოლოგია (გამომწვევი მიზეზი), მიმდინარეობა და მკურნალობის ტიპი აქვს.

- რა არის გამომწვევი მიზეზი ბავშვებში?

გამომწვევი მიზეზი შეიძლება იყოს სისტემური დაავადება, რომელიც პირის ღრუში გამოვლინდა ერთ-ერთი სიმპტომის სახით ან ლოკალური, როცა მხოლოდ პირის ღრუში იჩენს თავს სხვადასხვა მორფოლოგიური ელემენტით.

- სტომატიტის სახეობებზე რომ ვისაუბროთ.

- როგორც ვახსენე, სტომატიტი 500 - ზე მეტი დაავადების კრებითი სახელია და ყველაზე ვერ ვისაუბრებთ, თუმცა, ბავშვებში ყველაზე ხშირია ტრავმული სტომატიტი, რომელსაც უმეტესად სათამაშოთი ან მყარ საგანზე დაცემის დროს იღებენ და რამდენიმე დღეში ალაგდება. ასევე, დამწვრობით გამოწვეული, თუნდაც ცხელი საკვებით, რომელიც მალევე გადადის, იმ შემთხვევაში თუ რეგულარულად არ იღებს ბავშვი ცხელ საკვებს.

ალერგიული სტომატიტი შესაძლოა რომელიმე პრეპარატით ან კოსმეტიკით გამოვლინდეს და მხოლოდ გამომწვევი მიზეზის დადგენით და მოხსნით იკურნება. ვირუსული სტომატიტიც ხშირია ბავშვებში, რაც სისტემური ვირუსის მიმდინარეობის დროს ვლინდება.

- როგორ მივხვდეთ რომ ბავშვს სტომატიტი აქვს და რა შეიძლება გავაკეთოთ სახლის პირობებში?

- ოჯახის წევრების მიერ სტომატიტზე ეჭვის მიტანა მარტივია. პირის ღრუს ლორწოვანზე ვლინდება მოწითალო ან მოთეთრო ანთებითი ელემენტი, რომელიც შეიძლება იყოს მტკივნეული ან ხელს უშლიდეს კვებასა და საუბარში. სახლის პირობებში მკურნალობა, ექიმის გარეშე, არ შეიძლება, რადგან დიაგნოზის დასმას საჭიროებს, რაც მშობლის პრეროგატივა არაა და შესაძლოა, გართულება გამოიწვიოს.

- როდის უნდა მივმართოთ სპეციალისტს და როგორ მიმდინარეობს მკურნალობა?

- ეჭვის არსებობისას მივმართავთ ექიმს, აღვუწერთ ბავშვის ზოგად მდგომარეობას, რათა დავეხმაროთ მას სწორი მიმართულებით წარიმართოს დიაგნოსტიკა და შესაბამისად, მკურნალობაც. მკურნალობა შეიძლება იყოს პერორალური პრეპარატებით და ადგილობრივად გამოსაყენებელი სავლებებით ან გელებით.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად