Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩემი შვილებისთვის მე ვარ დედა, რომელმაც კიბო დაამარცხა,“- გაიცანით ხათუნა ჭინჭარაშვილი, რომელიც სიმსივნისგან ორჯერ განიკურნა

„ჩემი შვილებისთვის მე ვარ დედა, რომელმაც კიბო დაამარცხა,“- გაიცანით ხათუნა ჭინჭარაშვილი, რომელიც სიმსივნისგან ორჯერ განიკურნა

47 წლის ხათუნა ჭინჭარაშვილმა, რომელსაც სიმსივნის დიაგნოზი ორჯერ დაუსვეს, კიბოსთან ბრძოლის თავისი ისტორიის შესახებ ისაუბრა. მან 2016 წელს მეუღლე დაკარგა. ამ ტრაგედიიდან ორი წლის შემდეგ კი სიმსივნის დიაგნოზი დაუსვეს:

„ჩემი და კიბოს გაცნობა 2018 წელს მოხდა. პირველი რეაქცია იყო ის, რომ ამას არ ველოდი. პირველი ემოცია იყო, რომ ჩემი შვილების ასაკი გადავთვალე. ხუთწლიანი გადარჩენა ეწერა იქ და ვთქვი, რომ ეს არ მაწყობდა არანაირად. ყველაფერი უნდა გამეკეთებინა იმისთვის, რომამ სიტუაციიდან ამოვსულიყავი. ორი შვილი მყავს, ლექსო და კესო. თავიდან ძალიან გამიჭირდა, რომ სახელი მეთქვა: „კიბო.“ ყველაფერი ვუთხარი ბავშვებს, მაგრამ თვითონ „კიბო“ არ მიხსენებია. ვუთხარი, რომ ხანგრძლივად უნდა ვიმკურნალო, რომ შეიძლება თმა გამცვივდეს. ჩემს შვილებს არ დაუშვიათ არასდროს, რომ ამან შეიძლება დედას რაღაც დაუშავოს. ჩემი შვილებისთვის მე ვარ დედა, რომელმაც კიბო დაამარცხა.“

„კიბოს დიაგნოზი იმასთან შედარებით, რაც ზვიადი იყო ჩემთვის, მართლა არაფერი არ იყო. კიბოს დიაგნოზმა მე შემომატრიალა, რომ გამეგრძელებინა ცხოვრება, არა - არსებობა. იყო მომენტები, როდესაც დილით იღვიძებ და არ გინდა ადგომა. იყო მომენტები, როდესაც რაღაც უნდა მოახერხო და პირველი ნაბიჯები გადადგა. ყველაზე დიდი ემოციები, რაც ჩემში ამ ბრძოლამ გამოიწვია, იყო თმის ცვენა. რომ გგონია დამთავრდა, მეორე დიაგნოზი იყო ისეთი შოკისმომგვრელი, თან ყველაფერი ვიცოდი, რაც უნდა გამევლო. პირველი ემოცია, რაც წამოვიდა იყო, რომ საშინლად მეზარებოდა ამ ყველაფრის თავიდან გავლა. სხვანაირად ვაფასებ ჩემს ცხოვრებას, სხვა ადამიანების ცხოვრებას, ბევრად მარტივად ვუყურებ იმ პრობლემებს, რომლებიც ადრე მაწუხებდა, შეიძლება ითქვას, რომ არაფრის აღარ მეშინია,“- ხათუნა ჭინჭარაშვილმა თავისი ისტორიის შესახებ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად