Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვმა ატაროს მზის სათვალე ვარდისფერი, ლურჯი ან ცისფერი შეფერილობის ლინზებით,“ - ევგენი კომაროვსკი

„არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვმა ატაროს მზის სათვალე ვარდისფერი, ლურჯი ან ცისფერი შეფერილობის ლინზებით,“ - ევგენი კომაროვსკი

​​პედიატრმა ევგენი კომაროვსკიმსოციალურ ქსელში პოსტი გამოაქვეყნა, რომელშიც მშობლებს აუხსნა, თუ როგორ და რა პრინციპით უნდა შეარჩიონ ბავშვებისთვის მზის სათვალე. მის პოსტს უცვლელად გთავაზობთ:

მზის სათვალეები ბავშვის მხედველობის დასაცავად აუცილებელია. მზის სათვალე თქვენს შვილს მზის ულტრაიისფერი გამოსხივებისგან იცავს, რომლის მიმართაც ათ წლამდე ასაკის ბავშვის თვალს განსაკუთრებით სუსტი გამძლეობა აქვს.

საბავშვო მზის სათვალის შერჩევისას უპირატესობა მიანიჭეთ პლასტმასის ჩარჩოს მქონე მოდელებს, ხოლო ლინზები, სჯობს, პოლიკარბონატის შეარჩიოთ. მსგავსი სათვალეები ნაკლებად სახიფათოა ტრავმის ან დაზიანების მიღების თვალსაზრისით. სათვალეები ბავშვთან ერთად შეარჩიეთ. მნიშვნელოვანია, რომ მასალა ჰიპოალერგიული იყოს. საბავშვო სათვალე უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ ორ მოთხოვნას: ის უნდა იყოს მსუბუქი და კომფორტული.

საბავშვო სათვალე უმჯობესია ცნობილი ბრენდის იყოს და მითითებული ჰქონდეს, რომ აქვს ულტრაიისფერი გამოსხივებისგან თვალის დაცვის ფუნქცია. საბავშვო სათვალე ბავშვის ასაკის შესაბამისი უნდა იყოს. თორმეტი წლის შემდეგ ბავშვებს შეუძლიათ უფროსებისთვის განკუთვნილი სათვალით ისარგებლონ.

სასურველია, რომ საბავშვო სათვალის ლინზას ნაცრისფერი, ყავისფერი ან მოყვითალო-მოყავისფრო შეფერილობა ჰქონდეს. არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვმა ატაროს სათვალე ვარდისფერი, ლურჯი ან ცისფერი შეფერილობის ლინზებით. აღნიშნული ფერები თვალის გუგის გაფართოებას უწყობს ხელს, რაც ​სათვალის ხანგრძლივად ტარების შემთხვევაში უსაფრთხო არ არის.

საბავშვო მზის სათვალის შეძენამდე აუცილებლად მიაქციეთ ყურადღება, თუ რა ხარისხით იცავს ის თვალს ულტრაიისფერი გამოსხივებისგან. სათვალის დამცველობითი ფუნქცია არ არის დამოკიდებული მინის შეფერილობაზე. არსებობს სპეციალური ფილტრები, რომლებიც თვალს გამოსხივებისგან იცავს. კარგ ფილტრს 99-100 %-იანი დამცველობითი უნარი აქვს. ხშირად და რეგულარულად შეამოწმეთ საბავშვო მზის სათვალის ლინზები. არ შეიძლება, რომ ლინზას რაიმე დაზიანება ან ნაკაწრი ჰქონდეს. დაზიანებული სათვალე დაუყოვნებლივ უნდა გამოცვალოთ. ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად მისი მზის სათვალე ორ წელიწადში ერთხელ მაინც უნდა შეცვალოთ. ბავშვებს სათვალის სწორად მოხმარება, მისი ​მოვლა და გაწმენდა უნდა ასწავლოთ.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად